Ογδόντα χρόνια από την σφαγή του Διστόμου

Σήμερα, Δευτέρα 10 Ιουνίου 2024, συμπληρώνονται ογδόντα χρόνια από την τέλεση μιας εκ των μεγαλύτερων θηριωδιών των ναζί στη διάρκεια της κατοχής 1941-44: Της σφαγή του Διστόμου.

Η ζωή το έφερε ώστε αυτό το ιστορικό χωριό της Ρούμελης να γίνει η δεύτερη πατρίδα μου. Είχα την τύχη - αλλά και το βάρος - να ακούσω περιγραφές της σφαγής από επιζώντες του αδιανόητου αυτού εγκλήματος. Είναι βαρύ να ακούς έναν δικό σου άνθρωπο να προσφέρει τη μαρτυρία συμβάντων που δύσκολα χωράει ο ανθρώπινος νους: Την εν ψυχρώ δολοφονία 229 αθώων αμάχων, από βρέφη λίγων μηνών μέχρι υπερήλικες. 

Επισκεπτόμενος συχνά το Δίστομο τα τελευταία χρόνια μπορώ να πω με απόλυτη βεβαιότητα πως το συλλογικό τραύμα της θηριωδίας όχι μόνο δεν έχει ακόμα θεραπευτεί αλλά έχει επίσης περάσει στις επόμενες γενιές. Είναι ένα φαινόμενο που πρέπει να μελετηθεί και που πρέπει να το έχουμε υπόψιν μας για περιοχές που συνέβησαν και συμβαίνουν θηριωδίες, από τη Βόρεια Κύπρο και τα βουνά της Κουρδίας, μέχρι τις κοιλάδες του Δνείπερου και τα παράλια της Γάζας.

Ευρωεκλογές 2024: Πρώτες σκέψεις

Kάποιες πρώτες σκέψεις ως προς τα αποτέλεσματα των χθεσινών ευρωπαϊκών εκλογών:

• Ο Μητσοτάκης απέδειξε ότι μπορεί να τρέχει μόνος του και να έρχεται δεύτερος
• Ας μην μπερδευόμαστε όμως, μόνος του τρέχει
• Η επιχειρούμενη αναβίωση του τέρατος (ΚΚΚΑΣΟΡ στην τρίτη θέση με ~ 13%) είναι βαθιά ανησυχητική για τη δημοκρατία μας
• Ακόμα πιο ανησυχητική είναι ή δια της πλαγίας οδού νόθευση της μυστικότητας της ψήφου με τη λεγόμενη "επιστολική ψήφο".
• Ελπίζω ο λαός να αντιδράσει με σιδηρά πυγμή.
• Η ψηφοφορία γίνεται σε κάλπη και με παραβάν για να τηρούνται οι δημοκρατικές προϋποθέσεις
• Από τη χώρα απουσιάζει οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για την Ευρώπη και τον ρόλο της Ελλάδας σε αυτήν
• Το κρισιμότερο μέγεθος της πολιτικής σκηνής σήμερα είναι ο "κανένας" και αυτό εκφράζει η αποχή. 
• Δεν με ανησυχεί, είναι σημάδι υγείας του εκλογικού σώματος η αποστροφή προς αυτά τα υποκείμενα. 
• Υπάρχουν οι προϋποθέσεις να αναπτυχθούν νέα, μαζικά κινήματα. Ελπίζω να συμβεί σύντομα.

To αληθινό πρόσωπο του Κυριάκου Μητσοτάκη

Στις σημερινές ευρωπαϊκές εκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 ο Ελληνικός Λαός, τόσο με την ψήφο του όσο και, κυρίως, με την αποχή του, επιβεβαίωσε αυτό που αποτελούσε κοινό τόπο από παλιά, που όμως ένα αδιανόητα ισχυρό σύστημα προπαγάνδας επιχειρεί από το 2016 να ανατρέψει:

Ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ένας πολιτικός μετριοτάτων δυνατοτήτων, τέτοιος που τρέχει μόνος του και καταφέρνει να έρχεται δεύτερος. 

Όλα τα άλλα που ακούμε περιγράφονται καλά από αυτό που λέει ο λαός «να 'χαμε, να λέγαμε».

υγ1. Η νοθεία με την επιστολική ψήφο είναι προ των πυλών. Ο Ελληνικός Λαός οφείλει να αντιδράσει δυναμικά και με σιδερένια πυγμή να προστατέψει το θεμέλιο της δημοκρατίας μας, τη μυστικότητα της ψήφου. 

υγ2. Πέραν πάσης αμφιβολίας, το κρισιμότερο μέγεθος των εκλογών είναι η αποχή. Το πολιτικό σύστημα γενικά -  η κυβέρνηση πρώτη απ' όλους - είναι απολύτως απονομιμοποιημένο. 

Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις ευρωπαϊκές εκλογές της 9ης Ιουνίου 2024

Αύριο γίνονται στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2024. Είναι μια πολύ σημαντική ημέρα καθώς πρόκειται για την διαδικασία ανάδειξης του ευρωκοινοβουλίου, του μοναδικού θεσμού της ΕΕ που εκλέγεται από τους Ευρωπαίους πολίτες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη εκλογική διαδικασία σε παγκόμια κλίμακα, μετά τις εκλογές της Ινδίας (οι οποίες μάλιστα έγιναν πριν λίγες μέρες).

Οι εκλογές αυτές βρίσκουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια πολύ κρίσιμη κατάσταση. Δυστυχώς μια σειρά κοντόφθαλμων πολιτικών, ενδεχομένως και αποτέλεσμα επιρροής από τη δυτική ακτή του Ατλαντικού, έχουν προκαλέσει μια σειρά από τριγμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η μακρά αυτή διαδικασία που ξεκίνησε στα απομεινάρια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και οδήγησε στην πιο αναπτυγμένη ίσως κοινωνία που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα, εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια αντιμετωπίζει σοβαρότατες προκλήσεις.

Κοιτάζοντας τις θέσεις των ανθρώπων που δημιούργησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση, κοιτάζοντας τις ίδιες τις συνθήκες, καταλαβαίνει κανείς πως η πορεία ήταν προδιαγεγραμμένη για μια όλο και βαθύτερη ένωση, που ξεκίνησε οικονομική ώστε τελικά να γίνει πολιτική. Πολύ απλά διότι δεν μπορεί να υπάρξει ένα νόμισμα - όπως το Ευρώ - που φιλοδοξεί να παίξει παγκόσμιο ρόλο δίχως μια ισχυρή πολιτική εξουσία να το στηρίζει.

Ανοιχτή επιστολή της Μαρίας Καρυστιανού στον Κυριάκο Μητσοτάκη

Ήρθε σε γνώση μου η παρακάτω ανοιχτή επιστολή της Κυρίας Μαρίας Καρυστιανού προς τον Πρόεδρο της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας Κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη. Την αναδημοσιεύω δίχως κανένα επιπλέον σχόλιο πλην μόνο ενός:

Είναι η στιγμή που καθείς εξ ημών οφείλει να κοιταχτεί στον καθρέφτη και να αναρωτηθεί εάν διατηρεί την ανθρώπινη υπόστασή του.

Για την αντιγραφή,

Δημήτρης Τσίγκος

Αθήνα, 23-5-2024

_________________________

         ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ 

                                ΚΥΡΙΑΚΟ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ

Της Μαρίας Καρυστιανού του Παναγιώτη, μητέρας της 19χρονης Μάρθης Ψαροπούλου, θύματος του δυστυχήματος Τεμπών.

Κοινοποίηση: 

Προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Αθήνα, 23.5.2024 

………………………………

κ. Μητσοτάκη, 

Ιστορικά δικαιωμένος

Για πολλές δεκαετίες το κράτος των Αθηνών στους ποντίους συμπατριώτες μας δεν έβλεπε τίποτα άλλο παρά ένα πρόβλημα. 

Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, αυτός ο μεγάλος δάσκαλος των λαών, ήταν ο πρώτος που είδε μια μεγάλη υποχρέωση και μια μεγάλη ευκαιρία. 

Η μεγάλη υποχρέωση δεν ήταν άλλη από το δικαίωμα στην μνήμη. Η αναγνώριση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. 

Η μεγάλη ευκαιρία ήταν - και είναι - η Ρωμανία. Η θεμελίωση μιας νέας πόλης στην Θράκη, μια κοιτίδα των παλλινοστούντων και ένας πυλώνας ανάπτυξης της Θράκης. 

Ο Μιχάλης έφυγε από κοντά μας ξαφνικά στις 27 Μαρτίου 2024. Είναι όμως πάντα παρών τόσο με το μεγάλο επίτευγμα του όσο και με το όραμα του που θα συνεχίσει να μας κινητοποιεί μέχρι την πραγμάτωση του. 

Ως τη Νίκη, Πάντοτε, Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Αγαπημένε Δάσκαλε Μιχάλη Χαραλαμπίδη,

Ήταν Ιούνιος του 1996, διάβαζα μαθηματικά για τις πανελλήνιες εξετάσεις της επόμενης μέρας. Στιγμή ιερή. Περιέργως όμως η μητέρα μου, καθηγήτρια, με διακόπτει. "Έλα τώρα να δεις στην τηλεόραση μου λέει", μιλάει ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος. Η ιστορική σου ομιλία στο 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ είχε μόλις ξεκινήσει και την είδα ολόκληρη. Έτσι σε γνώρισα, εντυπωσιασμένος από το 1ο δευτερόλεπτο.

Ήσουν διαφορετικός. Δεν μιλούσες για αυτά που μιλούσαν οι άλλοι. Αναφερόσουν στην πατρίδα μιλώντας για τα όνειρα σε ενεστώτα χρόνο. Τίποτα δεν μπορεί να ενθουσιάσει περισσότερο ένα νέο παιδί.

Τα χρόνια πέρασαν. Από τον Οκτώβρη εκείνης της χρονιάς ήμουν στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Άκουγα πολλά για σένα, για αυτήν την διαφορετική προοπτική που προτείνει ένα "λαμπρό μυαλό". Ήρθε το 2000, σε άκουσα να μιλάς στο κέντρο του Ηρακλείου, ήμουν με τον συναθλητή σου Νεκτάριου Μουμουτζή. Σε ακούσαμε να μιλάς για τους σιδηροδρόμους, που η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει για να είναι σύγχρονο κράτος και που πρέπει να συνδέουν τα δέκα διεθνή λιμάνια που οφείλουμε να δημιουργήσουμε, ξεκινώντας από τη νότια Κρήτη. Κανείς δεν είχε ξαναμιλήσει για αυτά. 

Άρση απαγορευτικού

Γράφουν σήμερα για τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη η Καθημερινή, το Πρώτο Θέμα, ο ΣΚΑΪ, η Ναυτεμπορική, ακόμα και το ΕΡΤ News. Όλα τα δημοφιλή μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως και πολλά άλλα μικρότερης εμβέλειας. 

Για χρόνια όμως ο Μιχάλης ήταν εκκωφαντικά απών από τη λεγόμενη δημόσια σφαίρα, όπως αυτήν την ορίζουν τα μέσα "ενημέρωσης". Πότε τον είδατε τελευταία φορά κεντρικό προσκεκλημένο σε τηλεοπτική εκπομπή; Πότε του πήρε συνέντευξη μια μεγάλη εφημερίδα; Πότε του έκανε αφιέρωμα ένα ψηφιακό μέσο;

Πώς γίνεται να μην βλέπαμε και να μην ακούγαμε τον κατά τεκμήριο κορυφαίο πολιτικό της μεταπολιτευτικής περιόδου; Ποιος από τους λεγόμενους πολιτικούς πρώτης γραμμής έχει αντίστοιχο συγγραφικό έργο; Ποιος έχει ασχοληθεί με τέτοιο εύρος θεμάτων, από γεωπολιτική και ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι αγροδιατροφή, πολεοδομία και υψηλή τεχνολογία; Ποιος άλλος πολιτικός κατέθεσε συγκροτημένα, επώνυμα και με παρρησία τις απόψεις του;

Αποχαιρετώντας έναν μεγάλο Πολιτικό, σπουδαίο Διανοούμενο και μοναδικό Άνθρωπο

Με τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη μιλήσαμε πριν λίγες ημέρες. Με καλούσε πάντοτε για μια επιβεβαίωση πριν την επόμενη διάλεξή μας, που ήταν προγραμματισμένη για την επόμενη Τρίτη 2 Απριλίου με θέμα "Παραγωγική Μνήμη και Σύγχρονη Ανάπτυξη". Ήταν η 7η κατά σειρά σε ένα πρόγραμμα 8 διαλέξεων με γενικό θέμα “Ανάπτυξη και Ποιότητα – Η Νέα Συμμαχία: Νέα Πολιτική Εθνική Αναπτυξιακή Παιδεία”. Επισυνάπτω την ανακοίνωση του προγράμματος, που έμελλε να ολοκληρωθεί κατά τα 6/8, για ιστορικούς λόγους, μαζί με μια φωτογραφία από την πρώτη διάλεξη. 

Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο που η ζωή μας καλεί, αντί για την πρόσκληση στη διάλεξη αυτή, να πούμε αντίο σε αυτόν τον μεγάλο Πολιτικό, τον σπουδαίο Επιστήμονα και πραγματικά μοναδικό Άνθρωπο.

Ο ίδιος έλεγε πως θεωρούσε το πρόγραμμα αυτό σημαντικό, ήθελε να συνομιλήσει με τη νεολαία, με τους ανθρώπους της δημιουργίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας. Προσωπικά το βρίσκω ως ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που έχω κάνει από το 2000 που ξεκίνησε η διαδρομή μας καθώς, τελικά, το επιχειρείν, το να "γίνουμε μάστορες" όπως ο Μιχάλης μας προέτρεψε στα τέλη της δεκαετίας του '90, για να αποκτήσει νόημα οφείλει να κοιτάξει κατάματα στο κέντρο της ανθρώπινης υπόστασής μας -- στο οποίο δεν βρίσκεται κάτι άλλο παρά η ύψιστη των τεχνών, η Πολιτική με την αυθεντική έννοια του όρου.

Μια μεγάλη ντροπή

Φαντάζομαι πως δέχεται αφόρητες πιέσεις και για τον λόγο αυτό, σε προσωπικό επίπεδο, έχει την αμέριστη συμπάθειά μου. Η ιστορία όμως δεν θα είναι το ίδιο γενναιόδωρη προς τον Υπουργό Παδείας - και συνάδελφο Πληροφορικό - Κυριάκο Πιερρακάκη.

Είναι πράγματι αδιανόητα μεγάλη ντροπή ο αρμόδιος υπουργός αντί να ορθώσει το ανάστημά του για την προστασία του Συντάγματος, ότι σημαντικότερο μπορεί να κάνει ένας Πολίτης σε μια Δημοκρατία, να πρωτοστατεί πραγματικά στην κουρελοποίησή του. 

Πολύ χειρότερα για τον ίδιο, κάτι που αλήθεια δεν του αξίζει, είναι όντως αντιαισθητικό και βαθιά απογοητευτικό ένας φέρελπις επιστήμονας και πολιτικός να τρέπει εαυτόν σε πωλητή των "ΙΕΚ Τάπερμαν", κατά την ορολογία της αείμνηστης Μαλβίνας Κάραλη.

Έχετε ακόμα περιθώριο να επανορθώσετε, κ. Πιερρακάκη. Ποτέ δεν είναι αργά για μια αξιοπρεπή παραίτηση.

Θλίψη, οργή, Τέμπη και νεποτισμός

Η σημερινή μέρα σημαδεύεται από μια τραγική επέτειο.  Η ανάμνηση αυτού του γεγονότος, που στη συλλογική μας μνήμη έχει καταγραφεί ως ένα απεχθές έγκλημα, γεμίζει τους Έλληνες με θλίψη και οργή.

Ως μια πράξη τιμής και σεβασμού στην μνήμη των αδικοχαμένων συμπολιτών μας θα ήθελα να γίνω πολύ συγκεκριμένος με τον εξής συλλογισμό: 

• Όσο στη χώρα μας βασιλεύει ο νεποτισμός, η αξιοκρατία θα συνεχίσει να υποχωρεί. 
• Χωρίς αξίες όμως, έχουμε μια κοινωνική δυναμική που οδηγεί σε εγκλήματα και τραγωδίες όπως η περσινή στα Τέμπη. 
• Το πάνδημο αίτημα σήμερα είναι η δικαιοσύνη. 
• Η δικαιοσύνη όμως προϋποθέτει την αξιοκρατία.
• Η οποία αξιοκρατία με τη σειρά της είναι απολύτως ασυμβίβαστη με τον νεποτισμό.

Οι Έλληνες τελικά οφείλουμε να αποφασίσουμε αν θέλουμε να είμαστε μια αληθινή δημοκρατία ή μια τριτοκοσμική χώρα που θα συνεχίσει να διαφεντεύεται από τους κοτζαμπάσηδες. Ας μην μας μπερδεύουν τα όμορφα κοστούμια, οι μεταξωτές γραβάτες και οι σπουδές στα πανεπιστήμια της Ivy League. Κοτζαμπάσηδες είναι.

Για πόσο θα τους ανεχόμαστε; 

Ήρθε η ώρα ο ελληνικός λαός να επιστρέψει στην ύψιστη των τεχνών, στην πολιτική. Από ψηφοφόρος να γίνει πολίτης. 

Η άνοδος αυτή, βασισμένη σε αξίες, θα φέρει νομοτελειακά και τη δικαιοσύνη που τόσο επιτακτικά όλοι έχουμε ανάγκη.

Περί δημοσιογραφικού καθήκοντος

Ο George Orwell έλεγε πως «δημοσιογραφία είναι να γράφεις κάτι που κάποιος άλλος δεν θέλει να γραφτεί, οτιδήποτε άλλο είναι δημόσιες σχέσεις». Σήμερα η ΕΡΤ και ο δημοσιογράφος Γιώργος Κουβαράς μας θύμισαν ποσό δίκιο είχε o Eric Arthur Blair, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του μεγάλου αυτού συγγραφέα και δημοσιογράφου. 

Πώς το πέτυχαν αυτό; Η ιστορία έχει ως εξής:

Έβλεπα σήμερα το απόγευμα την πολυαναμενόμενη συνέντευξη του Πρωθυπουργού στην ΕΡΤ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για το νομοσχέδιο που θα φέρει η κυβέρνηση του σχετικά με την ισότητα στον γάμο. Με περίσσεια θράσους είπε πως τα ζευγάρια ανδρών που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν με παρένθετη μητέρα, δεν θα έχουν δικαίωμα να το κάνουν. 

Ο Γιώργος Κουβαράς τότε ρώτησε: « Τι θα συμβεί με ζευγάρια που έχουν αποκτήσει τεκνό με αυτόν τον τρόπο (παρένθετη μητέρα) στο εξωτερικό;» και ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως «αυτά τα παιδιά υπάρχουν ήδη, οπότε τα έχουν πλήρη δικαιώματα».

Είναι λοιπόν τεράστια έκπληξη (επιτρέψτε μου να πω και συνενοχή - συμμετοχή σε έναν προπαγανδιστικό μηχανισμό) που ο κ. Κουβαράς δεν έκανε την προφανή ερώτηση: «Δηλαδή κ. Πρωθυπουργέ, προτρέπετε να ζευγάρια Ελλήνων ανδρών που θέλουν να τεκνοποιήσουν, να πάνε στο εξωτερικό να το κάνουν και εκ των υστέρων να έρθουν στην Ελλάδα για να ‘νομιμοποιήσουν’ τα τέκνα τους;».

Η ερώτηση αυτή όμως δεν έγινε ποτέ. 

Θα έλεγα πως είναι ντροπή του κ. Μητσοτακη να εκφράζει τέτοιες θέσεις. Πολύ περισσότερο όμως είναι ντροπή του κ. Κουβαρά που δεν επιτέλεσε το δημοσιογραφικό καθήκον του ελέγχου αλλά προτίμησε εκείνο της ‘πληρωμένης πένας’, δηλαδή του συμβούλου δημοσίων σχέσεων. 

Οι λαοί της Γης θέλουν την ειρήνη

Το 2023 κλείνει και ένας αντικειμενικός παρατηρητής δεν μπορεί παρά να είναι ιδιαίτερα ανήσυχος. Είναι η πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που η προοπτική μιας ευρείας κλίμακας στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη είναι μια ρεαλιστική πιθανότητα. 

Αν κοιτάξουμε τι γίνεται εδώ και χρόνια στη Νότια Σινική Θάλασσα, στα στενά Κίνας - Ταϊβάν, στην κορεατική χερσόνησο, στην Αρμενία και στη Γεωργία, στην Ουκρανία, στη Συρία, τη Λιβύη και το Κουρδιστάν όπως και, στην Παλαιστίνη και συνολικά στη μέση Ανατολή, ο πόλεμος κάνει ξανά αισθητή την παρουσία του. 

Ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας έχει φτάσει σε ακραίο σημείο. Η Ρωσία έχει τεράστιες αδυναμίες αλλά και ένα πανίσχυρο πυρηνικό οπλοστάσιο, προσπαθεί να βρει τα πατήματα της. Αναδυόμενες δυνάμεις όπως η Ινδία, το Ιράν, η Νότια Αφρική, η Σαουδική Αραβία και η Βραζιλία ψάχνουν να βρουν τον ρόλο τους στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η Ιαπωνία είναι βυθισμένη στη δημογραφική παρακμή της με μια αδιανόητη στασιμότητα. Η Ευρώπη τέλος, δείχνει να κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Βλέπει το δέντρο, χάνει το δάσος, αναλώνεται σε ανούσιες διαφωνίες και μικροπολιτικά ζητήματα ενώ με ταχύ ρυθμό χάνει τη δυνατότητα επιρροής. 

Αυτήν την τελευταία μέρα του χρόνου πρέπει να ειπωθεί όσο πιο απλά γίνεται: Η Αμερικανική και οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες, όπως επίσης ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Ιαπωνία που πάντα συντάσσονται μαζί τους πρέπει να έρθουν στα συγκαλά τους! Ο πόλεμος δεν είναι λύση! 

Φοβάμαι ειλικρινά πως κάποια κέντρα επιρροής στις ΗΠΑ και στις παραπάνω χώρες αρχίζουν να σκέφτονται σοβαρά ότι ένας γενικευμένος πόλεμος «δεν θα ήταν και τόσο κακή ιδέα», αφού ελπίζουν πως έτσι η λεγόμενη «Δύση» θα κερδίσει και θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της. 

Αν αλήθεια το πιστεύουν αυτό, δεν ξέρουν τι τους γίνεται! Ο πόλεμος θα είναι αδιανόητα καταστροφικός, θα αφήσει πολλά εκατομμύρια νεκρούς (ελπίζω όχι δισεκατομμύρια) και καθόλου σίγουρο δεν είναι ποιος θα τον κερδίσει. Επίσης, το φυσικό περιβάλλον θα καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά ενώ τίποτα δεν θα εξασφαλίζει ότι μια μεγάλη ‘καθοριστική’ αναμέτρηση δεν θα ακολουθηθεί από μια επόμενη, όπως ακριβώς έγινε από τον Α’ στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. 

Οι λαοί θέλουν την ειρήνη. 

Οι λαοί δεν θέλουν πόνο και αίμα. Οι λαοί είναι έτοιμοι να συνεργαστούν. Όσοι έχουν πολλά είναι έτοιμοι να δώσουν για να έχουν και όσοι τώρα δεν έχουν τίποτα.

Τώρα είναι η στιγμή των φωτισμένων ηγεσιών. Τώρα είναι η ώρα του πολιτισμού. Τώρα είναι η ώρα των μεγάλων συμβιβασμών. Τώρα πρέπει να αποδείξουμε πως τα ποτάμια αίματος του 20ου αιώνα μας δίδαξαν όσα θα έπρεπε. 

Οι λαοί θέλουν την Ειρήνη. Η πολιτική δύναμη που μπορεί να την εξασφαλίσει είναι μόνο η Ευρώπη. Μια ενωμένη Ευρώπη, υπερδύναμη ειρήνης, ισότητας, δικαιοσύνης και πολιτισμού. Αυτή είναι η μάχη της γενιάς μας, αυτή είναι η μάχη που πρέπει και μπορεί να κερδηθεί! 

Εύχομαι καλή χρονιά, με υγεία και ευτυχία. Ελπίζω οι ευρωπαϊκές ηγεσίες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Κι αν δεν το κάνουν οι ηγεσίες, εύχομαι να το κάνουν οι λαοί. 

Η κοινωνία εγκαταλείπει το πανεπιστήμιο

Ένα από τα λίγα πράγματα για τα οποία μπορούσε να υπερηφανεύεται το νεοελληνικό κράτος ήταν ότι μπορείτε να δημιουργήσει και να λειτουργήσει σε βάθος χρόνου μια σειρά ιδιαιτέρως αξιόλογων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Η Ιατρική και η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Η πρώην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών και τόσα αλλά εκπαιδευτικά ιδρύματα, τόσο στην Αθήνα όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Συχνά με πενιχρά μέσα, δημιουργούσαν εξαίρετους επιστήμονες που διέπρεπαν στο διεθνές στερέωμα. 

Αυτή η πραγματικότητα είχε αναγνωριστεί από την ελληνική κοινωνία και αποτελούσε ένα ιδιαίτερα σπάνιο παράδειγμα ισότητας: Ανεξάρτητα κοινωνικής τάξης, οικονομικής επιφάνειας ή πολιτικών πεποιθήσεων, οι νέοι ήθελαν όλοι να μπουν στις ίδιες σχολές. Η κατάσταση αυτή εξηγεί και το μοναδικό φαινόμενο αξιόπιστου και αδιάβλητου θεσμού στη σύγχρονη ιστορία, εκείνου των πανελλαδικών εξετάσεων. 

Η κατάσταση όμως εδώ και μερικά χρόνια αλλάζει. Πλέον ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας - από τη μεσαία τάξη και πάνω - αρχίζει να αδιαφορεί για το δημόσιο σχολείο, πηγαίνοντας μαζικά στην ιδιωτική εκπαίδευση (θυμηθείτε: «εσείς, σε ποιο σχολείο πάτε;», η ερώτηση που χαρακτηρίζει τη γενιά μας). Παράλληλα, άρχισε να κανονικοποιείται η απόφαση για βασικές σπουδές στο εξωτερικό: Αρχικά αφορούσε αποκλειστικά όσους δεν τα κατάφερναν να περάσουν στις πανελλαδικές, ενώ σιγά - σιγά άρχισε να γίνεται από μόνη της πρώτη επιλογή. Έτσι λοιπόν, δεν αργεί η στιγμή που οι καλύτεροι μαθητές της χώρας δεν θα επιλέγουν κάποια από τα ιδρύματα που ανέφερα στην αρχή του άρθρου αλλά κάποιες σχολές του εξωτερικού. 

Που οδηγεί αυτό όμως τελικά, ειδικά αν γίνει σε ευρεία κλίμακα; Δυστυχώς οδηγεί στην εγκατάλειψη της χώρας ναό στη μετατροπή της, στην καλύτερη περίπτωση, σε έναν τόπο διακοπών. Αφού πρώτα εγκαταλείψαμε την ύπαιθρο να ερημώσει και μαζευτήκαμε όλοι στην Αθήνα, σιγά σιγά θα την εγκαταλείψουμε και αυτήν για να ζήσουμε κάπου αλλού. 

Το υπέροχο βιβλίο του Robert Reich με τον εύγλωττο τίτλο “The Common Good” περιγράφει πολύ παραστατικά την τεράστια σημασία της δημόσιας παιδείας για την ισότητα, την κοινωνική συνοχή και τελικά την ευημερία μιας κοινωνίας. Με τεράστια ευθύνη των κυβερνώντων, η Ελλάδα κινείται προς την απολύτως λανθασμένη κατεύθυνση και αν δεν αλλάξει ρότα σύντομα, κινδυνεύουμε να αντιμετωπίσουμε βαρύτατες συνέπειες στο σύντομο μέλλον. 

Έρημη χώρα

Το Δίστομο Βοιωτίας όπως φαίνεται από το Μαυσωλείο των θυμάτων της Σφαγής του Διστόμου, 10 Ιουνίου 1944

Αν κάποιος κοιτάξει τη Wikipedia ή αναζητήσει άλλες επίσημες πηγές θα δει ότι ο πληθυσμός του Διστόμου ανέρχεται σε περίπου 1.500 άτομα. Το νούμερο αυτό, αν και απογοητευτικό σε σχέση με τη δεκαετία του 1990, φαντάζει σχετικά ικανοποιητικό αν λάβει κανείς υπόψιν το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. 

Φεύ όμως, αν δούμε την αλήθεια πέρα από τους αριθμούς καταλαβαίνουμε πως τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα: 

- Ένας μεγάλος αριθμός εκείνων που έχουν απογραφεί στο Δίστομο, το έχουν κάνει για συναισθηματικούς λόγους. Στην πραγματικότητα ζουν στην Αθήνα ή σε κάποιο άλλο αστικό κέντρο. 

- Ακόμα και ο ‘αληθινός» αριθμός μόνιμων κατοίκων, που σήμερα ίσως να είναι γύρω στους εννιακόσιους, πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα της ηλικίας: Το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων αποτελείται από συνταξιούχους. 

Αδιάψευστος μάρτυρας είναι το Σχοκλείο: Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 κάθε τάξη είχε περί τα τριάντα παιδιά ενώ σήμερα έχει μείνει με μονοψήφιο αριθμό (μάλιστα όχι μεγάλο), εκ των οποίων τα μισά είναι παιδιά μεταναστών (που οι κάτοικοι ευχαριστούν θερμά, καθώς δίνουν λίγη ζωή στο χωριό).

Είναι μάλλον πικρό χιούμορ να πει κανείς πως το Δίστομο πρόκειται για έναν ιδανικό τόπου που αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά η κρίση μέσης ηλικίας: Οι σαραντάρηδες λογίζονται για νέοι! 

Τα παραπάνω, που τα βιώνω τώρα από πρώτο χέρι στη δεύτερη ιδιαίτερη πατρίδα.μου, σε καμία περίπτωση δεν έχουν να κάνουν με κάποια ‘ιδιαιτερότητα’ του ιστορικού αυτού χωριού. Ίσα ίσα που το Δίστομο παραμένει ένας σχετικά δραστήριος τόπος. Το 2019 έμεινα άναυδος επισκεπτόμενος αυγουστιάτικα πανηγύρια σε εγκαταλελειμμένα χωριά της Αρκαδίας. 

Ρούμελη, Μωριάς και Ήπειρος διαφέρουν σε πολλά. Σήμερα όμως τους ελληνικούς αυτούς τόπους τους ενώνει η εγκατάλειψη και η ερημοποίηση, όπως επίσης συμβαίνει και σε πολλά υπέροχα νησιά. 

Το δημογραφικό δεν είναι απλά ένα πρόβλημα. Είναι μία βόμβα που έχει ήδη σκάσει στα θεμέλια της χώρας και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα καθώς σε λίγο δεν θα μπορεί να γίνει τίποτα. Ποιες επενδύσεις θα γίνουν σε μία έρημη χώρα; Ο ανθρώπινος παράγοντας έχει κι αυτός μία τοπική διάσταση ή, αν θέλετε καλύτερα, ο τόπος ο ίδιος έχει κι αυτός μια ανθρώπινη διάσταση. 

Χρειάζεται μία σειρά μέτρων σε τοπικό εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να επιστρέψουν οι άνθρωποι στις εστίες τους με παραγωγικές οικονομικές δραστηριότητες και με πρόσβαση στα αγαθά που απαιτεί ο 21ος αιώνας όσον αφορά την υγεία την παιδεία και όλες τις ανέσεις καθημερινή ζωής.

Ειλικρινά όμως οι δυνατότητες των θεσμών είναι περιορισμένες αν δεν συμπληρωθούν από τα κινήματα των πολιτών που πρέπει να θέσουν την αρμονική συνύπαρξη την ισορροπία μεταξύ πολλούς και υπαίθρου ως βασικό στόχο για τον 21ο αιώνα στην Ελλάδα κι αλλού. 

Η πυκνότητα της ιστορίας και του συμβολικού κεφαλαίου συνολικά στους ελληνικούς τόπους είναι υψηλότατη. Τους καθιστούν ιδανικούς υποδοχής για την ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας, της γνώσης και της δημιουργικότητας που καθορίζει τον αιώνα που διανύουμε.

Τελικά όμως εναπόκειται σε όλους εμάς στον καθένα ξεχωριστά να δώσουμε σάρκα και οστά στο όραμα για μία διαφορετική καλύτερη χώρα η οποία σίγουρα δεν μπορεί να είναι έρημη. 

Για την κουρελοποίηση του Συντάγματος

Ο συνταγματικός νομοθέτης στη χώρα μας δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρος: Τα Πανεπιστήμια δεν μπορούν να είναι παρά μόνο δημόσια και η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι παρά μόνο δωρεάν και προσβάσιμη ισότιμα σε όλους τους Έλληνες πολίτες. 

Προφανώς κάποιος θα μπορούσε να συμφωνεί ή να διαφωνεί με αυτήν τη συνταγματική επιταγή. Αυτό όμως δεν αλλάζει την πραγματικότητα ότι όντως αυτή είναι η επιταγή του Συντάγματος μας και ότι ισχύει κατ’ απόλυτο τρόπο μέχρι να καταργηθεί ή να τροποποιηθεί. 

Αν λοιπόν κάποια ελληνική κυβέρνηση ή γενικότερα μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία επιθυμεί να νομοθετήσει περί της λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων έχει αποκλειστικά έναν και μόνο τρόπο να το κάνει, εφόσον δεν θέλει να προχωρήσει σε συνταγματική εκτροπή: Να τροποποιήσει το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος. 

Η λογική που λέει ότι υπάρχει ένα «λογικό αίτημα», το οποίο συγκεντρώνει την υποστήριξη της πλειοψηφίας του κοινοβουλίου, ίσως και της κοινωνίας συνολικά, οπότε ‘δεν πειράζει και τόσο’ να παραβιάσουμε το Σύνταγμα είναι αδιανόητα επικίνδυνη και θα οδηγήσει στην καταστροφή της δημοκρατίας μας. 

Τα λόγια λοιπόν περιττεύουν: Αν η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θέλει να φέρει στη χώρα μας τα ιδιωτικά πανεπιστήμια (είτε τα πει «μη κρατικά» ή «ελεύθερα» ή ότι άλλο σκαρφιστούν οι επικοινωνιολόγοι), οφείλει πρώτα να προχωρήσει σε αναθεώρηση του σχετικού άρθρου του Συντάγματος. 

Διαφορετικά θα πρόκειται γη εκτροπή που θα την καταστήσει υπεύθυνη απέναντι στην ιστορία, στον ελληνικό και και στην ελληνική δικαιοσύνη. 

Μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση

Η γνώμη μου για την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι γνωστή. Έχει πολύ κακές επιδόσεις στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διαφάνειας. Από τα push-backs στον Έβρο και στο Αιγαίο, συχνά με απαράδεκτη συμπεριφορά και εκφοβισμό προς τους μετανάστες, μέχρι το αδιανόητο έγκλημα της Πύλου, πολλές μαύρες σελίδες στην σχετική ιστορία έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια.

Με αυτά δεδομένα, η πίστη προς την γλώσσα της αλήθειας επιβάλλει να ειπωθεί πως η ρύθμιση για τη νομιμοποίηση παραμονής μεταναστών που ανακοινώθηκε πρόσφατα, αν και ελλιπής, περιορισμένη και άτολμη, είναι σίγουρα στη σωστή κατεύθυνση. Αυτό όχι μόνο γιατί απαντά σε ένα φλέγον ζήτημα - την τραγική έλλειψη εργατικών χεριών που βιώνουν, ανήμποροι να αντιδράσουν, οι Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφοι - αλλά και γιατί θέτει βάσεις προς τη συνολική νομιμοποίηση της σχετικής δραστηριότητας.

Δεν είναι μυστικό πως κατά κανόνα οι μετανάστες - εργάτες, κατά κανόνα 'χωρίς χαρτιά', έπεφταν σχεδόν πάντοτε θύματα εκμετάλλευσης, συχνά σε ακραίο επίπεδο. Αυτό αφορούσε τόσο τις ιδιαίτερα χαμηλές απολαβές τους όσο και τη διαβίωση σε ένα περιβάλλον διαρκούς εκβιασμού. Με το νέο πλαίσιο, οι εργασιακές αυτές σχέσεις μπορούν να νομιμοποιηθούν, η κείμενη νομοθεσία μπορεί να τηρηθεί και έτσι, αφενός η τοπική οικονομία να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο, αφετέρου να μπορεί να γίνει μια ουσιαστική προσπάθεια ενσωμάτωσης των συνανθρώπων μας αυτών στον κοινωνικό ιστό (καθότι, ως γνωστόν, μέχρι στιγμής μέναμε στα λόγια).

Αναμένουμε λοιπόν ευελπιστώντας σε μια θετική εξέλιξη. 

Και, για να μην ξεχνιόμαστε, Έλληνας γίνεσαι, δεν γεννιέσαι. Ανοίξτε τα σύνορα, θέλουμε κι άλλους Γιάννηδες!

Περί νέας αριστεράς

"Νέα Αριστερά" θα ήταν, ήδη εδώ και 25 χρόνια, να φύγουμε από την αριστερά της διαμαρτυρίας και να πάμε σε αυτήν της δημιουργίας.

Δεν μπορούν όμως, δυστυχώς. 

Τους λείπει η θεωρία, τους λείπει η εμπειρία, τους λείπει ακόμα και το ίδιο το λεξιλόγιο. 

Αναρωτιέμαι, οι άνθρωποι αυτοί, που φαίνονται έξυπνοι και είναι ευγενείς & ευπαρουσίαστοι, δεν έχουν αντιληφθεί την ουσία των πραγμάτων; Ότι το ζητούμενο στην εποχή μας είναι "να σε χαρακτηρίζει ότι παράγεις και όχι ότι καταναλώνεις";

Από συνθήματα λοιπόν χορτάσαμε. Καιρός να μπούμε στην ουσία της πολιτικής: 

Ποιος και πως παράγει σε αυτήν τη χώρα, ποιος έχει πρόσβαση στο δικαίωμα της δημιουργίας.

Η γλώσσα της αλήθειας τους δίνει άλλο όνομα

Για να μιλάμε την γλώσσα της αλήθειας, αυτό που έγινε πριν λίγες μέρες στον ΣΥΡΙΖΑ όντως λέγεται αποστασία. 

Κρίμα που κατά τεκμήριο σοβαροί άνθρωποι όπως η Έφη Αχτσιόγλου, ο Αλέξης Χαρίτσης και ο Νάσος Ηλιόπουλος δεν μπορούν να δεχτούν την ήττα τους. Τα λέω όλα αυτά ως μη συμπαθών τον Στέφανο Κασσελάκη και ως κάθετα διαφωνών με τη λεγόμενη «εκλογή από τη βάση». 

Ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ όμως εξελέγη με μια διαδικασία αδιάβλητη που την είχαν εγκρίνει όλοι τους και που, πάνω απ’ όλα τη νομιμοποίησαν με τη συμμετοχή τους. Δεν φαίνεται όμως πως η ομάδα αυτή μπόρεσε να επεξεργαστεί την εξέλιξη των πραγμάτων: Του επιτέθηκαν από το πρώτο βράδυ, ουδέποτε αναγνώρισαν τη νίκη του. 

Νέα Αποστασία

Εάν σε τελικη ανάλυση όντως δεν μπορούσαν με τίποτα να συνυπάρξουν μαζί του, το λιγότερο που είχαν να κάνουν ήταν να σεβαστούν τον κώδικα δεοντολογίας που είχαν υπογράψει και να παραδώσουν την έδρα τους φεύγοντας. Τα υπόλοιπα είναι φτηνές δικαιολογίες και υπεκφυγές που δεν ταιριάζουν με την πορεία των ανθρώπων αυτών.

Το σοσιαλιστικό πρόσωπο του Steve Jobs

Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί αυτό το κείμενο που - υποτίθεται πως (?) - είναι ένα σημείωμα του Steve Jobs («email στον εαυτό του») που έγραψε έναν χρόνο πριν πεθάνει:

Ανεξάρτητα του αν είναι αυθεντικό ή όχι, ανεξάρτητα της οπτικής γωνίας από την οποία διαβάζει κανείς αυτό το κείμενο, δύσκολα θα διαφωνήσει κάποιος πως είναι ένα ‘σοσιαλιστικό μανιφέστο’. 

Πράγματι, η πρόταση του συνανθρώπου (της κοινωνίας, δηλαδή) έναντι του εαυτού, η συνειδητοποίηση ότι μπορούμε να υπάρχουμε αποκλειστικά και μόνο ‘μαζί με τους άλλους’, είναι για μένα η καρδιά του σοσιαλισμού. 

Όλα αυτά στον αντίποδα του ατομικισμού τον όποιον το κείμενο αυτό - υποτίθεται του Steve Jobs - ξεκάθαρα αποκηρύσσει.

Υπό την έννοια αυτή το βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον και, εκτός όλων των άλλων, μου θύμισε ένα ντοκιμαντέρ που είχαμε συζητήσει παλιότερα (“The Swedish Theory of Love”) το οποίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η πραγματική ευτυχία, το νόημα της ζωής, μπορεί μόνο να βρεθεί στην «απολαυστική αλληλεξάρτηση» των ανθρώπων (‘pleasurable interdependency’).