Tα επτά συν ένα πρόσωπα της άγνοιας και της απελπισίας. Επτά συν μια κούφιες λέξεις.

Πολλά ανησυχητικά σημάδια της κόπωσης στους ανθρώπους μπορεί εύκολα να δει κανείς τον έκτο χρόνο της κρίσης. Όλοι έχουν κάπως λαβωθεί, πλην ελαχίστων. Σίγουρα η μαζικότητα των αστέγων στο κέντρο της Αθήνας είναι εικόνα θλιβερή και ξένη. Υπάρχει όμως κάτι ακόμα που δεν περιορίζεται σε "ομάδες", όπως τόσο προσχηματικά μάθαμε να τις αποκαλούμε μα αφορά όλο τον πληθυσμό. Τι είναι αυτό; Η ξεροκεφαλιά της άγνοιας και της απελπισίας.

Η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη. Είναι σίγουρα αναμενόμενο να δούμε και πράγματα πρωτόγνωρα. Όμως, θα είμαι ειλικρινής, αυτή την κατάντια δεν την περίμενα. Κάθεσαι σε μια συζήτηση και οι διαφορετικές γνώμες είναι ισάριθμες των παρισταμένων. Όχι μόνο αυτό αλλά κανείς δεν δέχεται το παραμικρό. Βασικά όλοι μιλούν μα κανείς δεν ακούει. Ένα υπόστρωμα βλακείας ιδανικό για την καλλιέργεια του φασισμού.

Πριν περίπου ένα χρόνο είχα γράψει για την κατ'επιλογή ηλιθιότητα στην οποία αυτοβούλως δεχόμαστε να περιπέσουμε υπό το κράτος της απελπισίας. Δεν περίμενα όμως το φαινόμενο να λάβει τέτοιες διαστάσεις.

Έχουν λοιπόν διαμορφωθεί κάποιες κατηγορίες απόψεων και ανθρώπων, φυλές θα τις ονόμαζα, που με θρησκευτική ευλάβεια, δογματισμό και φανατισμό προωθούν μια άποψη που πιστεύουν ότι αποτελεί τη λύση δίχως να δέχονται καμιά συζήτηση για πιθανές διαφοροποιήσεις, έστω και μικρές.

Όσο διαφορετικές και να είναι οι απόψεις αυτές μεταξύ τους, που είναι πολύ διαφορετικές, δυστυχώς δεν είναι τίποτα άλλο παρά διαφορετικά προσωπεία της άγνοιας και της απελπισίας. Φανερώνουν τον απόλυτο πανικό στον οποίο έχει περιέλθει ο εκφραστής τους και ότι έχει βρει καταφύγιο στο δογματισμό. Έχουν με λίγα λόγια εναποθέσει τις ελπίδες τους στο "θεό" - Καθένας σε έναν δικό του, ψεύτικο και κούφιο "θεό" που έχει εφεύρει για να βγει από το αδιέξοδό του.

Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι φυλές; Ποια τα διαφορετικά πρόσωπα της άγνοιας και της απελπισίας;

1. Ο φιλελευθερος

Είναι πολύ απλό: Για όλα φταίει το κράτος. Η λύση επομένως είναι να μειώσουμε το κράτος. Να απολύσουμε αύριο το 75% των δημοσίων υπαλλήλων, να κατοχυρώσουμε συνταγματικά ότι δεν θα ξαναπροσληφθούν ποτέ και για κανένα λόγο, να ιδιωτικοποιήσουμε και όλη τη δημόσια περιουσία και όλα θα λυθούν ως δια μαγείας!

2. Ο αντιμνημονιακός

Για όλα φταίει το μνημόνιο και η τρόικα! Να καταργήσουμε το μνημόνιο και να διώξουμε την τρόικα και όλα θα λυθούν, ως δια μαγείας.

3. Ο σοσιαλιστής

Για όλα φταίνε οι τράπεζες, το κεφάλαιο, ο καπιταλισμός. Να κοινωνικοποιήσουμε τις τράπεζες και τα μέσα παραγωγής, να απαγορεύσουμε τη συγκέντρωση κεφαλαίου, να έρθει η λαϊκή κυριαρχία, να προσφέρουμε λίγο-πολύ τα πάντα στους πάντες δωρεάν και όλα τα προβλήματα θα λυθούν με μιας, ως δια μαγείας.

4. Ο αναρχικός

Η εξουσία διαφθείρει. Να καταργήσουμε κάθε εξουσία, να ζήσουμε ελεύθερα, αναρχικά και τα προβλήματα μας θα λυθούν με μιας, ως δια μαγείας.

(Σημείωση: Αν έπρεπε υποχρεωτικά να διαλέξω μια δογματική λύση, αυτή σίγουρα είναι η πιο ελκυστική!)

5. Ο δραχμολάγνος

Για όλα φταίει το ευρώ! Να φύγουμε τώρα από την ευρωζώνη, να γυρίσουμε στην αυθεντική, λατρεμένη ελληνική δραχμή και όλα μας τα προβλήματα θα λυθούν αυτόματα, ως δια μαγείας.

6. Ο ξενοφοβικός

Ήρθαν οι ξένοι και μας παίρνουν τις δουλειές. Δεν έχουν πληρώσει φόρους αλλά κάνουν χρήση των νοσοκομείων, των σχολείων, των υποδομών που εμείς οι Έλληνες φτιάξαμε με κόπο και τελικά δεν μπορούμε να απολαύσουμε. Να απελαθούν τώρα όλοι οι ξένοι και όλα θα φτιάξουν, ως δια μαγείας.

7. Ο χουντικός

Καλά, αυτοί οι ένστολοι τι κάνουν; Κοιμούνται όρθιοι; Νίκος, Μάκης και Άδωνις, κατά το Παπαδόπουλος, Μακαρέζος, Πατακός και τα προβλήματα όλα θα μπουν στο γύψο και θα θεραπεύουν, ως δια μαγείας.

Δυστυχώς όμως, όπως κατά βάθος το ξέρουν και οι επτά φυλές της άγνοιας και της απελπισίας, μαγική λύση δεν υπάρχει και η αλήθεια, όπως πάντα, είναι κάπου στη μέση. Εξαιρέσει του γραφικού χουντικού, όλοι έχουν από λίγο δίκιο και πολύ άδικο.  Επικεντρώνουν σε μια πτυχή του προβλήματος και χάνουν το σύνολο. Μετά τους τυφλώνει ο φανατισμός, ο δογματισμός και δεν ξέρουν τι λένε.

Θα επιμείνω στο ακόλουθο: Όλοι πλην του γραφικού χουντικού έχουν κάποια στοιχεία της ορθολογικής λύση. Ακόμα και στον δραχμολάγνο μπορώ να βρω στοιχεία θετικά. Παραμένοντας ένθερμος υποστηρικτής του ευρώ, δέχομαι πως πρέπει να υπάρχει ρεαλιστικό σχέδιο επιστροφής σε εθνικό νόμισμα ως ύστατη λύση αποφυγής μια καταστροφής σε περίπτωση που τρελαθεί η Ευρώπη.

Τελικά όμως, αφού δεν υπάρχει λύση μαγική, τότε τι μπορεί να γίνει;

Πολλά μπορούν να γίνουν, πρέπει να γίνουν και είναι βέβαιο πως τελικά θα γίνουν. Καθαρό μυαλό, σφαιρική αντίληψη, σχέδιο μακράς πνοής και πολλή, σκληρή και ομαδική δουλειά. Αυτό είναι το μοναδικό πρόσωπο που μπορεί να μας βγάλει από την κρίση. Με ρεαλισμό, ορθολογισμό και αυτοπεποίθηση. Πιστεύοντας στις δυνάμεις τις δικές μας και των συνανθρώπων μας, όχι σε λύσεις μαγικες.

Επαναλαμβάνω από άρθρο προγενέστερο κάποια τα βασικά στοιχεία μιας ορθολογικής λύσης:

1. Θέση των μιζοκομμάτων εκτός νόμου

2. Καθιέρωση πολιτικού φόρου - έκτακτης εισφοράς κακοδιοίκησης

3. Συνταγματική καθιέρωση απλής και ανόθευτης αναλογικής

4. Συγκρότηση κυβέρνησης ειδικών, με ευρείας κοινοβουλευτική πλειοψηφία για τη διαχείριση της κρίσης

5. Παραγωγική ανασυγκρότηση, ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας & της δημιουργικότητας, προώθηση ενός νέου, υγιούς & ισχυρού συνεταιριστικού κινήματος

6. Πρωτοπορία στην αληθινή, δημοκρατική και ισότιμη ένωση της Ευρώπης

7. Απόλυτος σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, στη διαφορετικότητα και στις προσωπικές ελευθερίες

Κλείνω, αναφερόμενος και σε ένα όγδοο πρόσωπο της άγνοιας και της απελπισίας που τόσο έντονα και ύπουλα, ας μου επιτραπεί, προβάλεται τελευταία από μερικούς εκ των βασικών υπευθύνων της καταστροφής: Ο entrepreneur, συνήθως και με τον χαρακτηρισμό "start-up". Είναι γνωστό πως όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα οικιοποιούνται λέξεις & έννοιες με σκοπό την καταστροφή τους. Επί παραδείγματι οι Ναζί έντυσαν τους προδότες ταγματασφαλίτες ...τσολιάδες και ο δικτάτορας Παπαδόπουλος ταυτίστηκε με το ...κλαρίνο. Ο τσολιάς και το παραδοσιακό τραγούδι όμως ήταν έννοιες ελευθερίας που καμία σχέση δεν είχαν με τους ναζί και τα φασιστάκια της χούντας. Έτσι λοιπόν, άνθρωποι που σχέση καμία - παρά μόνο ίσως σχέση καταστροφής - δεν είχαν με την οικονομία της συνεργασίας και της δημιουργικότητας όψιμα στηρίζουν τους "startup entrepreneurs".

Ας θυμούνται όμως πως έχουν γνώση οι φύλακες.

10 χρόνια, 7 μήνες και 20 μέρες

Συνέβη 10 χρόνια, 7 μήνες και 20 μέρες πριν με φέρει σε αυτόν τον κόσμο η Ελένη Μπουγιατιώτου.

Δεν είχε ξημερώσει ακόμα όταν ήρθαν. Ο Μπουράτσης κοιμόταν, εξάλλου ήδη ήταν σχεδόν κατάκοιτος. Τον πήραν με το φορείο και τον πήγαν στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, μαζί με πολλούς άλλους. 

Την περιγραφή αυτής της σκηνής όσες φορές την άκουσα είχε τόσο έντονο συναίσθημα που ένιωθα πως ήμουν μπροστά. Να βλέπω τον Μπουράτση να τον παίρνουν με το φορείο, τη Μαργαρίτα και τον Γιώργο να παρακολουθούν έκπληκτοι και να μονολογούν "μα τι κάνετε; δεν βλέπετε πως είναι άρρωστος; τι φοβάστε από αυτόν τον άνθρωπο;".

Τι φοβόντουσαν από τον Μπουράτση; Από την σκια του Μπουράτση για να ακριβολογούμε.

Ο Βαγγέλης πρόλαβε να φύγει, αν και τον έπιασαν λίγες μέρες αργότερα. Τον Γιώργο δεν τον πείραξαν εκείνη την ημέρα. Απλώς τον απέλυσαν μετά από λίγο διάστημα. "Ξέρεις ότι δεν θα το έκανα ποτέ, με πιέζουν όμως" του είπε ο Διευθυντής του ΑΣΠΡΟ δίνοντάς του την απόλυση.

Ο Μπουράτσης δεν άκουγε. Όλοι πάγωσαν στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέφειας όταν ένας από αυτούς φώναξε "ακίνητος" με το δάχτυλο στην σκανδάλη. Συνέχισε να περπατά κανονικά, μέχρι που κάποιος έτρεξε και τον τράβηξε πίσω. Γράφτηκαν βιβλία για αυτήν την σκηνή και άρθρα σε εφημερίδες. Πήγε στη Γυάρο για έναν χρόνο, σε άθλια κατάσταση υγείας. Συνηθισμένος βέβαια καθότι ήταν φυλακισμένος εις θάνατον από το '48 μέχρι το '65 κατηγορούμενος για πλήθος φόνων και ...τον εμπρησμό της Φυλής. Ένα χρόνο μετά τον έστειλαν πίσω εντελώς κατάκοιτο, ετοιμοθάνατο. Λίγο αργότερα, το Μάη του '68 έφυγε ήσυχα ένα πρωί. 

Πολλές φορές σκέφτηκα τι ατυχία ήταν αυτή που με βρήκε και δεν μπόρεσα να τον γνωρίσω. Μετά έλεγα μέσα μου πως είναι σαν να τον έχω γνωρίσει. Τι είναι λοιπόν αυτό που μου λέει ο Μπουράτσης; 

Τι λέει εκείνος που είχε δει τον 17-χρονο γιο του να δολοφονείται εν ψυχρώ, τον κουνιάδο του να δολοφονείται έναν χρόνο μετά, το σπίτι του να πυρπολείται τρεις φορές σε έναν χρόνο και στη συνέχεια να καταδικάζεται ο ίδιος σε στημένες δίκες για φόνους και εμπρησμούς ολόκληρων χωριών;

Λέει πως τους έχει συγχωρέσει.

Λέει πως έφταιξαν όλοι, αριστεροί και δεξιοί.

Λέει πως το αίμα δεν ξεπλένεται με αίμα.

Λέει ακόμα πως οι άνθρωποι πρέπει να δουλέψουν, να δημιουργήσουν μια κοινωνία ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης.

Λέει ακόμα πως κάθε στιγμή, όταν έμαθε τα μαντάτα για τον Δημήτρη, όταν άκουσε την απόφαση "εις θάνατον" από το δικαστήριο, όταν μπήκε στο καράβι για τη Γυάρο, δεν έχασε την πίστη του. Γιατί πολύ απλά είχε κάνει αυτό που έπρεπε, το δέον γενέσθαι.

Αυτό που πρέπει να κάνουμε και εμείς τώρα.