Το καλοκαίρι του 2011, σε μια στιγμή μεγάλης συλλογικής έμπνευσης, περισσότεροι από εκατόν πενήντα άνθρωποι ανταποκρίθηκαν σε ένα δημόσιο κάλεσμα και συμμετείχαν στις ιδρυτικές συναντήσεις της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων (ΕΕΝΕ), που πραγματοποιήθηκαν στο αμφιθέατρο της ΓΣΕΒΕΕ στην Αθήνα.
Η προσπάθεια αυτή προφανώς δεν γεννήθηκε εν κενώ. Προέκυψε σαν ωρίμανση της πρωτοβουλίας "One Hundred Startups" η οποία οργάνωσε τρεις φορές το Greek Startup Forum, φέρνοντας μαζί ιδρυτές, επενδυτές, ερευνητές, δημοσιογράφους και διάφορους άλλους παραγωγικούς φορείς που ενδιαφέρονταν για το φαινόμενο της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ήταν μια εποχή βαθιάς κρίσης και ανασφάλειας, μα και μιας σπάνιας ευκαιρίας για δημιουργία. Τότε, για πρώτη φορά, ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας συνειδητοποίησε ότι η χώρα χρειαζόταν —και εξακολουθεί να χρειάζεται— ένα ριζικά διαφορετικό μοντέλο επιχειρηματικής ανάπτυξης. Το παλιό μοντέλο, χτισμένο πάνω στην κρατική εξάρτηση και την εσωστρέφεια, είχε καταρρεύσει αφήνοντας πίσω του οικονομική και ηθική ερήμωση.
Η ΕΕΝΕ γεννήθηκε ως απάντηση σε αυτή την ανάγκη. Και δεν ήταν μόνο ελληνική πρωτοπορία. Ήταν από τις πρώτες προσπάθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο να οργανωθεί η φωνή των νέων, καινοτόμων επιχειρηματιών. Μόνο το German Startups Association είχε προηγηθεί, ενώ δεκάδες άλλοι φορείς ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια.
Είναι χαρακτηριστικό πως η ίδια η έκφραση «νεοφυής επιχείρηση» καθιερώθηκε μέσα από εκείνη τη διαδικασία· εμπνευστής της ήταν ο γενικός γραμματέας της Ένωσης, δικηγόρος Γιώργος Παπαδόπουλος. Ήταν μια εποχή όπου όλα έπρεπε να ειπωθούν για πρώτη φορά — να οριστούν, να αποκτήσουν σχήμα και περιεχόμενο.
Η ΕΕΝΕ είχε το θάρρος να διατυπώσει έναν σαφή ορισμό: νεοφυής είναι μια επιχείρηση νέα, αυτόνομη —όχι προϊόν κληρονομιάς ή κρατικής εξάρτησης— και με προοπτική δυναμικής ανάπτυξης. Αυτή η τρίτη προϋπόθεση ήταν η καρδιά του ορισμού, γιατί ανέδειξε τον πυρήνα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας: τη φιλοδοξία να μεγαλώσει, να παράξει αξία και να σταθεί διεθνώς.
Παράλληλα, η Ένωση είχε τη διορατικότητα να χαρτογραφήσει πέντε στρατηγικούς τομείς για την ανάπτυξη των startups στην Ελλάδα: τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, τουρισμό, πολιτισμό, αγροδιατροφική επιχειρηματικότητα, ενέργεια και μεταφορές — με έμφαση στις καθαρές μορφές και τη ναυτιλία. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πως μια ομάδα εθελοντών, χωρίς χρηματοδότηση, κατέληξε τότε σε συμπεράσματα πιο καθαρά και ουσιαστικά από μελέτες εκατομμυρίων ευρώ που ακολούθησαν.
Το όραμα της ΕΕΝΕ ήταν ξεκάθαρο: να υπάρξει ένας ανοιχτός, συλλογικός και αντιπροσωπευτικός φορέας των startups, από τα startups και για τα startups. Ένας οργανισμός που θα ανήκει στους ίδιους τους δημιουργούς του, που θα εκφράζει τις ανάγκες και τις αξίες της νέας επιχειρηματικότητας — της επιχειρηματικότητας που βασίζεται στη γνώση, στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια, όχι στην εύνοια και στις “γνωριμίες”.
Το δίδαγμα της πρώτης εμπειρίας
Από την πρώτη εμπειρία της ΕΕΝΕ προκύπτει και ένα σημαντικό δίδαγμα. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι, από τη φύση τους, εφήμερες: ζουν καθημερινά υπό πίεση, παλεύοντας για επιβίωση, ανάπτυξη και χρηματοδότηση. Συχνά οι άνθρωποι που τις δημιουργούν δεν είχαν —και δεν έχουν ούτε σήμερα— τον χρόνο να συνεισφέρουν όσο θα ήθελαν σε συλλογικές προσπάθειες, παρότι το επιθυμούν. Όμως αυτή η πραγματικότητα έχει πλέον αλλάξει.
Ο αριθμός των ελληνικών startups έχει πολλαπλασιαστεί, και μαζί του έχει αυξηθεί ο βαθμός ωριμότητας και συνειδητοποίησης. Υπάρχει σήμερα κρίσιμη μάζα ανθρώπων που μπορούν να διαθέσουν τον χρόνο, την ενέργεια και την προσοχή που χρειάζεται, ώστε η Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων να επιτύχει πραγματικά τους σκοπούς της.
Και κάτι ακόμη: παρότι η νέα Ένωση θα θελήσει να συνεργαστεί με κρατικούς και θεσμικούς φορείς όπως το Elevate Greece και άλλες σχετικές πρωτοβουλίες, έχει τεράστια σημασία η αντιπροσωπευτικότητα, η διαφάνεια και η ενεργός συμμετοχή. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρχει ένας συλλογικός φορέας που εκφράζει αυθεντικά την κοινότητα — και όχι συμφέροντα τρίτων.
Η ώρα της επανίδρυσης
Η παραδοσιακή επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, ιδιαίτερα οι μεγάλες και κρατικοεξαρτημένες επιχειρήσεις, παρέμειναν —και παραμένουν— καχύποπτες απέναντι στις νεοφυείς. Όμως η ουσία είναι απλή: οι startups είναι η ελπίδα για έναν νέο τύπο ελληνικής οικονομίας· μια οικονομία ανοιχτή, δίκαιη, δημιουργική, με πραγματική διεθνή προοπτική.
Γι’ αυτό και πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να ξαναδώσουμε ζωή σε εκείνη την πρωτοβουλία του 2011 — όχι με νοσταλγία, αλλά με πίστη στο μέλλον.
Ως ένας από τους ιδρυτές και πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων, αισθάνομαι πως έχω την ιστορική ευθύνη να αναλάβω την πρωτοβουλία για τη σύγκληση μιας ανοιχτής γενικής συνέλευσης επανίδρυσης. Μιας διαδικασίας δημοκρατικής, διαφανούς και συμμετοχικής, που θα ανήκει εξ ολοκλήρου στα μέλη της.
Η δική μου αποστολή περιορίζεται στο να διευκολύνω τη γέννηση ενός οργανισμού που δεν θα μου ανήκει, ούτε θα με περιλαμβάνει. Έναν οργανισμό με δική του υπόσταση, με αυτονομία, με ήθος και θεσμική συνέχεια.
Σκοπός μου δεν είναι να επιστρέψω στο παρελθόν, αλλά να βοηθήσω να χτιστεί κάτι νέο, συλλογικό και ώριμο — η φωνή της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.
Κάλεσμα συμμετοχής
Καλώ, λοιπόν, όλες και όλους τους ιδρυτές και συνιδρυτές των ελληνικών startups να συμμετάσχουν στον διάλογο για την επανίδρυση της ΕΕΝΕ. Όποιος ή όποια έχει άποψη, προβληματισμό ή ιδέα για το πώς πρέπει να διαμορφωθεί αυτός ο νέος οργανισμός, ας επικοινωνήσει μαζί μου.
Το επόμενο βήμα θα είναι να οριστεί ο τόπος και ο χρόνος της Γενικής Συνέλευσης Επανίδρυσης.
Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να επικοινωνήσουν είτε μέσω της φόρμας επικοινωνίας του ιστολογίου μου, είτε απευθείας μέσω του LinkedIn.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα το ελληνικό οικοσύστημα δεν είναι ένας ακόμη φορέας. Είναι ένας θεσμός αυτοπεποίθησης, διαφάνειας και ενότητας — ένας οργανισμός που θα μας επιτρέψει να ορίσουμε συλλογικά το μέλλον μας.
Η στιγμή είναι τώρα.
Ας την αξιοποιήσουμε με αποφασιστικότητα, αισιοδοξία και πίστη στις δυνάμεις μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου