Οπαδική βία και πολιτική

H δολοφονία ενός 19-χρονου συμπολίτη μας στη Θεσσαλονίκη πριν λίγες μέρες έφερε ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της 'οπαδικής βίας'. Παρακολουθώ τη δημόσια συζήτηση και με απογοήτευση βλέπω ότι αντιμετωπίζεται ως ένα ζήτημα 'του αθλητισμού' ή, για τους πιο υποψιασμένους, ένα ζήτημα 'παιδείας'.

Προφανώς πτυχές του προβλήματος άπτονται τόσο του χώρου του αθλητισμού όσο και της παιδείας. Δεν γίνεται όμως να μην τονίσει κανείς πως είναι ένα πρόβλημα κατ' εξοχήν πολιτικό, που μάλιστα βρίσκεται στην καρδιά του σημαντικότερου προβλήματος της χώρας.

Μαζί με πολλούς άλλους υποστηρίζω εδώ και πολλά χρόνια πως η εξουσία στη χώρα μας βρίσκεται στα χέρια μιας ολιγομελούς οικονομικής ολιγαρχίας η οποία χρησιμοποιεί ως εργαλεία επιβολής και ελέγχου από τη μια μεριά τα 'πολιτικά' 'κόμματα' και από την άλλη τα μέσα 'ενημέρωσης'. Δεν είναι μυστικό ότι συχνά η ολιγαρχία αυτή έχει και εγκληματικά χαρακτηριστικά, συχνότερα μεν του αστικού, όχι σπάνια δε και του ποινικού δικαίου.

Στο πλαίσιο αυτό, πράγμα που δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία, προωθείται συχνά και ο έλεγχος ποδοσφαιρικών ομάδων, ούτως ώστε να υπάρχει μια - αποχαυνωμένη, προφανώς - "λαϊκή βάση" υποστήριξης του εκάστοτε ολιγάρχη αλλά και, μεταξύ των 'οργανωμένων οπαδών' (δηλαδή των hooligans), ένα πρώτης τάξεως 'φυτώριο' για την στρατολόγηση νέων μελών σε ομάδες - συμμορίες που δρουν στο έγκλημα.

Υπ' αυτήν την έννοια, οποιος δεν κατανοεί σε βάθος αυτήν τη διασύνδεση οικονομικών συμφερόντων, πολιτικού συστήματος και εγκλήματος μάλλον δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα.

Πολλοί έχουν υποστηρίξει ότι η δια νόμου κατάργηση του 'επαγγελματικού' 'ποδοσφαίρου' μέχρι να εξυγιανθεί ο χώρος είναι η μόνη λύση. Αναμφίβολα συντάσσομαι με αυτήν την άποψη, διαφορετικά θα υπάρχει πάντα ένας Κοσκωτάς που θα φέρνει έναν Ντέταρι, πάντα ένας 'Καπετάνιος' που θα μπουκάρει στο γήπεδο με τα κουμπούρια (πολύ πριν τον Ιβάν...) και η παρακμή θα συνεχίζεται δίχως κανένα έλεος (για να ανφερθώ σε γεγονότα της δεκαετίας του '80. Δυστυχώς η πρόσφατη ειδησεογραφία προσφέρει πολύ περισσότερα παραδείγματα).

Φοβάμαι όμως ουδείς έχει τη δύναμη να το κάνει (με την προφανή εξαίρεση ενός αφυπνισμένου λαϊκού κινήματος). Ουδένα από τα υφιστάμενα πολιτικά κόμματα (πλην ίσως του ΚΚΕ, το οποίο όμως αν γίνουν εκλογές και κερδίσει, μάλλον θα πει ότι έγινε προβοκάτσια και θα μείνει στην αντιπολίτευση) δεν μπορεί να ορθώσει το απαραίτητο ανάστημα, καθώς τόσο η ίδια η ύπαρξη των περισσοτέρων κομμάτων όσο και η δυνατότητά τους να απευθυνθούν στη λαϊκή βάση (αφού έχουν πάψει από καιρό να έχουν οργανώσεις και έχουν μεταβληθεί σε 'τηλεοπτικά κόμματα') ελέγχετα εν τέλει από αυτήν την ολογαρχία που περιγράφεται παραπάνω.

Τι μπορεί να γίνει; 

Συγχωρείστε με που επαναλαμβάνομαι αλλά μόνο η ουσιαστική επιστροφή μας στην αληθινή πολιτική, η ανάκτηση της ιδιότητας του πολίτη και η αποκήρυξη του περιορισμού μας στον ρόλο του ψηφοφόρου, μόνο αυτή μπορεί να ανοίξει μια χαραμάδα ελπίδας σε όσους ενδιαφέρονται για τη δημιουργία μιας δίκαιης κοινωνίας.

Έχει δίκιο ο κ. Πρωθυπουργός

Σε δηλώσεις του την ημέρα συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, μετά τα αδιανόητα συμβάντα που έλαβαν χώρα στη διάρκεια της κακοκαιρίας "Ελπίδα", ο κ. Πρωθυπουργός δήλωσε:

«μέσα σε 30 μήνες δύσκολα λύνονται προβλήματα δεκαετιών και πολύ περισσότερο όταν συνδυάζονται με αλλεπάλληλες και ταυτόχρονες προκλήσεις σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα»

Στο ιστολόγιο αυτό έχω κατ' επανάληψη επικρίνει σφόδρα τον κ. Μητσοτάκη, όχι βεβαίως διότι έχω κάτι προσωπικό μαζί του αλλά διότι πιστεύω ακράδαντα πως ο νεποτισμός και η αναξιοκρατία που εκείνος νομοτελειακά φέρνει αποτελούν τον πυρήνα των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων της χώρας μας. Θέλω όμως με απόλυτη ειλικρίνεια να πω ότι συμφωνώ απολύτως με την παραπάνω διαπίστωσή του.

Πράγματι, το ελληνικό κράτος βασανίζεται από διαχρονικές ανεπάρκειες. Ποια είναι η κύρια αιτία των ανεπαρκειών αυτών; 

Φοβάμαι πως η απάντηση εδώ είναι δύσκολη για τον κ. Μητσοτάκη: Η αιτία δεν είναι άλλη από την αναξιοκρατία, ρίζα της οποίας είναι ο νεποτισμός, ακραία προσωποποίηση του οποίου αποτελεί ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης: Μην ξεχνάμε πως είναι Πρωθυπουργός, υιός Πρωθυπουργού, αδερφός τ. Υπουργού Εξωτερικών και τ. Δημάρχου Αθηναίων, της οποίας ο υιός είναι ο τρέχων Δήμαρχος Αθηναίων παράλληλα με τον θείο του, τον Πρόεδρο της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Μεταξύ μας, Μεταξά, δηλαδή, που έλεγε η παλιά διαφήμιση που κατέστη ευφυολόγημα.

Ναι λοιπόν, πράγματι, τα προβλήματα δεκαετιών κατά κανέναν τρόπο δεν λύνονται σε τριάντα μήνες. Μια πρώτη διαπίστωση είναι ότι ακριβώς για αυτόν τον λόγο, ήταν απολύτως άδικη, καιροσκοπική και τυμβωρυχική η επικών διαστάσεων και χολυγουντιανής σκηνοθεσίας κριτική που στήθηκε εναντίον του κ. Τσίπρα για την τραγωδία στο Μάτι, κριτική που ακόμα και σήμερα επιστρατεύουν για να διασωθούν επικοινωνιακά οι κυβερνώντες (αλήθεια, πόσες φορές ακόμα θα τους 'θάψουμε' αυτούς τους ανθρώπους;) ενώ παράλληλα η παντελώς ανεπαρκής διαχείριση της πανδημίας μας έχει κοστίσει "ένα Μάτι την ημέρα" επί πολλούς μήνες... η ύβρις φέρνει τη νέμεση, θα σημείωνε ο ανεξάρτητος παρατηρητής.

Τα πράγματα όμως γίνονται ακόμα χειρότερα αν αναρωτηθεί κανείς ποιος κυβερνούσε κατά τη διάρκεια των δεκαετιών στις οποίες αναφέρεται ο κ. Μητσοτάκης. 

Μήπως ήταν άραγε και ο ίδιος Υπουργός στην κυβέρνηση του Καραμανλή του Β'; Μήπως διάφοροι πρώτου και δευτέρου βαθμού συγγενείς του είχαν για πολλά χρόνια την ευθύνη της κυβέρνησης της χώρας; Μήπως το μιζοκόμμα της δήθεν 'νέας' και δήθεν 'δημοκρατίας', μαζί με το έτερο μιζοκόμμα, το δήθεν 'πανελλήνιο', δήθεν 'σοσιαλιστικό' και δήθεν 'κίνημα', κυβερνούσαν εναλλάξ από το 1974 μέχρι το 2015 και το μόνο που κατάφεραν ήταν να διασπαθίσουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ, να παραδώσουν έναν κρατικό μηχανισμό υπό πλήρη διάλυση, να σύρουν τη χώρα στην σκλαβιά του διεθνούς δανεισμού και να στείλουν εκατοντάδες χιλιάδες νέους στη μετανάστευση; 

Ποιος έχει την ευθύνη για όλα αυτά; Η απάντηση είναι προφανής. Όπως προφανής είναι και η ορθότητα της λαϊκής ρήσης που επισημαίνει πως "από τότε που βγήκε η συγγνώμη, χάθηκε το φιλότιμο".

Όχι λοιπόν κ. Μητσοτάκη, δεν έχετε το δικαίωμα να ζητάτε συγγνώμη. Για την ακρίβεια, δυστυχώς για όλους μας, δεν έχετε καν το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα να κυβερνάτε αυτήν τη χώρα. Είτε το θέλετε ή όχι, δεν είστε παρά ένας ένοχος εκπρόσωπος, μιας ένοχης παράταξης - πυλώνα ενός ενόχου συστήματος εξουσίας το οποίο έριξε τη χώρα στα βράχια. 

Φτάνει πια.

Ο ελληνικός λαός το οφείλει στην ιστορία του να αφυπνιστεί. Οι ψηφοφόροι οφείλουν να ανακτήσουν την ιδιότητα του πολίτη. Οι ζούγκλες από μπετόν πρέπει να ξαναγίνουν πόλεις. Η πολιτική, η ύψιστη των τεχνών, πρέπει να επανέλθει στον τόπο που γεννήθηκε και να αναδείξει νέα πολιτικά υποκείμενα, συλλογικά και ατομικά, που θα οδηγήσουν τη χώρα στον 21ο αιώνα με γνώμονα την αξιοκρατία, τη δικαιοσύνη και τον ορθολογισμό, όπως αυτή το δικαιούται. 

Έχει έρθει άραγε αυτή η στιγμή; Δεν μπορούμε να ξέρουμε ακόμα. Θα φανεί όμως, σύντομα. Για την ώρα μπορούμε μόνο να ελπίζουμε και να κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να διατηρούμε την αντικειμενικότητα και την ευθυκρισία μας μέσα σε ένα περιβάλλον πολιτικής ερημοποίησης (τόσο η αξιωματική όσο και η υπόλοιπη αντιπολίτευση απέχουν πολύ από το να προσφέρουν μια ρεαλιστικά αξιόπιστη εναλλακτική...) και ολοκληρωτικού τύπου προπαγάνδας.

Σημίτης, Μητσοτάκης και τα τρία γουρουνάκια

Στην παιδική μου ηλικία μαθαίναμε το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια. Η ιστορία πήγαινε περίπου ως εξής: Για κάποιο λόγο που δεν θυμάμαι (ενηλικίωση, ίσως;) τα τρία γουρουνάκια πάνε να μείνουν μόνα τους. Ανακαλύπτουν πως είναι μεγάλη ταλαιπωρία να χτίσεις ένα ασφαλές σπίτι. Θέλει προσπάθεια, χρόνο, κούραση. 

Τι συμβαίνει τότε;

Το πρώτο γουρουνάκι στα γρήγορα φτιάχνει στα γρήγορα ένα σπιτάκι από άχυρα. Το δεύτερο, ομοίως στα γρήγορα ένα από κλαδιά. Τα δυο πρώτα γουρουνάκια λοιπόν ξεμπερδεύουν γρήγορα και απολαμβάνουν το παιχνίδι στη φύση. Το τρίτο γουρουνάκι αντίθετα ξεκινά να φτιάξει ένα σπιτάκι από τούβλα. Είναι πολύ δύσκολο, παίρνει χρόνο και κουράζεται πολύ. Όλο αυτό το διάστημα τα πρώτα δυο γουρουνάκια διασκεδάζουν και κοροϊδεύουν το τρίτο. 

Κάποια στιγμή το τρίτο γουρουνάκι έχει έτοιμο το σπίτι του και αυτό. Αργότερα όμως έρχεται ο κακός ο λύκος, ο οποίος πολύ εύκολα διαλύει τα σπιτάκια από άχυρα και κλαδιά, κυνηγώντας τα δυο πρώτα γουρουνάκια, τα οποία τελευταία στιγμή βρίσκουν καταφύγιο στο τρίτο σπιτάκι, που ήταν αρκετά ισχυρό για να προσφέρει καταφύγιο. Φαντάζομαι μια άλλη εκδοχή θα έλεγε πως τα δυο πρώτα γουρουνάκια έγιναν ένα πλούσιο σε πρωτεϊνες και λίπος γεύμα για τον λύκο, όμως οι συγγραφείς του παραμυθιού μάλλον το θεώρησαν πολύ σκληρό για τετράχορνα παιδιά. Θα ήταν όμως πολύ κοντινότερο στην πραγματικότητα.

Το διδακτικό αυτό παραμύθι μαθαίνει τα παιδιά ότι πρέπει να προσπαθήσεις για να πετύχεις. Ότι ο κόπος προηγείται της απόλαυσης. Ακόμα και ο φιλόσοφος της ηδονής, ο Επίκουρος, λέει πως πολύ συχνά επιλέγουμε την οδύνη σε πρώτο χρόνο για να απολαύσουμε την ηδονή σε επόμενο. Όποιος έχει προπονηθεί για μαραθώνιο και μετά έχει τερματίσει στο Καλλιμάρμαρο, αντιλαμβάνεται πλήρως τι εννοούσε ο μέγιστος των υλιστών.

Φοβάμαι όμως πως οι κυβερνώντες του νοτίου άκρου της χερσονήσου του Αίμου, δυσκολεύονται να αντιληφθούν όχι μόνο τα διδάγματα του υιού του Νεοκλή και της Χαιρεστράτης, αλλά, δυστυχώς, ακόμα και το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια.

Στην πραγματικότητα το παραμύθι μας διδάσκει την έννοια του ρήματος "κυβερνώ", το οποίο σημαίνει "προβλέπω", "προλαμβάνω", "δρω εγκαίρως" κλπ. Για την κάστα που κυβερνά το κράτος των Αθηνών όμως το "κυβερνώ" εδώ και πολλές δεκαετίες σημαίνει "παρκάρω στο κράτος", "διορίζω" και "μοιράζω δημόσιο χρήμα στους φίλους μου" (εντός και εκτός Ελλάδας).

Η παραπάνω διαπίστωση δεν είναι καινούργια. Έτσι ήταν πάντα, τουλάχιστον στις κυβερνήσεις μετά τον β' παγκόσμιο πόλεμο. Τα πράγματα όμως έχουν γίνει ακόμα χειρότερα τα τελευταία χρόνια: Πρώτα, ο χειρότερος των Ελλήνων πρωθυπουργών πριν τον Μητσοτάκη, ο Κώστας Σημίτης, εισήγαγε την έννοια του τηλεοπτικού κόμματος. Το ΠαΣοΚ, το ισχυρότερο και σημαντικότερο κόμμα της μεταπολίτευσης, διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη. Ξαφνικά οι τοπικές οργανώσεις δεν είχαν καμία αξία. Όλη η δύναμη συγκεντρώθηκε στην ηγετική ομάδα, δηλαδή σε μια κάστα, η οποία έκανε υπόγια deals με την οικονομική ολιγαρχία και τα εξωράιζε μέσα από τα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης. Έτσι, η ελληνική δημοκρατία έγινε μια ελεγχόμενη, μπλοκαρισμένη δημοκρατία. Αν δεν είχες την εύνοια μιας μικρής, κλειστής ομάδας συμφερόντων, ήσουν στην πραγματικότητα εκτός πολιτικής.

Ο Μητσοτάκης ο Β', που ειρήσθω εν παρόδω αποτελεί τον απόλυτο συνεχιστή των Σημιτικών μεθόδων και πρακτικών, για αυτό εξάλλου και οι στενότεροί του συνεργάτες είναι τέως στελέχη της ομάδας Σημίτη, πήγε την πρακτική αυτή σε άλλο επιπεδο. Από το τηλεοπικό κόμμα πήγαμε στο ολοκληρωτικό επικοινωνιακό κόμμα. Αν η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με την ρητορική του κόμματος (δηλαδή με την προπαγάνδα), τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.

Πολύ καλά διαβασμένοι, οι προπαγανδιστές του Μητσοτάκη του Β' αξιοποίησαν στο έπακρο τις μεγάλες δυνατότητες που προσφέρουν τα νέα, ψηφιακά μέσα. Η προπαγάνδα έγινε μαζική, διαρκής, ολοκληρωτική και προσωποποιημένη. Παρουσίασαν σαν 'καλύτερο βιογραφικό της χώρας' έναν άνθρωπο λίγο-πολύ ανεπάγγελτο (μπήκε σε μια θέση φυτευτός, δεν πέτυχε τίποτα ουσιώδες και μετά έγινε βουλευτής), εμφανώς χαμηλών δυνατοτήτων (όπως αποδεικνύει συνέχεια αποφεύγοντας την πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση εναντίον οποιουδήποτε αξιόλογου πολιτικού αντιπάλου) , που αν δεν είχε το επώνυμο και την οικονομική επιφάνεια του πατέρα του στην καλύτερη των περιπτώσεων θα είχε μια μέτρια καριέρα (όπως βεβαίως ισχύει και για την πλειοψηφία των μελών του ελληνικού κοινοβουλίου).

Αυτόν τον άνθρωπο μας τον έχουν 'φορέσει' σαν πρωθυπουργό και ταυτόχρονα έχουν αντικαταστήσει την Κυβέρνηση με ένα πολυδύναμο γραφείου τύπου το οποίο έχει μεν εντυπωσιακές επικοινωνιακές δυνατότητες, πλην όμως δεν μπορεί να κυβερνήσει όπως αποδεικνύεται συνεχώς μόλις προκύψει οποιουδήποτε τύπου κρίση - ακόμα και οι πλέον αναμενόμενες.

Ο αναγνώστης του άρθρου μπορεί να κρίνει ότι επιτίθεμαι σκληρά στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού. Δεν είναι αλήθεια. Με τον άνθρωπο Κυριάκο Μητσοτάκη δεν με χωρίζει τίποτα. Ζούμε σε δυο διαφορετικούς κόσμους, σίγουρα δεν με ενοχλεί και φαντάζομαι ότι δεν τον ενοχλώ - δεν θα μπορούσα άλλωστε. Επιτίθεμαι όμως με όλες μου τις δυνάμεις στην κακιστοκρατία, στο σύστημα αυτό που κρατά την Ελλάδα σφιχτά δεμένη στα όρια του τρίτου κόσμου. 

Φτάνει πια, έλεος.

Είμαι αισιόδοξος ότι θα προκύψει κάποια αλλαγή; Δυστυχώς όχι. Το αντίπαλο δέος του κ. Μητσοτάκη είναι ο κ. Τσίπρας. Ναι, αυτοδημιούργητος υπό την έννοια ότι δεν προέρχεται από κάποια δυναστεία όπως ο αντίπαλός του, ούτε έχει την οικονομική του επιφάνεια. Πολύ έξυπνος επίσης (για αυτο φυσικά και ο Πρωθυπουργός αποφεύγει "όπως ο διάολος το λιβάνι" ένα debate με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης). Από την άλλη, είναι κι αυτός ανεπάγγελτος, δεν βγήκε πρώτα στην κοινωνία να προσφέρει ώστε να επιστρέψει μετά για να διοικήσει. Πολύ χειρότερα, φαίνεται να έχει πειστεί κι αυτός πως χρειάζεται ένα τηλεοπτικό κόμμα για να επανέλθει στην εξουσία ώστε να αναλάβει τον έλεγχο της κυβέρνησης - ή μήπως κι αυτός, του πολυδύναμου γραφείου τύπου;

Τι μπορεί να γίνει λοιπόν; Αν υπάρχει ελπίδα, αυτή βρίσκεται στον Ελληνικό Λαό. Αν θέλουμε το "κυβερνώ" να πάψει να σημαίνει "παρκάρω στο κράτος, διορίζω και μοιράζω χρήμα" και να ξαναγίνει "προβλέπω, προλαμβάνω, δρω εγκαίρως", πρέπει πρώτα καθένας από εμάς να ανακτήσει την ιδιότητα του πολίτη. Έχουμε επιτρέψει τον εκφυλισμό μας σε καταναλωτές προπαγάνδας και τελικά σε άβουλους, συμφεροντολόγους ψηφοφόρους. 

Η ανάληψη ευθύνης ξεκινά από τη βάση. Αν κάθε Έλληνας αναλάβει την ευθύνη της ζωής του, ατομικά, οικογενειακά και κοινωνικά, αν αντιληφθεί ξανά την αξία της γνώσης και την αναζητήσει στις αξιόπιστες πηγές της (hint: όχι στα 'μέσα κοινωνικής δικτύωσης'), τότε ίσως ανακτήσουμε όλοι την ιδιότητα του πολίτη. Τότε ίσως αρχιζουμε να έχουμε ξανά πόλεις, να έχουμε πολιτισμό και, μετά από καιρό, να ξαναμάθουμε την ύψιστη των τεχνών, την πολιτική.

Μέχρι να επιστρέψουμε στην πολιτική (επιστροφή που δεν πρέπει να αργήσει) τουλάχιστον ας μην ξεχνάμε όσα μας έμαθε στην παιδική μας ηλικία το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια.

Το αποτύπωμα μιας καταρρέουσας χώρας

Ο Αχιλλέας Χεκίμογλου δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο για τα Eίκοσι χρόνια στο Ευρώ στο οποίο περιελάμβανε και ένα ιδιαίτερα αξιόλογο & χρήσιμο infographic.

Από τα πολλά και πολύ ενδιαφέροντα δεδομένα, ένα σημαντικότατο στοιχείο σχεδόν μονοπώλησε την προσοχή μου:

2001:

• Γεννήσεις:102.282
  
• Θάνατοι: 102.559
• Μεταβολή πληθυσμού: - 277

2020:

• Γεννήσεις: 84.767
• Θάνατοι: 131.084
• Μεταβολή πληθυσμού: -46.317

Ναι, κάθε χρόνο μια πόλη με μέγεθος που μοιάζει στα Χανιά, την Καλαμάτη ή την Ρόδο εξαφανίζεται από την Ελλάδα! Όποιος δεν αντιλαμβάνεται πως αντιμετωπίζουμε μια ακραία δημογραφική κρίση, φοβάμαι δεν έχει απολύτως καμία επαφή με την πραγματικότητα.

Δεν είναι μόνο ότι η μείωση του πληθυσμού πολύ σύντομα θα έχει ραγδαία επιτάχυνση. Η συνεπακόλουθη γήρανση θα έχει τραγικές οικονομικές συνέπειες, όπως για παράδειγμα στα συστήματα ασφάλισης, υγείας και πρόνοιας, ενώ παράλληλα ο φόβος και η συντήρηση θα κυριαρχήσουν στην κοινωνία.

Η Ελλάδα με λίγα λόγια θα γίνει μια χώρα που κανείς δεν θα θέλει να ζήσει.

Ποια είναι η λύση; Δεν υπάρχει καμία μαγική λύση. Η χώρα πρέπει να ανακαλύψει εκ νέου την πολιτική, να αντιμετωπίσει την ουσία του brain drain, να ενσωματώσει τους νέους πληθυσμούς που έχουμε την τύχη να έρχονται σ'αυτήν και, πάνω απ' όλα, να καταστρώσει ένα μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό σχέδιο βάθους πολλών δεκαετιών που θα αγκαλιαστεί από τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας.

Τότε, ίσως, υπάρξει ελπίδα ξανά. 

Παράλληλα βέβαια, το σημαντικότερο ίσως, πρέπει να μάθουμε από τα λάθη μας. Στη χώρα υπάρχει μια μικρή ομάδα που έχει την εξουσία μετά τη μεταπολίτευση και, παρότι εναλλάχθηκαν δυόμισι κόμματα στη διακυβέρνηση, λίγο - πολύ όλα ακολούθησαν παρόμοιες πολιτικές. Υπάρχουν ευθύνες, που οφείλουν να αποδοθούν. Όχι εκδικητικά αλλά παραγωγικά. Ας κάνουν στην άκρη τουλάχιστον. Ας πάνε σπίτι τους ή, ακόμα καλύτερα, σε κάποια από τις μητροπόλεις του εξωτερικού που τόσο πολύ αγαπούν. 

Η χώρα έχει ιστορική υποχρέωση να ξαναβρεί το βηματισμό της και για να το κάνει πρέπει πρώτα και κύρια, όπως ειπώθηκε παραπάνω, να ανακαλύψει εκ νέου την πολιτική ως την ύψιστη των τεχνών. Τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν φυσιολογικά.

Τρεις αφηγήσεις και κάποιες σκέψεις

Είχα την πολύ μεγάλη χαρά τις προάλλες να συναντήσω έναν συντοπίτη μου που διανύει αισίως τη δέκατη (ναι, τη 10η) δεκαετία της ζωής του. Ένας άνθρωπος ευτυχής και πλήρης που το ταξίδι της ζωής του είχε και μάκρος και νόημα.

 

Κάθισα μαζί του για λίγο, ίσως για δέκα ή δεκαπέντε λεπτά και, όπως ήταν μάλλον αναπόφευκτο, γρήγορα τα λόγια του πήγαν στα ταραγμένα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου όπως και στις μαύρες δεκαετίες που τα ακολούθησαν.

Μπόρεσα, με πολλή συγκίνηση, να συγκρατήσω τρεις διαφορετικές αφηγήσεις:

Αφήγηση πρώτη - Ο παππούς

Αναφέρθηκε ο ηλικιωμένος συνομιλητής μου στον παππού μου, Βασίλη Τσίγκο, γνωστό ως "Μπουράτση" στον Ασπρόπυργο και ως "Θρία" στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Του είχε κάνει εντύπωση ένας λόγος που είχε βγάλει ο παππούς σε ένα σώμα ανταρτών τον χειμώνα του '43 όπου έλεγε "θα κερδίσουμε παιδιά, δυστυχώς όμως δεν θα είμαστε όλοι εκεί για να το γιορτάσουμε".

Είχε δυστυχώς δίκιο, ο παππούς μου, σημείωσε ο συνομιλητής μου, καθώς ο πρωτότοκος γιος του, ο Δημήτρης Τσίγκος, έπεσε νεκρός στις 25/7/1944 δολοφονημένος άγρια από ελληνόφωνους ναζί. Είπε ακόμα ότι, τον χειμώνα του '44 που τον είχε συναντήσει στο κρυσφήγετό του, τότε που οι Άγγλοι έγραφαν μια μαύρη σελίδα στην ιστορία τους συμμαχώντας με τους ελληνόφωνους ναζί, πόσο εντύπωση του είχαν κάνει οι συμβουλές του. "Να διαβάζεις μεγαλοφώνως", του έλεγε, "για να λυθεί η γλώσσα σου". 

Αφήγηση δεύτερη - Η αδικία

Μου είπε στη συνέχεια ότι το 1949 τον είχαν πάρει φαντάρο και ήταν στην Τρίπολη νεοσύλλεκτος. Πολύ νωρίς το πρωί, αξημέρωτα, ήταν ακόμα στον θάλαμο και άκουγαν ριπές. "Γίνεται βολή", τους έλεγαν, "μην ανησυχείτε". Εκεί, η φωνή του ηλικιωμένου έσπασε και μου είπε "όμως δεν έκαναν βολή. Σκότωναν τους αντάρτες που είχαν φυλακή". Στη συνέχεια μου μίλησε για έναν φίλο του που ήταν στον "λόχο επιδείξεων" και του είχε περιγράψει την εξής ασύλληπτη σκηνή: "Οι φαντάροι που καλούνταν να πραγματοποιήσουν τις εκτελέσεις, είχαν πλήρη επίγνωση της αδικίας και είχαν φτάσει στα όρια της παράνοιας. Η κατάσταση ήταν έκρυθμη. Ο αξιωματικός για να τους ηρεμίσει και να απαλύνει κάπως τον πόνο τους είπε το εξής: "Δεν είναι δικιά μας αμαρτία παιδιά, που τους σκοτώνουμε. Είναι αμαρτία εκείνων που μας δίνουν τις εντολές". 

Κάτι μέσα μου θέλει να πει πως ο αξιωματικός είχε δίκιο και να τους συγχωρέσω. Μετά όμως θυμάμαι πως ακριβώς αυτή ήταν η δικαιολογία που είπαν και οι χειρότεροι βασανιστές στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης:

Κανείς δεν έφταιγε, απλώς εκτελούσαν διαταγές άνωθεν. 

Είναι όμως έτσι τελικά; Θα ήταν μια πράξη ηρωϊσμού να αρνηθείς να εκτελέσεις μια αισχρή εντολή, είτε μιλάς γερμανικά ή ελληνικά. Ας μην έχουμε την απαίτηση όμως να συμβαίνουν συχνά οι πράξεις ηρωϊσμού. Πάντα φαίνεται πιο εύκολο εκ των υστέρων.

Αφήγηση τρίτη - Ένα απλό συμπέρασμα

"Όποιος πολέμησε τον Γερμανό, πήγε φυλακή", είπε ο ηλικιωμένος. Αντίθετα, "οποιος συνεργάστηκε με τον Γερμανό, μετά βρέθηκε να κάνει κουμάντο, πράγμα που ήταν πολύ, πάρα πολύ άδικο". Με πολύ απλά λόγια αυτός ο παππούς από τον Ασπρόπυργο περιέγραψε τι έγινε στην Ελλάδα τις μαύρες δεκαετίες του '50 και του '60. Μια πλήρης αντιστροφή της ιστορίας, όπου οι νικητές μετατράπηκαν σε ηττημένους και οι ηττημένοι και νικητές. 

"Σκοτώσανε κόσμο και οι αντάρτες", μου είπε στη συνέχεια. "Αυτό ήταν κακό", είπε χωρίς να αφήνει περιθώριο για παρερμηνείες. "Πρέπει όμως κανείς να ψάξει να δει, γιατί τον σκοτώσανε κάποιον. Σου το λέω εγώ, όσους ξέρω, κάτι σοβαρό είχανε κάνει". 

Δεν μπορούσε να ειπωθεί πιο απλά. Ο λαός διψούσε για εκδίκηση, τα εγκλήματα ήταν πολλά. Εκτελέσεις των ναζί και των συνεργατών τους μετά τον πόλεμο έγιναν μαζικά, σε όλη την Ευρώπη. Έγιναν και στην Ελλάδα. Έπρεπε οι αγωνιστές να την βρουν τη δύναμη και να καταλάβουν πως η ποινή του θανάτου επιδεινώνει περαιτέρω μια ήδη άσχημη κατάσταση. Δεν το έκαναν, ήταν ιστορικό λάθος. 

Ας μην γελιόμαστε όμως: Οι εκτελέσεις των ελληνόφωνων ναζί δεν ήταν πολιτικές δολοφονίες, ήταν πράξεις ηρωικές, ήταν απονομή δικαιοσύνης. Καλύτερο θα ήταν να μην έχουν γίνει. Να είχαν συλληφθεί οι εγκληματίες αυτοί, να είχαν φυλακιστεί ισόβια ώστε να μάθαιναν και οι επόμενες γενιές για τα φρικτά εγκλήματά τους. Στην Ελλάδα βέβαια, κάποιοι εκτελέστηκαν και, όσοι γλύτωσαν, που ήταν πολλοί, με την ανίερη υποστήριξη Άγγλων και Αμερικάνων βρέθηκαν στην εξουσία. Αυτό λέει η ιστορία.

Ήταν πραγματικά τύχη αγαθή που βρέθηκα μαζί με αυτόν τον ηλικιωμένο και μου έμαθε τόσα πολλά. Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας ξεκίνησε εκείνα τα χρόνια και συνεχίστηκε για δεκαετίες. Ίσως σε κάποιες μορφές να συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ήταν τότε που το σύστημα εξουσίας αποφάσισε την αλήθεια να τη βαφτίσει ψέμα και το ψέμα να το πει αλήθεια. Ευτυχώς όμως, εκτός από τα χιλιάδες τεκμήρια και ντοκουμέντα, υπάρχει και ζωντανή, λαϊκή ιστορική μνήμη.

Ιστορική μνήμη που μας δίνει ένα μεγάλο δίδαγμα: Πρέπει να συγχωρήσουμε αλλά δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Διότι αν ξεχάσουμε, θα τα ξαναζήσουμε.

Όχι στο μεγάλο πισωγύρισμα, ναι στην κοινή λογική, ναι στην απλή αναλογική

Το 2010 η Ελλάδα χρεωκόπησε. Αν ευθύνεται κάποιος για αυτό δεν είναι άλλος από όλους εκείνους που είχαν την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας από το 1974 μέχρι εκείνη την χρονιά, τα μιζοκόμματα δηλαδή του δήθεν-ΠΑΣΟΚ και της δήθεν-ΝΔ.

Για τους νέους αναγνώστες του ιστολογίου αυτού εξηγώ τα "δήθεν": Το ΠΑΣΟΚ είναι δήθεν δεν ήταν πανελλήνιο αλλά αθηνοκεντρικό. Δήθεν γιατί δεν είχε ιδεολογία του σοσιαλισμού αλλά της κατάληψης της εξουσίας, της λαφυραγώγησης του κράτους. Σίγουρα ακόμα δήθεν γιατί δεν ήταν κίνημα αλλά μια κάστα. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τη δήθεν-ΝΔ. Σίγουρα δεν ήταν νέα, αλλά, δυστυχώς, πολύ πολύ παλιά. Επίσης σίγουρα δεν ήταν δημοκρατία αλλά μια ένοχη, μικρή ολιγαρχία, διαποτισμένη μέχρι το μεδούλι της από νεποτισμό (από Κωνσταντίνο σε Κώστα Καραμανλή, από Κώστα σε Κυριάκο Μητσοτάκη, κ.ο.κ.).

Ο μεγάλος διανοητής, συγγραφέας και πολιτικός Μιχάλης Χαραλαμπίδης είχε προτείνει την καθιέρωση ενός πολιτικού φόρου που θα βάρυνε όλους όσους κατείχαν θέσεις διοίκησης του κράτους, από τον Πρωθυπουργό μέχρι τους αντιδημάρχους, την περίοδο 1974-2010. Ήταν νομίζω μια πρόταση προόδου, μια πρόταση δικαιοσύνης. Ήταν μια πρόταση που προσωπικά υιοθέτησα και υποστήριξα με ενθουσιασμό. Δεν κάνει εντύπωση βέβαια πως το σύστημα που κυβερνά τη χώρα θέλησε να ξεμπερδέψει με έναν Άκη και ίσως έναν Γιάννο. Λίγο αίμα στην πλατεία, ένα-δυο μαύρα πρόβατα και όλα ξεχάστηκαν.

Ξεχάστηκαν όμως, πράγματι;

Όχι κύριοι. Δεν ξεχνιέται έτσι η χρεωκοπία μιας χώρας, η εξαθλίωση ενός λαού, η διάψευση των ονείρων μιας ολόκληρης γενιάς.

Μετά την χρεωκοπία του 2010 και το πρόγραμμα διεθνούς δανεισμού της χώρας η πολιτική ζωή του τόπου μπήκε σε μια τεράστικα περιδίνηση. Το 2012 ο δικομματισμός κατέρρευσε. Θυμάμαι να λέω στην τηλεόραση του Ant1 που με είχε — περιέργως πως — καλέσει στο studio της για σχολιασμό αποτελεσμάτων να λέω ότι "στο μέλλον κάθε 6 Μαΐου θα γίνονται παρελάσεις" για να μας θυμίζουν την κατάρρευση του ένοχου δικομματισμού που διέλυσε τη χώρα μας.

Ποιος ήταν αυτός ο ένοχος δικοματισμός; Ποια ήταν αλήθεια τα δυο μιζοκόμματα; Μα βεβαίως το δήθεν-ΠΑΣΟΚ και η δήθεν-ΝΔ. Ήταν αυτά τα δυο κόμματα όμως μόνο ένας εκ των τριών πόλων του "τριγώνου της καταστροφής" που έχει την απόλυτη ευθύνη της καταστροφής της Ελλάδας. Στην κορυφή του τριγώνου βεβαιότατα βρίσκεται η οικονομική ολιγαρχία που κυβερνά τον τόπο. Μια ένοχη κάστα με σαφή εγκληματικά χαρακτηριστικά που δεν διστάζει σε τίποτα για να διατηρήσει την εξουσία της. Η κάστα αυτή έχει δυο βασικά πιόνια, δυο βασικά υποχείρια: Τα δήθεν πολιτικά κόμματα και τα μέσα της δήθεν ενημέρωσης. Μηχανισμοί προπαγάνδας, μηχανισμοί διανομής της εξουσίας και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος. Μια καθαρά τριτοκοσμική χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι αναγνώστες του ιστολογίου αυτού γνωρίζουν πως στις εκλογές του 2007 και το 2009 ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ, θεωρώντας πως ενίσχυση εκείνου του μικρού προοδευτικού κόμματος ήταν σε όφελος της χώρας. Από το 2010 όμως ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια στροφή στον λαϊκισμό. Καβάλησε το δήθεν-αντιμνημονιακό κύμα και άρχισε να υπόσχεται φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Άφησε κάποιους να πιστεύουν πως μπορεί να υπάρχει μια μαγική λύση για την ελληνική κρίση. Ίσως μάλιστα εκτός ευρώ, ενώ θα έπρεπε να πληρώσουν μόνο οι πλούσιοι - σε μια χώρα που κανείς όμως δεν θεωρούσε τον εαυτό του πλούσιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ δυστυχώς πρόδωσε τις αξίες και τα ιδανικά της αριστεράς. Υιοθέτησε έναν τοξικό πολιτικό λόγο, έγινε ένα λαϊκιστικό κίνημα.

Με τίποτα δεν μπορούσα να στηρίξω την πορεία αυτή. Τον Μάιο του 2012, όπως χιλιάδες άλλοι Ελληνες, ψήφισα Δημιουργία, Ξανά! Αποδείχτηκε ένα τεράστιο σφάλμα. Ο Θάνος Τζήμερος, βγάζοντας έναν τοξικό, αντικομμουνιστικό λόγο μιλούσε σαν κομματάρχης της ΕΡΕ τη δεκαετία του '60 — όχι σαν ένας άνθρωπος που έχει όραμα για την Ελλάδα και την Ευρώπη τον 21ο αιώνα. Βεβαίως, με βαριά καρδιά, ψήφισα τη συμμαχία Δημιουργία, Ξανά! - Δράση τον Ιούνιο του 2012, αν και ήδη έδειχνε που πάει το πράγμα. Τέλος το 2015, καθότι ο ΣΥΡΙΖΑ έμεινε πιστός στον τοξικό, λαϊκιστικό λόγο και στις παράλογες υποσχέσεις, επέλεξα το λευκό τον Ιανουάριο και την αποχή τον Σεπτέμβριο.

Ενδιάμεσα, στο δημοψήφισμα του 2015, βεβαίως και είπα το μεγάλο ΝΑΙ, με ένα όμως εντελώς διαφορετικό σκεπτικό από εκείνο των "μενουμε-ευρώπηδων", οι οποίοι πιθανότατα αγνοώντας το, εξακολουθούσαν να καλύπτουν τους κυρίους ενόχους της καταστροφής.

Αυτό που με τίποτα δεν μπορώ να συγχωρήσω στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι είπε συνειδητά ψέματα. Ακριβώς όπως είχε κάνει ο Κώστας Καραμανλής, όπως είχε κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Αντώνης Σαμαράς. Συνειδητά ψέματα, αυτή είναι η εκλόγιμη στρατηγική. Πες το παραμύθι που θέλει να ακούσει ο λαός και βλέπουμε μετά. Ο ένας διέλυε τη διαπλοκή, ο άλλος μοίραζε λεφτά που υπάρχουν, ο τρίτος επαναδιαπραγματευόταν το μνημόνιο στα Ζάππεια. Μια εικόνα θλίψης, γελοιότητας, ακραίας παρακμής. Τι σχέση είχε με όλα αυτά η αριστερά, πολύ περισσότερο μάλιστα η ριζοσπαστική; Γιατί έπρεπε ο Αλέξης Τσίπρας να σκίσει τα μνημόνια και να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ; Για έναν και μόνο λόγο: Διότι ήθελε να κερδίσει και θα έκανε τα πάντα για αυτό.

Δυστυχώς όμως ο τρόπος που αντιπολιτεύεσαι καθορίζει τον τρόπο που μπορείς να κυβερνήσεις. Οι υποσχέσεις αυτές, οι αδύνατον σήμερα να τηρηθούν, είναι τα τεράστια βαρύδια στον ΣΥΡΙΖΑ, ή μάλλον στον δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ καθότι και αυτός ούτε συνασπισμός είναι, παρά μόνο η κάστα του Αλέξη Τσίπρα, ούτε φυσικά ριζοσπαστικός αλλά ούτε και αριστερός.

Με αυτά και με αυτά όμως, ο δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση και η πορεία του στην πραγματικότητα ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη του 2015. Μια πολύ σύντομη και νομίζω δίκαιη αποτίμηση θα έλεγε ότι ο δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ ήταν η καλύτερη δεξιά κυβέρνηση της μεταπολίτευσης.

Πράγματι, τα οικονομικά της χώρας μπήκαν σε τάξη και είχαμε πρωτόγνωρα πλεονάσματα. Η εμπιστοσύνη των εταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και των διεθνών αγορών ανακτήθηκε στο ακαίρεο. Η χώρα μπόρεσε εκ νέου να δανειστεί ιδίοις δυνάμοις, σπάζοντας την εξάρτηση από τους διεθνείς δανειστές. Η ελληνική διπλωματία πέτυχε πρωτόγνωρες νίκες. Το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, ένα αγκάθι σχεδόν τριών δεκαετιών, επιλύθηκε με έναν ανέλπιστα θετικό για την Ελλάδα τρόπο. Οι σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ είναι καλύτερες από ποτέ. Αλήθεια, πόσοι έχουμε συνειδητοποιήσει πως η Κύπρος οσονούπω βγάζει πετρέλαιο και δεν έχει ανοίξει ρουθούνι - πέρα από κάποια γραφικά γαβγίσματα εξ' ανατολών; Οι Ελλαδίτες και οι Κύπριοι χρωστούμε πολλά στον Αλέξη Τσίπρα και στον Νίκο Κοτζιά.

Σε άλλα μέτωπα βεβαίως η πρόοδος ήταν μικρότερη απ' ότι θα περίμενε κανείς. Η δικαιοσύνη είναι το σημαντικότερο εμπόδιο αυτήν την στιγμή. Πέρα από τα γραφειοκρατικά της προβλήματα και τις τεράστιες καθυστερήσεις, είναι σαφές σε κάθε Έλληνα πολίτη ότι η δικαιοσύνη ούτε αμερόληπτη είναι ούτε ανεξάρτητη. Κάποιοι την επηρρεάζουν, κάποιοι βρίσκουν πάντα τρόπο να γλυτώνουν. Αυτό ακριβώς, η ανεξάρτητη, αποτελεσματική και διαφανής λειτουργία της δικαιοσύνης είναι το βήμα που θα πάρει την Ελλάδα από τον τρίτο κόσμο και θα τη φέρει στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Ήταν κάτι που φυσικά τα δυο μιζοκόμματα δεν θα έκαναν - και δεν πρόκειται να κάνουν - ποτέ, αλλά τουλάχιστον από την καλύτερη δεξιά κυβέρνηση της μεταπολίτευσης, εκείνη του δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε το δικαίωμα να περιμένουμε πολλά περισσότερα.

Έτσι λοιπόν φτάσαμε στις Ευρωεκλογές του 2019. Ο δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ, όπως ήταν αναμενόμενο, υπέστη βαριά ήττα από τη δήθεν-ΝΔ. Εκείνοι βλέπετε που εξακολουθούν να πληρώνουν ΕΝΦΙΑ είναι λίγο θυμώμενοι. Αυτή είναι η κύρια αιτία της ήττας και όχι οι γραφικότητες που ακούγονται περί του λεγόμενου μακεδονικού ή της τραγωδίας στο Μάτι. 

Ειδικά για το τελευταίο, η υποκρισία, η εκμετάλλευση των τραγικά θανόντων συναθρώπων μας, έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Εκείνοι που δημιούργησαν το κράτος που για πολλές δεκαετίες έχτιζε τις προϋποθέσεις μιας 'τραγωδίας εν αναμονή' ξαφνικά πήραν τον ρόλο του τιμητή, ενώ είναι οι ίδιοι οι πρώτοι ένοχοι.

Ακούστηκε και το ανήκουστο επιχείρημα ότι ο Πρωθυπουργός, στη διάρκεια εξέλιξης της τραγωδίας, έπρεπε να βγει και να μιλήσει για νεκρούς. Δεν ξέρω εάν ο Αλέξης Τσίπρας γνώριζε για νεκρούς όταν μίλησε ή όχι. Ξέρω όμως ότι και να γνώριζε, δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να το αναφέρει στη φάση της κορύφωσης της τραγωδίας. Γιατί; Διότι έτσι απλά θα δημιουργούσε ανείπωτο πανικό σε όσους είχαν δικούς τους ανθρώπους στο Μάτι και η διαχείριση μια τραγικά δύσκολης κατάστασης θα γινόταν ακόμα δυσκολότερη. Τι σημασία όμως έχει η λογική όταν μιλά η προπαγάνδα; Ένα μόνο έχω να πω στη δήθεν-ΝΔ για τα θύματα στο Μάτι:

Αἰδώς Ἀργεῖοι.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εν πάση περιπτώσει στις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2019 δεν πλήρωσε τίποτα άλλο παρά τα παραμύθια που έλεγε για να εκλεγεί. Πλήρωσε το τίμημα της "εκλόγιμης στρατηγικής", η οποία στην αρχή πάντα αποδίδει, μετά όμως σε οδηγεί σε παταγώδη κατάρρευση με μαθηματική ακρίβεια.

Το σίγουρο είναι ότι η χώρα σήμερα χρειάζεται νέα, αληθινά, αυθεντικά πολιτικά κόμματα. Έναν προοδευτικό, έναν συντηρητικό, ενδεχομένως και έναν φιλελεύθερο ή οικολογικό πόλο. 

Με τα ρετάλια της μεταπολίτευσης και τα αποτυχημένα παιδιά του κομματικού σωλήνα δεν μπορούμε να πορευτούμε στον 21ο αιώνα.

Ενδεχομένως να έχει μάλιστα σημάνει και η ώρα των πανευρωπαϊκών κομμάτων, όπως σηματοδοτεί η επιτυχία του Volt Europa, που κατέβηκε σε οχτώ χώρες μέλη της ΕΕ και εξέλεξε ευρωβουλευτή στη Γερμανία!

Αυτό όμως που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί είναι το μεγάλο πισωγύρισμα. Όχι, τα μιζοκόμματα έχουν μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και πρέπει να μείνουν εκεί καταχωνιαμένα, σαν μια πολύ μακρινή δυσάρεστη ανάμνηση, σαν ένα μεγάλο λάθος από το οποίο όλοι διδαχτήκαμε και δεν θα το επαναλάβουμε.

Η προοπτική της αυτοδυναμίας του ενός μιζοκόμματος ή της κυβέρνησης συνεργασίας των δυο, δήθεν διαφορετικών, μιζοκομμάτων είναι ζοφερή για τη χώρα - πρώτα και κύρια για τη νέα γενιά. Είναι κάτι που δεν πρέπει να συμβεί. 

Η οικονομική ολιγαρχία, εκείνη με την αφρικανικού και λατινοαμερικανικού τύπου διαφθορά και εγκληματικότητα, κάνει ότι μπορεί ώστε να κερδίσει εκ νέου το μικρό κομμάτι εξουσίας που είχε χάσει από το 2015 (μην γελιόμαστε, το μεγαλύτερο κομμάτι εξουσίας το διατήρησε). Είναι κάτι που θα το αφήσουμε να συμβεί;

Είναι γνωστό πως οι μεθεπόμενες εκλογές, εκείνες μετά από τις επερχόμενες, θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Θα είναι ένα μεγάλο βήμα της χώρας προς την κοινή λογική, ένα μεγάλο βήμα προς την κανονικότητα, ένα εφαλτήριο για όλους τους Έλληνες να ανακτήσουν την ιδιότητα του Πολίτη μέσω της ενεργού συμμετοχής τους στην αληθινή πολιτική.

Για να μπορέσει να συμβεί αυτό όμως, ένας και μόνο τρόπος υπάρχει: Να μην επιτύχουν την αυτοδυναμία τα μιζοκόμματα - είτε μιλάμε για τη δήθεν-ΝΔ μόνη της ή για την αγαστή συνεργασία της με το δήθεν-ΠΑΣΟΚ (εντάξει, το όνομα "ΚΙΝΑΛ" νομίζω ας το αφήσουμε στους γελοιογράφους, όπως κάναμε και με τα "Ελιά" και "Δημοκρατική Συμπαράταξη" παλιότερα. Είναι απίστευτο πόσο πολύ θέλουν να κρυφτούν).

Απευθύνομαι με αυτό το άρθρο σε κάθε Έλληνα πολίτη και του ζητώ το αυτονόητο: Να δραστηριοποιηθεί πολιτικά με γνώμονα το συμφέρον της μεγάλης πλειψηφίας του ελληνικού λαού. Η επιστροφή στο σύστημα που μας έριξε στα βράχια το 2010 θα είναι μια τραγωδία για τη χώρα. Σίγουρα ο δήθεν-ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η λύση, ενδεχομένως όμως να είναι τμήμα μιας λύσης μαζί με όλες εκείνες τις προοδευτικές δυνάμεις που θέλουν να δουν τη χώρα να προοδεύει, απαλλαγμένη από τη μια από τα δεσμά της οικονομικής ολιγαρχίας και των υποχειρίων της, εμπνευσμένη όμως από την άλλη με το όραμα της ομόσπονδης Ευρώπης, της δικαιοσύνης, την ανάπτυξης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους δίχως καμιά υποσημείωση.

Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει μπροστά.

Πρέπει να πρωταγωνιστήσει στον αγώνα για μια ενωμένη, ομόσπονη ευρώπη. Πρέπει επιτέλους να προσφέρει ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα, διαφάνεια σε κάθε πολίτη αυτής της χώρας. Το πισωγύρισμα στα μιζοκόμματα είναι μια μεγάλη καταστροφή που δεν έχει λόγο να συμβεί. Η απλή αναλογική θα φέρει ξανά την άνθιση της ελληνικής πολιτικής σκέψης, που τόσο πολύ την έχουμε ανάγκη.

Τώρα είναι η ώρα της ένωσης δυνάμεων για την επίτευξη αυτού του υψηλού στόχου.

Με αφορμή την υπόθεση Novartis

Νομίζω πως η διεθνής ολιγαρχία έχει από καιρό χάσει την υπομονή της με την εγχώρια, για πλήθος λόγων (μεταξύ άλλων ότι η εγχώρια έχει υπέρ του δέοντος εμφανή εγκληματικά χαρακτηριστικά — μέχρι και η ολιγαρχία μας lumpen είναι).

Το ότι τους κρατάνε από δέκα μεριές είναι προφανές. Ότι αβαντάρουν τον Τσίπρα για να τους αδειάσει όποτε βολεύει για να αλλάξει την τρέχουσα πολιτική ατζέντα, είναι επίσης προφανές.

Το πρόβλημα όμως είναι πως ούτε η κάθαρση, ούτε πολύ περισσότερο το γύρισμα μιας νέας σελίδας στην Ελλάδα μπορεί να γίνει ξενοκίνητα. Η χώρα χρειάζεται ένα αυθεντικό πολιτικό αφήγημα.

«Δημοκρατική Συμπαράταξη»: Μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας

Η Φώφη Γεννηματά δηλώνει «Ε, ναι, λοιπόν, επιστρέψαμε» και σε κάθε Έλληνα πολίτη ανακύπτει ξεκάθαρο το ερώτημα: Να κλάψω γελώντας ή να γελάσω κλαίγοντας;

Τα πολλά και διάφορα απομεινάρια του κατ' όνομα και μόνο ΠαΣοΚ, καθώς ούτε πανελλήνιο είναι, ούτε σοσιαλιστικό, ούτε κίνημα, βρέθηκαν, τα μιλήσανε και τα συμφωνήσανε. Έχουν καθήκον να σώσουν τη χώρα ξανά, τόσο από τον κομμουνιστικό κίνδυνο (ΣΥΡΙΖΑ) όσο και από τον Μινώταυρο του Νεοφιλελευθερισμού (Κούλης).

Εντάξει, τα έχουμε χάσει τελείως.

Από την άλλη, είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια τα δάνεια του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος και οι εποχές δύσκολες. Πρέπει να βρεθεί μια κάποια λύσις. Ας δείξουμε κατανόηση.

Όταν τελειώσει η πλάκα — διότι να κάνεις πλάκα όταν μια χώρα έχει καταστραφεί και πολλοί συνάνθρωποί μας ζουν υπό οριακές συνθήκες δεν είναι πρέπον — ας θυμηθούμε το αυτονόητο: Το μόνο που μπορεί να γίνει με τα δύο μιζοκόμματα και τις πολλές μεταμορφώσεις τους είναι να τεθούν εκτός νόμου.

Η καταστροφή της χώρας από το 74 μέχρι σήμερα έχει βασικά χρώμα γαλαζοπράσινο — όσο κι αν προσπαθεί η κάστα εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ να προσθέσει και μια ερυθρά απόχρωση.

Ας κλείσουμε με μια διαπίστωση αισιόδοξοι: Όλο και περισσότεροι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι η μόνη διαφυγή από το αδιέξοδο είναι η μαζική και ουσιαστική επιστροφή τους στην πολιτική, την πολιτική με την αυθεντική έννοια του όρου.

Δυστυχώς κάποιοι εγκλωβίζονται, πέφτοντας θύματα καλοσχεδιασμένων αγιογραφιών, όπως εκείνης του «εκσυγχρονιστή» Σημίτη. Η πλειοψηφία όμως πια το βλέπει πως η ανανέωση πρέπει να είναι ουσιαστική και σύντομα θα κάνει τις σχετικές κινήσεις.

Τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κινήσεις όπως εκείνη του Emmanuel Macron στη Γαλλία σύντομα θα κάνουν την εμφάνισή τους και θα έχουν παρόμοια ή μεγαλύτερη επιτυχία.

Ευτυχώς στις κινήσεις αυτές πρόσωπα όπως η Φώφη, ο Γιωργάκης, ο Σημίτης, ο Ραγκούσης και δεν συμμαζεύεται δεν θα έχουν ρόλο κανένα πέρα από το να μας θυμίζουν τι δεν πρέπει να κάνουμε. Δόξα τω Θεώ, από αντιπαραδείγματα άλλο τίποτα στη νεώτερη πολιτική μας ιστορία.

Για τις εσωκομματικές εκλογές της "Νέας Δημοκρατίας" - Γιατί δεν είμαι #metonkyriako

Με θλίψη και, το ομολογώ, κάποια απόγνωση παρακολουθώ συμπολίτες που εκτιμώ πολύ να τρέφουν ελπίδες «αλλαγής» στο πολιτικό σκηνικό βάσει πιθανής ανάδειξης Μητσοτάκη σήμερα στην προεδρία της "Νέας Δημοκρατίας".

Φοβάμαι ότι όσο κατάφερε ο Γ.Α. Παπανδρέου να κάνει το "ΠαΣοΚ" ένα σύγχρονο, Ευρωπαϊκό κόμμα, άλλο τόσο θα καταφέρει να επιτύχει το ίδιο ο Κ. Κ. Μητσοτάκης με τη "Νέα Δημοκρατία", εφόσον εκλεγεί.

Η αλήθεια είναι πως όποιος ήξερε έστω και λίγα για την ιστορία του μορφώματος που αρχικά ονομάστηκε "ΠαΣοΚ", γνώριζε πως καμία προσδοκία με αφορμή την ανάδειξη Παπανδρέου στη θέση του Προέδρου είχε οποιαδήποτε βάση. Τόσο λόγω της δυναμικής και των εσωτερικών συσχετισμών στο μόρφωμα, όσο και λόγω της προσωπικής διαδρομής του "νέου" Προέδρου.

Εννοείται πως πιθανή εκλογή του Μεϊμαράκη, ενός ανθρώπου με μαύρο παρελθόν και ανύπαρκτο παρόν, δεν θα φέρει απολύτως τίποτα καλύτερο. Ο Μητσοτάκης είναι σίγουρα πιο συμπαθής. Η πολιτική όμως δεν είναι θέμα συμπάθειας.

Έτσι και στη "Νέα Δημοκρατία", δεν χρειάζεται να είσαι κάποιος μεγαλόσχημος αναλυτής για να καταλάβεις πως οι εσωτερικοί συσχετισμοί στο έτερο των μιζοκομμάτων αλλά και η διαδρομή του Μητσοτάκη εξασφαλίζουν πως τίποτα αξιόλογο δεν θα μπορέσει να κάνει - Τολμώ να το γράψω μισή ώρα πριν τη λήξη της διαδικασίας και μη γνωρίζοντας, ακόμα, αν θα εκλεγεί ή όχι.

Είτε μας αρέσει ή όχι, ο Μητσοτάκης δεν είναι χθεσινός. Είναι γόνος μιας εκ των οικογενειών που κράτησε τις τύχες της χώρας για δεκαετίες. Θέλοντας και μη, προσωποποιεί το νεποτισμό και την αντίληψη της "πολιτικής" ως λειτουργία μηχανισμών. Είναι η αντίληψη που έριξε τη χώρα στον γκρεμό. 

Ο ίδιος για δεκαετίες ήταν προβεβλημένο στέλεχος, βουλευτής και υπουργός. Η πορεία του είναι παράλληλη με εκείνη του Παπανδρέου. Δυστυχώς οι λόγοι που απέτυχε ο Παπανδρέου δεν θα διαφέρουν από τους λόγους που κάνουν και τη δική του αποτυχία το πιθανότερο σενάριο.

Ας καταλάβουμε όλοι πως με τα μιζοκόμματα "ΠαΣοΚ" και "Νέα Δημοκρατία" αποκλειστικά δύο και μόνο πράγματα χρειάζονται: 1) Θέση εκτός νόμου, 2)Σε βάθος έρευνες από εισαγγελείς για τις παράνομες χρηματοδοτήσεις και την εκτεταμένη διαφθορά τους.

Θέλω να δώσω μεγάλη έμφαση στις χρηματοδοτήσεις. Τα δυο μιζοκόμματα, έχει αποδειχτεί, είχαν αφανείς χρηματοδοτήσεις. Πρέπει να διερευνηθούν. Όχι τόσο για την απόδοση ποινικών, όσο για τις πολιτικές ευθύνες. Για να μάθουμε όλοι, ποιος τελικά κυβερνούσε αυτήν τη χώρα, ποιος είναι ο πραγματιικός υπεύθυνος της καταστροφής. Πράγμα που μέχρι σήμερα αγνοούμε.

Οφείλει επίσης να διερευνηθεί η ασύλληπτη τραπεζική χρηματοδότηση των δυο μιζοκομμάτων. Χρηματοδότηση που εν τέλει, μέσω της ανακεφλαιοποίησης, πλήρωσε ο Έλληνας φορολογούμενος. Χρηματοδότηση που δεν είχε κανένα τραπεζικό κριτήριο, που δεν τηρούσε ούτε καν τα στοιχειώδη προσχήματα. Και στην περίπτωση αυτή, το θέμα δεν είναι η απόδοση πιθανών ποινικών ευθυνών, αλλά η αποκάλυψη του αληθινού συστήματος εξουσίας.

Κάνω εδώ μια σημείωση, για να προλάβω ανούσιο αντίλογο: Το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να ακολουθήσει το θλιβερό μονοπάτι της παρακμής, ακολούθησε την εκλόγιμη στρατηγική του ψέμματος και την κυβερνητική τακτική της μεταπολίτευσης, αφενός μεν αποτελεί θέμα μιας άλλης συζήτησης που σύντομα θα ανοίξω στο ιστολόγιο αυτό, αφετέρου δε δεν αλλάζει την ουσία των πραγμάτων για τα μιζοκόμματα.

Μοναδική λύση για τη χώρα είναι η Επιστροφή της Πολιτικής. Πολιτικής με την αυθεντική έννοια του όρου, Πολιτικής ως υψίστης των τεχνών. Στην πορεία αυτή, οι πρωταγωνιστές του χθες ο μόνος ρόλος που μπορούν να έχουν είναι εκείνος του θεατή.

Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου

Η στρέβλωση των λέξεων είναι ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά, ή μάλλον καλύτερα, μια από τις κύριες παθογένειες της πολιτικής περιόδου που ονομάσαμε «μεταπολίτευση». Από την «Αλλαγή» του Ανδρέα Παπανδρέου, στην «Κάθαρση» του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στον «Εκσυγχρονισμό» του Κωνσταντίνου Σημίτη και μετά στην «Επανίδρυση» του Κωνσταντίνου Καραμανλή του νεωτέρου.

Η στρέβλωση των λέξεων, όπως και η οικειοποίηση των συμβόλων, δεν είναι νέα τακτική. Εφαρμοζόταν συστηματικά στο παρελθόν, ιδιαίτερα μάλιστα από απολυταρχικά, ανελεύθερα καθεστώτα. Έχει σκοπό να μπερδέψει τη μάζα. Επί παραδείγματι, τα ένοπλα ελληνικά  τμήματα των ναζί οικειοποιήθηκαν τη φορεσιά του τσολιά, ενός συμβόλου αντίστασης και ελευθερίας του ελληνικού λαού, ο δικτάτορας Παπαδόπουλος οικειοποιήθηκε το σύμβολο του Φοίνικα, και πολλά άλλα παραδείγματα.

Το φαινόμενο βέβαια έλαβε κωμικές διαστάσεις τα τελευταία έξι χρόνια. Ο Γεώργιος Παπανδρέου ο νεώτερος μας βεβαίωνε ότι «λεφτά υπάρχουν» και στη συνέχεια ο Αντώνης Σαμαράς ανταγωνιζόταν επάξια τις διάφορες θεατρικές επιθεωρήσεις με τις παραστάσεις που έδινε στο Ζάππειο Μέγαρο. 

Μιλάμε για παρακμή που κανείς μας δεν περίμενε να ζήσει.

Μετά όμως ήρθε η περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος πήγε τη μέθοδο αυτή στο απόγειό της. Ο νέος, συμπαθής και συνήθως χαμογελαστός πολιτικός, κατά δήλωσή του «Αριστερός», υποσχέθηκε στον ελληνικό λαό ότι «θα σκίσει τα μνημόνια το πρώτο βράδυ της εκλογής του» και ότι «με ένα νόμο, σε ένα άρθρο, θα καταργήσει τα μνημόνια και όλους τους εφαρμοστικούς τους νόμους». Τον θυμόμαστε μάλιστα ως αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να επιχειρηματολογεί πως «ακόμα και αν βγούμε από το μνημόνιο», όπως, μάλλον κάνοντας μαύρο χιούμορ, ισχυριζόταν ο Αντώνης Σαμαράς, «θα πρέπει να καταργηθούν όλοι οι εφαρμοστικοί τους νόμοι» για να αναπνεύσει ο ελληνικός λαός.

Ο ελληνικός λαός ο οποίος τον πίστεψε και τον ψήφισε.

Τι συνέβη τελικά; Τίποτα δεν σκίστηκε. Τίποτα δεν καταργήθηκε. Έγινε μια διαπραγμάτευση – παρωδία όπου περισσότερο διαπραγματευόταν ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και λιγότερο με τους δανειστές της χώρας. Μετά, οδηγηθήκαμε σε ένα δημοψήφισμα – παρωδία, το οποίο διενεργήθηκε σε διάστημα …πέντε ημερών, δίχως σαφές και πλήρες ερώτημα, με ερώτημα ακόμα χειρότερα που είχε ανατραπεί από την ίδια την πραγματικότητα και που εν τέλει κάθε πολίτης απάντησε διαφορετικά και για άλλους λόγους. Μια πραγματικά μαύρη σελίδα της δημοκρατίας μας.

Το καλύτερο όμως ήρθε μετά. Εκεί ο Έλληνας πρωθυπουργός βροντοφώναξε με τις πράξεις του ότι «σας δουλεύω κανονικά» και σε λίγες μέρες μετά το ΟΧΙ στα μέτρα των 8 δις, είπε το μεγάλο ΝΑΙ στα μέτρα των 14 δις.

Ίσως τελικά αυτό να σήμαινε το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα. «ΌΧΙ, δεν μου φτάνουν 8 δις, θέλω παραπάνω».

Αυτό που ακολούθησε την υπογραφή του 3^ου μνημονίου ήταν μια ιδιαίτερα άβολη για όλους, αποκαλυπτική της αλήθειας διαδικασία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετατραπεί και αυτός σε μια ομάδα που αυτοσκοπό της έχει τη διατήρηση του ελέγχου της εξουσίας – πράγμα που πιθανότατα θα καταφέρει για κάποιο διάστημα ακόμα. Οι υπόλοιπες ομάδες (είναι ντροπή να τις λέμε κόμματα …) δεν κατάφεραν να εκφράσουν τίποτα νέο, κανένα ουσιαστικό εναλλακτικό σχέδιο για τη χώρα. Η πολιτική απουσιάζει από τις εκλογές αυτές. Η πολιτική απουσιάζει από τη δημόσια σφαίρα γενικότερα. Η δημοκρατία μας δεν λειτουργεί – έχουμε με άλλα λόγια μια μπλοκαρισμένη δημοκρατία.

Ο μεγάλος διανοητής και δάσκαλος της Πολιτικής Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ένας από τους ελαχίστους – αν όχι ο μόνος – πολιτικός της μεταπολίτευσης με την αυθεντική έννοια του όρου, μιλά στα βιβλία του για την «πολιτική ως απάτη». Αυτό που περιγράφει και αναλύει ο Χαραλαμπίδης, ήρθε ο Αλέξης Τσίπρας να μας το επιδείξει με τον πλέον παραστατικό τρόπο. Η πολιτική ως απάτη και ο πολιτικός ως απατεώνας.

Η παρακμή του συστήματος έχει φτάσει σε μεγέθη που είναι δύσκολο πια ακόμα και να περιγραφούν.

Αποτελεί μεγάλη πρόκληση προς όλους εμάς, προς οποιονδήποτε έχει έστω και μικρό ενδιαφέρον να γίνει κάτι καλό σε αυτόν τον τόπο, να ανακτήσουμε την αυθεντική έννοια των λέξεων που περιγράφουν τη δημόσια σφαίρα. Να απελευθερώσουμε τις έννοιες από την στρέβλωση που έχουν υποστεί. Όχι, η πολιτική δεν είναι απάτη. Αντίθετα, η πολιτική είναι η ύψιστη των τεχνών. Επίσης όχι, το κυβερνώ δεν σημαίνει διορίζω ούτε μοιράζω το δημόσιο χρήμα σε μια κλειστή ομάδα μεσαζόντων και εργολάβων. Κυβερνώ σημαίνει σχεδιάζω και υλοποιώ, σημαίνει εν τέλει δημιουργώ ένα καλύτερο αύριο ξεκινώντας από σήμερα.

Στο ιστολόγιο αυτό έχω πολλές φορές δημοσιεύσει κείμενα που παρουσιάζω τις απόψεις μου για το σύστημα εξουσίας που έφερε την Ελλάδα στην καταστροφή («Τρίγωνο της Καταστροφής»: Εγκληματική οικονομική ολιγαρχία – «πολιτικό» σύστημα – μέσα «ενημέρωσης»), για την ανάγκη της μαζικής επιστροφής μας στην πολιτική με την αυθεντική έννοια τουόρου (ακούγοντας, επιτέλους, τον Αριστοτέλη που μας φωνάζει από το παρελθόν ότι «ὁ ἄνθρωπος φύσει πολιτικὸν ζῷον») και για ένα σχέδιο δράσης που θα μπορέσει να ανασυντάξει τη χώρα και σιγά σιγά να την ξαναφέρει στην πρόοδο και στην ανάπτυξη (κυβέρνηση ειδικών – ενίσχυση διάκρισης εξουσιών – απόδοση ευθυνών – απλή αναλογική – οικονομία γνώσης, συνεργασίας & δημιουργικότητας – προώθηση ευρωπαϊκής ομοσπονδίας, κλπ). Δεν σκοπεύω να τα επαναλάβω εδώ. Έχω επίσης εξηγήσει γιατί κανένα από τα «παλιά» κόμματα (που δεν είναι κόμματα με την αυθεντική έννοια του όρου αλλά απλές ομάδες διεκδίκησης της εξουσίας) δεν μπορεί να προσφέρει λύση στην παρούσα δύσκολη κατάσταση.

Το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να παρουσιαστεί ως νέο, δυστυχώς όμως στην πορεία του από το 2012 μέχρι σήμερα, ειδικά τους τελευταίους οχτώ μήνες, μας έπεισε όλους ότι δεν είναι μια μεταμόρφωση του παλιού. Οπότε τι μένει;

Τίποτα. 

Από τα κόμματα που κατέρχονται στις εκλογές σήμερα, Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2015, νομιζω πως κανένα δεν δικαιούται την ψήφο ενός ορθολογικά σκεπτόμενου πολίτη. Ακόμα και αν υπάρχουν (πολύ λίγες) περιπτώσεις που θεωρώ συμπαθείς (όπως π.χ. ο συνασπισμός Δημοκρατικοί – Κοινωνία Αξιών – Κόμμα Πειρατών), φοβάμαι πως υπό τις παρούσες συνθήκες ακόμα και ειλικρινείς προσπάθειες είναι καταδικασμένες σε αποτυχία.

Η χώρα χρειάζεται επανεκκίνηση. Χρειάζεται μιας μορφής «αποχουντοποίηση». Μια καθεστωτική αλλαγή (Προσοχή: Αυτό δεν έχει σε τίποτα να κάνει με πολιτειακά θέματα. Έχει να κάνει με το που βρίσκεται η ισχύς επί της διαδικασίας  λήψης και εφαρμογής πολιτικών αποφάσεων).

Η μεγάλη ήττα των τελευταίων οχτώ μηνών, που επικυρώθηκε με την υπογραφή του 3^ου μνημονίου, προσέφερε μιας πρώτης τάξεων ευκαιρία για καθεστωτική αλλαγή. Επιτέλους, ακόμα και οι δικτάτορες όταν συνέβη η κυπριακή τραγωδία αποσύρθηκαν και παρέδωσαν σε ένα νέο καθεστώς. Αντίθετα, το τηλεοπτικό πριγκιπάτο των Αθηνών, έχοντας επιφέρει μια αντιστοίχου μεγέθους τραγωδία στη χώρα, ευτυχώς ακόμα μόνο στο επίπεδο της οικονομίας, μένει σφιχτά γαντζωμένο στις καρέκλες του και δεν λέει να αποχωρήσει.

Τα πράγματα είναι απλά: Η κυβέρνηση όφειλε να παραιτηθεί αφού η κύρια προγραμματική της υπόσχεση εκ των πραγμάτων απεδείχθη απατηλή. Θα μπορούσε κάλλιστα να σχηματιστεί μια εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση ειδικών με ευρεία κοινοβουλευτική στήριξη και διετή τουλάχιστον εντολή η οποία θα μπορούσε να κάνει τις μεταρρυθμίσεις και αλλαγές που χρειάζονται ώστε η δημοκρατία μας να ξαναλειτουργήσει, η οικονομία μας να ξανασταθεί στα πόδια της και η κοινωνία μας να αρχίσει να ξαναβρίσκει τη συνοχή της.

Η κάστα των Αθηνών επέλεξε να μην προχωρήσει σε αυτήν τη λύση αλλά αντίθετα να μας ξαναπάει σε μια διαδικασία άνευ περιεχομένου, σε εκλογές – παρωδία. Εκτίμησή μου είναι πως αργά ή γρήγορα στην παραπάνω λύση θα οδηγηθούμε, αφού οποιαδήποτε κυβέρνηση και να προκύψει από τις εκλογές είναι εκ των πραγμάτων αδύνατο να κάνει τα παραπάνω, μόνο που δυστυχώς το σημείο επανεκκίνησης θα είναι τελικά ακόμα δυσμενέστερο.

Κάποιοι φίλοι σχολιάζοντας απόψεις μου είπαν πως η εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση (τύπου π.χ. Παπαδήμου, μου είπαν), έχει αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά, ίσως ακόμα και να αποτελεί εκτροπή. Νομίζω πως απόψεις σαν και αυτές είναι ενδεικτικές της σύγχυσης που υπάρχει. Πρώτα απ’ όλα, ο Λουκάς Παπαδήμος, ένας άνθρωπος άρρηκτα συνδεδεμένος με το σύστημα Σημίτη που έφερε την καταστροφή στη χώρα, ήταν ο μόνος (μάλλον) εξωκοινοβουλευτικός στην κυβέρνησή του, στην οποία πρωτοστατούσαν κορυφαία στελέχη των δυο μιζοκομμάτων. Από εκεί και μετά, πουθενά το σύνταγμά μας δεν λέει ότι στις εκλογές επιλέγουμε την εκτελεστική μας εξουσία. Αντίθετα λέει πως επιλέγουμε τους νομοθέτες μας και επίσης μιλά σαφέστατα για διάκριση της εκτελεστικής από τη νομοθετική και τη δικαστική εξουσία. Η πραγματικότητα που βιώνουμε όμως είναι εκείνη της απολύτου κυριαρχίας της εκτελεστικής επί της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας, κυριαρχία που κατ’ εμέ είναι από τις κυρίαρχες αιτίας της παρακμής μας. Νομίζω μάλιστα πως το ασυμβίβαστο μεταξύ θέσεως υπουργού και βουλευτή θα ήταν ένα μεγάλο βήμα μπροστά.

Κατά την γνώμη μου λοιπόν η ΑΠΟΧΗ είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή  στις σημερινές εκλογές – παρωδία. ΑΠΟΧΗ ως πολιτική κίνηση αποδοκιμασίας του συστήματος που έφερε την καταστροφή και επιμένει να κρατά την εξουσία. ΑΠΟΧΗ για την πλήρη απονομιμοποίηση του συστήματος αυτό και ως καταλύτης για το ξεμπλοκάρισμα της δημοκρατίας μας.

Δεν έχω καμία ψευδαίσθηση σχετικά με το αν το ένοχο σύστημα εξουσίας θα πάρει το μήνυμα της αποχής ή όχι. Εννοείται πως δεν θα το πάρει και θα μείνει γαντζωμένο στις καρέκλες του. Όλοι εμείς όμως  που πιστεύουμε στη χώρα αυτή πρέπει να διαφυλάξουμε την αξιοπιστία μας για την επόμενη μέρα. Η συμμετοχή στη διαδικασία παρωδία της 20^ης Σεπτεμβρίου είναι συνενοχή που δεν μας αξίζει. Η αποχή είναι συνεπής στάση διαμαρτυρίας και κραυγή αγωνίας ώστε να κλείσει επιτέλους αυτός ο κύκλος της μεταπολίτευσης, που τον ακούμε να κλείνει από το 1996 αλλά ακόμα κυριαρχεί στη χώρα συνεχίζοντας την καταστροφική ιστορική διαδρομή του.

Ήθελα να γράψω κάποια ιδιαίτερα σχόλια για το Ποτάμι, τους Ανεξάρτητους Έλληνες και την Ένωση Κεντρώων. «Κόμματα» στα οποία έχουν εγκλωβιστεί πολλοί συμπολίτες μας εναποθέτοντας ελπίδες για το μέλλον. Δεν θα το κάνω αναλυτικά, θα παραπέμψω μόνο στα αντίστοιχα κείμενά μου για τις προηγούμενες εκλογές και θα αναφέρω ακόμα μια φράση του Μιχάλη Χαραλαμπίδη: Είναι καιρός από το μύθο να περάσουμε στο λόγο.

Κλείνοντας την παρουσίαση των σκέψεών μου για τις σημερινές εκλογές, που είμαι βέβαιος πως θα μείνουν στην ιστορία ως εκλογές παρωδία, ως διαδικασία άνευ περιεχομένου, θα ήθελα να σας προτρέψω να επανέλθουμε στον ελληνικό τρόπο. Θεμέλιο του ελληνικού τρόπου σκέψης και πράξης νομίζω πως είναι το «οὐδεὶς ἑκὼν κακός».

Ας μην επιτιθέμεθα λοιπόν  σε ανθρώπους, αλλά σε πολιτικές, σε ιδέες και εν τέλει σε πράξεις. Διαφορετικά, το σύστημα εξουσίας απλώς θα επιλέξει δυο-τρία «μαύρα πρόβατα», όπως πρόσφατα έκανε με τον Τσοχατζόπουλο, και μέσω της τιμωρίας και διαπόμπευσής τους θα επιχειρήσει να παραμείνει στην εξουσία. Στην Ελλάδα όμως χρειαζόμαστε ουσιαστική αλλαγή εξουσίας.

Εύχομαι η επανεκκίνηση της δημοκρατίας και της οικονομίας μας να συμβεί δίχως να απαιτηθεί πρώτα μια καταστροφή που θα ξεφεύγει από την σφαίρα της οικονομίας. Μακάρι να ήμουν και βέβαιος για αυτό, δυστυχώς όμως δεν είμαι.

Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην περιμένουμε την καταστροφή να συμβεί και να επανέλθουμε μαζικά στην αυθεντική πολιτική. Να περάσουμε από το μύθο στο λόγο.

Σκέψεις εξ Άπω Ανατολής - Ι: Βραδυπορειακός - Ταλαιπωριακός

Τόκυο,

17 Ιουλίου 2015

Παρακολουθώ τα γεγονότα στην Ελλάδα με την καθαρή ματιά που προσφέρει το να βρίσκεσαι στην άλλη άκρη του κόσμου. Η κατάσταση δυστυχώς έχει πια ξεφύγει απολύτως. Όσα συνέβησαν τις τελευταίες εβδομάδες, μάλλον τους τελευταίους μήνες, είναι πιο σωστό, σίγουρα θα μας πάρει καιρό να τα μάθουμε σε βάθος και να τα εμπεδώσουμε. Το σίγουρο είναι όμως πως η δημόσια σφαίρα κυριαρχείται από ένα εντονότατο αίσθημα πτώσης και παρακμής.

Αναθάρρησαν μέχρι και τα μιζοκόμματα. Φτάσαμε, λέει, να στηρίζουμε το ευρωπαϊκό μέλλον μας στη Φώφη και στο Μεϊμαράκη.

Είναι Ιούλιος 2015, όχι 1946, ούτε 1965, ούτε καν 1974 ή 1981,  και όμως το κατεστημένο της κακιστοκρατίας εξακολουθεί να θέτει δήθεν διλήμματα μεταξύ από τη μία του  τριτοκοσμικού, ο-θεός-να-τον-κάνει- "καπιτάλα" (μαφιόζου εν τοις πράγμασι), από την άλλη του τεμπελχανά "δημοσίου υπαλλήλου" (που πολλές φορές είναι και ιδιωτικός υπάλληλος ή και "επιχειρηματίας").

Ας δείξουμε κάποιο έλεος. Έχει προχωρήσει ο κόσμος.

Επιχειρούν να στήσουν και πάλι σκηνικό ποδοσφαιροποίησης της δημόσιας συζήτησης πάνω στο υποτιθέμενο δίλημμα "ευρώ ή δραχμή;".  Μόνο που αντί για το μεγάλο ντέρμπι που σχεδίασαν, αντί για το "Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός", ή για τους φίλους από το Βορρά, το "ΠΑΟΚ - Άρης", τους βγαίνει τελικά κάτι σε βραδυπορειακός - ταλαιπωριακός... Παρακμή ακόμα και στην προπαγάνδα.

Η κωμικότητά τους έχει πια ξεπεράσει κάθε όριο.

Οι δυνάμεις της δημιουργίας, της συνεργασίας, της ανεκτικότητας, οι νέες συλλογικότητες, ο νέος ανθρωπισμός σε τελική ανάλυση, οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Αρχικά να συγκροτηθούν και να εκφραστούν. Οι Έλληνες πρέπει να επιστρέψουν στην Πολιτική.

Αν όχι τώρα, πότε;

Για να προλάβω βέβαια όσους αναζητούν εναγωνίως να βγάλουν ειδήσεις, η συμμετοχή σε μια εκλογική διαδικασία, είτε σαν ψηφοφόρος ή σαν υποψήφιος, είναι το τελευταίο βήμα σε μια μακρά, πελύπλοκη διαδικασία το οποίο αν απομονωθεί, όπως συστηματικά γίνεται, τελικά στερείται οποιουδήποτε νοήματος. Είναι πράξη κενή.

Για να έχει νόημα μια εκλογική επιλογή πρέπει να έχει προηγηθεί η πολιτική παιδεία, η ενημέρωση και η συνειδητοποίηση, η ευθύνη και η συμμετοχή, το σχέδιο, η κριτική και η ομιλία. Τότε ναι, μια ψήφος αξίζει.

Ας μην επικεντρώνουμε λοιπόν στο τελευταίο βήμα και ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Να επιστρέψουμε στην ύψιστη των τεχνών, στην πολιτική. Ουδείς άλλος δρόμος υπάρχει μπροστά μας.


Πάντα αγωνιστικά και αισιόδοξα,

Δημήτρης Τσίγκος