Υγεία και ανθρωπισμός

Σήμερα επισκέφτηκα έναν αγαπημένο συγγενή μου που νοσηλεύεται στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας. Στην πόρτα του δωματίου του (που φιλοξενούσε πέντε ασθενείς) ήταν το παρακάτω σημείωμα, που το θεωρώ καλοπροαίρετο:

Νομίζω εύλογα όμως μου δημιουργήθηκε η εξής απορία:

• Αν ένας ασθενής στερείται συνοδών, επί παραδείγματι ένας συνάνθρωπος μας χωρίς συγγενής ή στενούς φίλους (ναι, υπάρχουν κάμποσοι) - και ταυτόχρονα -
• Αυτός ο «μοναχικός» ασθενής δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να προσλάβει την αποκλειστική,

Τότε, τι κάνει; 

Η απάντηση είναι θλιβερή και προσβλητική για την ανθρώπινη υπόσταση μας: Λαμβάνει μια απολύτως απαράδεκτη νοσοκομειακή φροντίδα που καμία σχέση δεν έχει με τα δεδομένα του σωτηρίου έτους 2023.

Η παραδοχή αυτή όμως εκ των πραγμάτων αμφισβητεί την ανθρώπινη διάσταση μας. Αίσχος και ντροπή για την ελληνική δημοκρατία.

— κάποιες αναγκαίες υποσημειώσεις:

1. Η ιατρική φροντίδα που λαμβάνει το συγγενικό μου πρόσωπο είναι άριστη.

2. Σε γενικές γραμμές η κλινική είναι καθαρή και τακτοποιημένη. 

3. Υπάρχει αδιανόητα μεγάλη έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού.

4. Η συγκινητική, πραγματικά ηρωική προσπάθεια του προσωπικού δεν μπορεί να καλύψει τα προβλήματα που έχει προκαλέσει η χρόνια κακοδιοίκηση, υποστελέχωση και η υποχρηματοδότηση(*)

(*) Πώς γίνεται να είναι υποχρηματοδοτημένα τα νοσοκομεία μας όταν για χρόνια είχαμε τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν ιατρική δαπάνη στην ΕΕ; Η απάντηση βρίσκεται σε μια λέξη: Διαφθορά. 

Το παρατράβηξαν

Βλέπω τηλεόραση για τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Ρόδο. Αρχίζω όμως να χάνω την υπομονή μου. Δείτε την παρακάτω φωτογραφία από τον τηλεοπτικό δέκτη:

Η είδηση, όπως βλέπετε, δεν είναι ότι έγινε μια ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή. Δεν είναι ότι καταστράφηκαν περιουσίες και ταλαιπωρήθηκαν συνάνθρωποι. Δεν είναι καν το βαρύ πλήγμα στη «βαριά βιομηχανία» μας. 

Όχι.

Είδηση είναι η «μεγαλύτερη επιχείρηση απεγκλωβισμού που έγινε ποτέ».

Παρατράβηξε το αστείο. Άλλο «επικοινωνία» και άλλο «προπαγάνδα ολοκληρωτικού τύπου». Ζούμε στην Ελλάδα και όχι στη Βόρεια Κορέα. Είμαστε στο 2023 και όχι στο «1984». 

Φτάνει πια! 

Για μια νέα προοδευτική παράταξη

Σήμερα είναι μια τραγική μέρα για τον Ελληνισμό και τη δημοκρατία. Η χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης, εφαρμόζοντας απολυταρχικές και αντιδημοκρατικές μεθόδους και μια ολοκληρωτικού τύπου επιστημονική χειραγώγηση της κοινής γνώμης, κατάφερε να κερδίσει την πλειοψηφία των ψηφοφόρων στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, όπως δυστυχώς είχε κάνει και σε εκείνες της 21ης Μαΐου.

Η σκληρή αλήθεια είναι πως τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και όλα τα άλλα κόμματα που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικά έχουν αποτύχει να διατυπώσουν μια ξεκάθαρη πολιτική στρατηγική για το πως οραματίζονται μια νέα, καλύτερη κοινωνία. Το βασικό τους πρόταγμα κατά βάση είναι ότι θα εφαρμόζουν περίπου τις ίδιες πολιτικές απλώς με πιο δίκαιο τρόπο και με λιγότερη διαφθορά.

Κατά την γνώμη μου η νέα προοδευτική παράταξη πρέπει να διατύπωση μια στρατηγική πάνω στους παρακάτω άξονες:

• Ελληνική πρωτοπορία στην ταχύτερη δυνατή ομοσπονδιακή ενοποίηση της Ευρώπης,
• Προώθηση της οικονομίας της συνεργασίας, της γνώσης και της δημιουργικότητα σε όλο το φάσμα των παραγωγικών δραστηριοτήτων στη χώρα, 
• Αδιαπραγμάτευτη υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας,
• Περιφερειακή επαναθεμελίωση του κράτους με αληθινή εξουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση,
• Αναδιάρθρωση εκ βάθρων της δικαστικής εξουσίας ώστε αυτή να επιτελέσει, επιτέλους, την καταστατική αποστολή της,
• Συνταγματική καθιέρωση της απλής & ανόθευτης αναλογικής, ως του μόνου εκλογικού συστήματος που επιτρέπει μια στοιχειωδώς αξιόπιστη λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας 

Από τα παραπάνω, αν έπρεπε να τεθούν προτεραιότητες αναμφίβολα αυτές θα ήταν η ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας, της γνώσης και της δημιουργικότητας, η ομοσπονδιακή ένωση της Ευρώπης και η αναδιάρθρωση της δικαστικής εξουσίας. 

Ευελπιστώ πως η κοινή λογική θα επικρατήσει και η αναγκαία ενοποίηση του προοδευτικού χώρου και σε ένα ιδεολογικό & προγραμματικό πλαίσιο είναι η τελευταία ελπίδα της χώρας πριν οδηγηθούμε σε μια μεγάλη καταστροφή, προς την οποία φοβάμαι πολύ ότι βαδίζουμε

Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου

Δίστομο Βοιωτίας,

23 Ιουνίου 2023

Θα ήθελα να ξεκινήσω το άρθρο αυτό εκφράζοντας την τεράστια έκπληξη και απορία μου για το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Όσο κι αν προσπάθησα να το καταλάβω και να το ερμηνεύσω (επί παραδείγματι, «δεν κερδίζει ποτέ η αρνητική ατζέντα»), είναι τόσο μεγάλη η απόσταση του αποτελέσματος με την αίσθηση που έχω για τις απόψεις των ανθρώπων γύρω μου ώστε να συνεχίζω να τελώ σε κατάσταση έκπληξης έναν μήνα μετά. 

Παρά ταύτα, η πολιτική μου ανάλυση δεν έχει αλλάξει ουσιωδώς. Εξακολουθώ να θεωρώ αδιανόητο για οποιαδήποτε πολίτη να στηρίξει τα δυο μιζοκόμματα, τη δήθεν «Νέα Δημοκρατία» και το δήθεν «ΠΑΣΟΚ». Είναι δυο κόμματα που βαρύνονται με την οικονομική καταστροφή της χώρας, με τη  δημιουργία μιας νέας γενιάς μεταναστών και με το ‘μπλοκάρισμα’ της δημοκρατίας στη χώρα που τη γέννησε. 

— ειδικά για το λεγόμενο ‘ΠΑΣΟΚ’ θα σημειώσω τη δήλωση ενός από τους συνιδρυτές του, έναν εκ των επτά συγγραφέων της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη 1974, του Μιχάλη Χαραλαμπίδη:

«Αυτό το μαγαζί πρέπει να κλείσει».

Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ ομολογώ πως μετεκλογικά τον βλέπω με περισσότερη συμπάθεια. Είναι εκπληκτικό με πόσο μένος του επιτίθεται σύσσωμο το σύστημα για να τον εξαφανίσει. Αυτό από μόνο του φανερώνει πως ο πολιτικός οργανισμός αυτός, παρά τα μεγάλα λάθη του, δεν υποτάχτηκε στην οικονομική ολιγαρχία που κυβερνά τη χώρα, πράγμα για το οποίο τα στελέχη του πρέπει να είναι υπερήφανα. Θα χαρώ πολύ εάν αντέξει ο ΣΥΡΙΖΑ και κρατήσει τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθότι η εναλλακτική επιλογή του ΠΑΣΟΚ μόνο τρόμο προκαλεί. 

Το ΚΚΕ στις 21 Μαΐου πέτυχε μια αξιόλογη επίδοση (και είμαι υπερήφανος που βοήθησε και η δική μου ψήφος!). Η κριτική μου στο κόμμα παραμένει δεδομένη, όμως πέρα από κάθε αμφιβολία ένα ισχυρότερο ΚΚΕ μόνο καλό θα κάνει στον ελληνικό λαό, ειδικά την στιγμή που αμφισβητούνται οι βασικές δημοκρατικές μας κατακτήσεις. 

Τέλος, όσες διαφωνίες κι αν έχει κανείς με τον Γιάνη Βαρουφάκη, σίγουρα η παρουσία του στη Βουλή θα ήταν ένα καλό νέο. Μακάρι να τα καταφέρει! Αντίθετα, δυσκολεύομαι πολύ να πω το ίδιο για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία εμφανίζεται να έχει παρόμοιο μίσος προς τον Αλέξη Τσίπρα με εκείνο του Γιάνη Βαρουφάκη, στερούμενη όμως τόσο ενός ιδεολογικού πλαισίου όσο και μιας ομάδας στελεχών που θα την υποστηρίξει. Είμαι πολύ επιφυλακτικός με την Πλεύση Ελευθερίας. Λογικά θα μπει στη Βουλή όποτε περιορίζομαι να πω ότι ελπίζω να διαψευσθώ. 

Για τα ακροδεξιά κόμματα (Ελληνική Λύση, Νίκη, Σπαρτιάτες, Μπογδάνος, Λατινοπούλου κλπ) δεν θα κάνω κανένα σχόλια. Η ίδια η ύπαρξη τους είναι περίτρανη απόδειξη της συντηρητικοποίησης της κοινωνίας και της παρακμής του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ελπίζω σύντομα να μπουν στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Έρχομαι λοιπόν στην επιλογή μου για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, που αυτήν τη φορά είναι πολύ εύκολη: Θα ψηφίσω της συμμαχία «Πράσινο & Μωβ», στην οποία ιδρυτικό μέλος είναι το Βολτ Ελλάδας, το μοναδικό πολιτικό κόμμα που προτάσσει την ανάγκη της άμεσης ομοσπονδιακής ένωσης της Ευρώπης. 

Καλώ με ενθουσιασμό κάθε προοδευτικό πολίτη να κάνει το ίδιο! Παρότι η είσοδος στη Βουλή είναι μάλλον δύσκολο, έχει τεράστια σημασία να καταγραφούν με ποσοστό μεγαλύτερο του 1% οι δυνάμεις της οικολογίας, του ευρωπαϊσμού και της προόδου. Αν αυτό επιτευχθεί, σύντομα μπορεί να έχουμε μια νέα σελίδα στην ελληνική πολιτική σκηνή!

Δεν σας κρύβω ότι αυτές τις μέρες η ψυχή μου έχει μαυρίσει. Περίπου 700 συνάνθρωποι μας δολοφονήθηκαν βάναυσα στα ανοιχτά της Πύλου και σχεδόν κανείς δεν ασχολείται. Είναι κατά κάποιο τρόπο ένα θέμα απαγορευμένο. Όχι, δεν είναι αυτή η Ελλάδα που ονειρευόμαστε. Ας την αλλάξουμε και ας το κάνουμε τώρα!

—

Για λόγους συνέπειας παραθέτω τα αντίστοιχα σημειώματα με τις σκέψεις μου στις προηγούμενες εκλογές:

Εκλογές Μαΐου 2023 |  Εκλογές 2019 | Ευρωεκλογές 2019 | Δημοτικές Εκλογές 2019 | Εκλογές Σεπτεμβρίου 2015 | Δημοψήφισμα 2015 | Εκλογές Ιανουαρίου 2015 | Εκλογές Ιουνίου 2012 | Εκλογές Μαΐου 2012

Γιατί ψήφισα ΚΚΕ στις εκλογές της 21ης Μαΐου

Από το 2012 και μετά έχω υιοθετήσει τη συνήθεια να δημοσιεύω τις σκέψεις μου για τις εκλογές, όποτε αυτές συμβαίνουν, εξηγώντας παράλληλα το σκεπτικό που με οδηγεί στην εκάστοτε απόφαση μου. Έχοντας πλήρη επίγνωση πως είναι μικρός ο αριθμός των αναγνωστών του ιστολογίου μου και πως πιθανότατα κανείς δεν θα επηρεαστεί από το σχετικό μου άρθρο, έχω καταλήξει πως ο κύριος λόγος που το κάνω αυτό είναι εσωτερικός. Με βοηθά να βάλω τις σκέψεις μου σε τάξη ενώ η δημοσιοποίησή τους επιβάλλει να σκεφτώ σοβαρά και, όσο γίνεται, απαλλαγμένος από συναίσθημα και πολιτικά πάθη.

Θέλω να σημειώσω πως ο Ray Dalio, ένας από τους πιο πετυχημένους επιχειρηματίες και συγγραφείς της εποχής μας, στο μνημειώδες έργο του 'Principles' προτείνει κάτι αντίστοιχο για οποιαδήποτε απόφαση λαμβάνει κανείς: Να σημειώνει τις αρχές βάσει των οποίων αποφάσισε, ούτως ώστε να καταλαβαίνει τον εαυτό του, να τον καταλαβαίνουν οι γύρω του και, το σημαντικότερο, να βελτιώνει την ποιότητά των αποφάσεων του στο βάθος του χρόνου.

Έτσι λοιπόν σε αυτό το πρόσφατο άρθρο ενημέρωσα για την απόφασή μου να ψηφίσω το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Όπως έγραφα χαρακτηριστικά, ένας βασικός λόγος που βρίσκεται πίσω από την απόφαση αυτή είναι πως το ΚΚΕ έχει μείνει η μόνη πραγματικά οργανωμένη και ιδεολογική πολιτική δύναμη με τη δυνατότητα να αντισταθεί πραγματικά σε μια πιθανή εκτροπή που μπορεί να συμβεί το επόμενο διάστημα. Με λίγα λόγια, αν τα πράγματα στραβώσουν πολύ, το ΚΚΕ θα είναι μια από τις τελευταίες ελπίδες του ελληνικού λαού.

Κάποιος θα μπορούσε να σημειώσει πως ο κίνδυνος της εκτροπής είναι μικρός ή και ανύπαρκτος. Δυστυχώς όμως δεν είναι καθόλου. Η ομάδα που κατέχει τους θεσμούς στη χώρα μας, η οποία μόλις υπερψηφίστηκε από περισσότερο του 40% του εκλογικού σώματος, δεν δίστασε καθόλου να παρακολουθεί παράνομα κορυφαία μέλη της, ακόμα και τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων. Ας αναρωτηθεί κανείς για τα συναισθήματα που θα αναπτύσσονται όταν συναντιόνται αυτοί οι άνθρωποι, χαμογελούν, κάνουν χειραψίες και κοιτάζονται στα μάτια, ενώ ξέρουν ότι ο προϊστάμενος τους είχε πλήρη πρόσβαση στις προσωπικές τους επικοινωνίες. Αν δεν είναι αυτό εκτροπή, τότε τι είναι;

Αν δεν είναι εκτροπή όσα συνέβησαν στην οικογένεια Ινδαρέ, χωρίς ποτέ να ζητηθεί μια επίσημη δημόσια συγγνώμη, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή η εργαλειοποίηση της πανδημίας για την πλήρη καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή το γεγονός ότι για το σκάνδαλο Novartis εν τελεί διώχθηκαν οι λειτουργοί που το ερευνούσαν, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή ότι δικάστηκε και καταδικάστηκε ο μόνος υπουργός που επιχείρησε να υποχρεώσει την ολιγαρχία να πληρώσει για την κατοχή των μέσων ενημέρωσης, τότε τι είναι; Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς και γνωστός σε όλους. Η εκτροπή συμβαίνει ήδη και είναι απολύτως δικαιολογημένος ο φόβος ότι θα συνεχιστεί και ότι θα λάβει ενδεχομένως ακόμα πιο άγριες μορφές.

Σε αυτές τις συνθήκες εκτροπής, όπως άλλωστε και σε παρόμοιες στο παρελθόν, το ΚΚΕ παραμένει το μοναδικό πολιτικό κόμμα το οποίο έχει κινηματικά χαρακτηριστικά, οργανώσεις βάσεις και ιδεολογική τοποθέτηση στα ζητήματα. Συμφωνώ σε όλα μαζί του; Βεβαίως και όχι. Το έχω κριτικάρει έντονα στο παρελθόν; Ναι, πολύ έντονα μάλιστα και θα συνεχίσω να το κάνω όποτε νομίζω πως πρέπει. Με έχει απογοητεύσει με την πολιτική του; Πολλές φορές, πρώτα και κύρια από την ατολμία του να προωθήσει τη συνεργατική/συνεταιριστική οικονομία, ιδιαίτερα σε τομείς αιχμής όπως η υψηλή τεχνολογία.

Κοιτώντας όμως το ΚΚΕ και συγκρίνοντας το με τα κόμματα δίπλα του, τα οποία όλα είναι αρχηγικά και με πολύ θολή ιδεολογική τοποθέτηση, η απόφαση είναι ξεκάθαρη. Η επιλογή της στήριξής του ήταν μονόδρομος και είμαι υπερήφανος που την έκανα, που πρώτη φορά βρέθηκα στις γραμμές του κόμματος. Από 'κει και πέρα, το προνόμιο του να αποκαλούμαι κομμουνιστής, δεν το έχω ακόμα κατακτήσει. Ίσως και να μην το καταφέρω ποτέ, ίσως πάλι και το μέλλον να επιφυλάσσει εκπλήξεις. 

Το μόνο σίγουρο είναι πως στην εποχή που ο Μακιαβέλι συναντά τον Όργουελ και από κοινού "παίζουν τα ρέστα τους" για τη χειραγώγηση της 'κοινής γνώμης' στη μικρή μας χώρα (με εντυπωσιακά αποτελεσματικό τρόπο, όπως διαπιστώσαμε), το ΚΚΕ, όσες διαφωνίες κι αν έχει ίσως κάποιος με αυτό, παραμένει το μοναδικό σημείο αναφοράς για όποιον θέλει να είναι με τους 'πολλούς'. 

Ποτέ δεν κερδίζει η αρνητική ατζέντα

Με το χθεσινό - εντυπωσιακό από κάθε άποψη - αποτέλεσμα αποδείχτηκε ακόμα μια φορά ότι στις εκλογικές διαδικασίες κερδίζουν μόνο οι θετικές ατζέντες. 

Υπάρχει πλήθος σχετικών πρόσφατων παραδειγμάτων:

• Ελλάδα 2015: Αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταστραφούμε. Βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ.
• Brexit referendum 2016: Αν βγούμε από την ΕΕ θα καταστραφούμε. Βγήκαν από την ΕΕ.
• Αμερικανικές εκλογές 2016: Αν βγει ο Trump θα καταστραφούμε. Βγήκε ο Trump. 

Αυτό (ή μάλλον, και αυτό) το στρατηγικό λάθος έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στις χθεσινές εκλογές.Έλεγε συνέχεια πόσο κακός πρωθυπουργός είναι ο Μητσοτάκης ο Β’. Νομίζω πως όντως είναι τραγικά κακός. 

Ξέχασε ο ΣΥΡΙΖΑ όμως να πει τι θέλει να κάνει αυτός, το όραμα έχει. Ποιο είναι το σχέδιο του για τον λαό, την Ελλάδα και την Ευρώπη. Ποιος είναι ο θετικός λόγος για τον οποίο κάποιος θα έπρεπε να τον υποστηρίξει. 

Οπότε ο κόσμος τον άφησε. Τόσο απλά και καθαρά. 

Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις εκλογές της 21ης Μαΐου

Ο ελληνικός λαός προσέρχεται αύριο στις κάλπες για να εκλέξει τους αντιπροσώπους του στο κοινοβούλιο και ταυτόχρονα, ανάλογα με τη δύναμη που θα καταγράψει κάθε κόμμα, να αναδείξει τη νέα κυβέρνηση του τόπου. Η διαδικασία αυτή λαμβάνει χώρα μετά από τέσσερα δραματικά χρόνια όπου η Ελλάδα πέρασε από την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού, την ενεργειακή και οικονομική κρίση παράλληλα με τη ρώσικη εισβολή στην Ουκρανία, πλήθος γεωπολιτικών προκλήσεων αλλά και τη σημαντικότερη αμφισβήτηση των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974.

Στις αντίστοιχες σκέψεις μου πριν τις εκλογές του 2019 είχα εκφράσει τον έντονο προβληματισμό μου για τη διαφαινόμενη τότε επικράτηση του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας (νέα και δημοκρατία κατ' ευφημισμό, αφού ούτε νέα είναι ούτε ιδιαίτερη σχέση με τη δημοκρατία έχει) υπό τον διάδοχο της οικογένειας Μητσοτάκη. Πράγματι ο άνθρωπος αυτός, που προσωποποιεί όσο κανένας άλλος το πρόβλημα νεποτισμού και αναξιοκρατίας της σύγχρονης Ελλάδας, δεν δικαιούταν ιστορικά και ηθικά να είναι πρωθυπουργός. Η ιστορία τον έχει ήδη τιμωρήσει για την ύβρι αυτή αφού πέραν πάσης αμφιβολίας είναι ο χειρότερος πρόεδρος κυβέρνησης της περιόδου της μεταπολίτευσης, μακράν του επομένου. 

Στις μέρες του Κυριάκου Μητσοτάκη ζήσαμε τη γέννηση και την κυριαρχία ενός οργουελικού καθεστώτος. Είμαι βέβαιος πως ο Donald Trump και κάθε παρόμοιος 'πολιτικός' ανά τον κόσμο παίρνουν μαθήματα από τον ένοικο του Μεγάρου Μαξίμου. Η πραγματικότητα δεν έχει καμία, μα απολύτως καμία σημασία. Το μόνο που έχει σημασία είναι τι λέει η επικοινωνιακή γραμμή για την προστασία του 'Μεγάλου Αδερφού'. Όσοι τολμήσουν να έχουν άλλη άποψη, αργά ή γρήγορα θα καταλάβουν και θα αγαπήσουν και αυτοί τον Μεγάλο Αδερφό, άσχετα αν πρόκειται για κορυφαίο υπουργό και 'φίλο' του ή ακόμα και για τον Α/ΓΕΕΘΑ. Τίποτα δεν έχει αξία μπροστά στην 'επικοινωνία' (αυτονοήτως, ούτε καν η πραγματικότητα).

Θα χρειαζόμουν ώρες για να απαριθμήσω τους λόγους για τους οποίους θα έπρεπε να παραιτηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης από Πρωθυπουργός. Από τον ξυλοδαρμό της οικογένειας Ινδαρέ στις αρχές της θητείας του μέχρι την εθνική τραγωδία των Τεμπών στα τέλη της μεσολάβησαν πολλές άλλες στιγμές αδιανόητης ασυνέπειας, ανικανότητας και παράβασης καθήκοντος. Ψιλά γράμματα για τον Άρχοντα του Λυκαβηττού και Πάσης Ελλάδος. Ετοιμάζεται να κυβερνήσει και πάλι για να ολοκληρώσει το καταστροφικό του έργο. Ο ελληνικός λαός ίσως τον ψηφίσει και πάλι, εγώ πάλι σε καμία απολύτως περίπτωση. Όχι, με τίποτα δεν θα ψήφιζα το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές του 2023 και θα απέτρεπα οποιονδήποτε συμπολίτη μας έχει έστω και μια στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα από υο να ψηφίσει αυτό το κόμμα.

υγ. Οφείλει νομίζω να σημειωθεί πως σε ένα ευνομούμενο κράτος το μόρφωμα που αυτοαποκαλείται 'Νέα Δημοκρατία' θα είχε από χρόνια τεθεί εκτός νόμου. Τόσο διότι αποτέλεσε μια αδιανόητη εστία διαφθοράς (ένα από τα δυο 'μιζοκόμματα', σύμφωνα με τον διανοητή και πολιτικό Μιχάλη Χαραλαμπίδη), όσο και επειδή κυβέρνησε 16 από τα 36 χρόνια της μεταπολίτευσης που οδήγησαν την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας το 2010 αλλά και στην απώλεια της κυριαρχίας της, όσο ακόμα τέλος και γιατί με έναν εντελώς παράλογο και εκτός του πνεύματος του νόμου τρόπο συγκέντρωσε χρέος ύψους .... 400 εκατομμυρίων ευρώ (ήτοι 0.1% του δημοσίου χρέους!), τα οποία εν τέλει θα πληρώσουν οι Έλληνες πολίτες.

Έρχομαι τώρα στο έτερο των μιζοκομμάτων, το (κατ' όνομα και μόνον) 'ΠαΣοΚ'. Όποτε σκέφτομαι αυτό το μόρφωμα μου έρχεται στο μυαλό μια φράση ενός στελέχους της αγοράς που συνήθιζε να λέει "να κλάψω γελώντας ή να γελάσω κλαίγοντας;". 

Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης υπήρξε συνιδρυτής του και εδώ και χρόνια λέει πως πρέπει να μετονομαστεί σε ΚΚΚΑΣΟΡ από τα αρχικά των λέξεων Καριερίστες, Κοσκωτάς, Κεμαλιστές, Ανάν, Σημίτης, Οτσαλάν, Ρεπούση. Έχει μεγάλο δίκιο ο δάσκαλος που εύγλωττα περιγράφει την τερατογονία που οδήγησε στη μετάλλαξη του ΠαΣοΚ, ενός μαζικού και ευγενούς κινήματος με εντυπωσιακή αυτό-οργάνωση, σε ΚΚΚΑΣΟΡ, μια χυδαία κάστα διανομής της εξουσίας που νόμιζε πως θα μπορέσει να παρκάρει για πάντα στο κράτος. Φέτος μάλιστα πρότεινε να προστεθεί και η επεξήγηση "2 ΑΦΜ", καθώς όπως συχνά γίνεται σε νυχτερινά κέντρα και ποδοσφαιρικές ομάδες, καθώς το ΠαΣοΚ συγκέντρωσε τραπεζικά χρέη αντίστοιχα της ΝΔ, μετά επινοήθηκε ο 'συνασπισμός κομμάτων' που ονομάστηκε ΚΙΝΑΛ (άλλο, νέο ΑΦΜ) και στη συνέχεια το ΚΙΝΑΛ μετονομάστηκε σε ΠΑΣΟΚ (με το νέο ΑΦΜ). Τι να πει κανείς; Αυτό το μαγαζί πρέπει να κλείσει (να τεθεί και αυτό εκτός νόμου και να γίνει μια σε βάθος εισαγγελική έρευνα). Ο ορισμός της χαμένης ψήφου είναι η ψήφος στο ΚΚΚΑΣΟΡ - 2 ΑΦΜ.

Συνεχίζω με τον ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα αυτό το είχα ψηφίζει το 2007 και το 2009 θεωρώντας πως πρέπει να υπάρχει μια φωνή της ανανεωτικής αριστεράς στο κοινοβούλιο. Ακόμα πιστεύω πως έκανα καλά. Στις δυο εκλογές του 2012 ψήφισα 'Δημιουργία Ξανά!' και έχω δημόσια απολογηθεί πολλές φορές για το τραγικό αυτό σφάλμα. Στις τρεις αναμετρήσεις του 2015 κατά σειρά ψήφισα Λευκό τον Γενάρη, ΝΑΙ στο δημοψήφισμα και Αποχή τον Σεπτέμβρη. Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ τα παραπάνω καθώς σε πολλούς φίλους μου, λόγω της σκληρής κριτικής που κάνω στην Α.Ε. Μητσοτάκη Β', έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως είμαι οπαδός του κόμματος αυτού. Όχι δεν είμαι. Δεν είμαι διότι ουδέποτε μπόρεσα να χωνέψω το συνειδητό ψέμα του 2015 ('σκίσιμο μνημονίων' κλπ) και όλη τη μεθόδευση του δημοψηφίσματος. Τους αναγνωρίζω που ζήτησαν λαϊκή εντολή για την αλλαγή πολιτικής τον Σεπτέμβρη του 2015 και πάλι όμως οι κυβερνητικές τους επιδόσεις ήταν πολύ κατώτερες των περιστάσεων. Όχι τόσο διαχειριστικά, εκεί καλά τα πήγαν ('η καλύτερη δεξιά κυβέρνηση της μεταπολίτευσης' είχε πει ένας καθηγητής μου), όσο στην πλήρη απουσία οράματος και ουσιαστικά προοδευτικής πολιτικής.

Αυτήν την απουσία τη ζήσαμε και στην αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Για τα πρώτα τρία χρόνια θα έλεγε κανείς πως κοιμόταν και έμενε σε έναν σποραδικό καταγγελτικό λόγο. Τον τελευταίο χρόνο απλώς ενίσχυσε τον καταγγελτικό λόγο. Δεν είπε ΤΙ θα κάνει και ΓΙΑΤΙ αυτό είναι προοδευτικό. Αφήνει να εννοηθεί πως λίγο πολύ θα εφαρμόσει την ίδια πολιτική με τη ΝΔ, απλώς με πιο ανθρώπινο τρόπο αλλά και με λιγότερη κλοπή και διαφθορά. Δεν λέω, σημαντικό να περιοριστούν η κλοπή και η διαφθορά, σε καμία περίπτωση αυτό όμως δεν αρκεί. Που είναι η συζήτηση για την οικονομία της γνώσης, της συνεργασίας και της δημιουργικότητας; Που είναι ένα νέο συνεταιριστικό κίνημα; Που είναι η οικολογία; Που είναι τα κινήματα γενικότερα; Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε μεγάλος από τα κινήματα και η επιλογή του Αλέξη Τσίπρα ήταν να κάνει ένα ακόμα αρχηγικό κόμμα. Όσο κι αν είναι (πολύ) καλύτερος ως μονάδα, το μοντέλο αυτό είναι αποτυχημένο και η τύχη της προσπάθειας προδιαγεγραμμένη. 

Θα ήθελα όμως να σημειώσω το εξής: Τον Ιούλιο του 2019, όπως είχα ενημερώσει δημόσια, ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ. Δεν το έκανα για να επικροτήσω την πολιτική του αλλά για να προσπαθήσω με τις δυνάμεις μου να εμποδίσω της επιστροφή της οικογενειοκρατίας, του νεποτισμού, της αναξιοκρατίας και της ακραίας διαφθοράς που πρεσβεύει ο Μητσοτάκης Β'. Δυστυχώς τα γεγονότα με δικαίωσαν. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήταν χειρότερη και από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. Υπό την έννοια αυτή, καθώς είναι ύψιστο πατριωτικό, εθνικό και δημοκρατικό καθήκον να απαλλαγούμε από το καθεστώς που μας έχει επιβληθεί, δεν θα απέτρεπα κανέναν από το να ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές τις εκλογές. Ίσως μάλιστα το κάνω κι εγώ, θα αποφασίσω στο παραβάν όταν πάω να ψηφίσω.

Στη συνέχεια θα ήθελα να αναφερθώ συνοπτικά στο ΚΚΕ και στο ΜέΡΑ25. 

Έχω πολλές φορές δημοσιεύσει τις ενστάσεις μου και για τα δυο. Το ΚΚΕ κατ' αρχάς μέσα στα χρόνια της κρίσης έχει χάσει μια μοναδική ιστορική ευκαιρία. Την ώρα που ο καπιταλισμός, ο ντόπιος και ο διεθνής, ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, την ώρα που ο λαός υπέφερε, εκείνο λειτουργεί σαν να βρίσκεται σε άλλη πραγματικότητα. Οι κομμουνιστές έχουν γίνει κάτι σαν κοσμοκαλόγεροι και μελετάνε τις γραφές, προσβλέποντας τη δικαίωση σε μια άλλη ζωή. Όχι στη Δευτέρα Παρουσία των Χριστιανών αλλά στη Λαϊκή Κυριαρχία. Άλλη ορολογία, ίδιο νόημα όμως και, το κυριότερο, ίδια ερώτηση: Τώρα τι κάνουμε; Όπως έγραψα και για τον ΣΥΡΙΖΑ θα περίμενα το ΚΚΕ να έχει δώσει μεγάλη έμφαση στο συνεταιριστικό κίνημα το οποίο γίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Είναι η μόνη ρεαλιστική λύση στα προβλήματα του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας. 

Θέλω να πιστεύω πως οι σύντροφοι θα το καταλάβουν! Πρώτη φορά είμαι τόσο κοντά στο να ψηφίσω ΚΚΕ και χαίρομαι που είμαι βέβαιος πως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι συμπολίτες μας θα το κάνουν. Θα αποφασίσω πάνω στην κάλπη, είναι όμως μια από τις τρεις επιλογές που έχω στο μυαλό μου. Δεν μπορώ τέλος να μην πιστώσω στους κομμουνιστές ότι έσωσαν την τιμή του ελληνικού λαού διαδηλώνοντας της 17η Νοέμβρη 2021 απέναντι σε μια ακόμα επίδειξη ακραίου αυταρχισμού και καταπάτησης του Συντάγματος από την κυβέρνηση της ΝΔ.

Παρόμοια για το ΜέΡΑ25, στο οποίο βρίσκομαι πολύ κοντά φιλοσοφικά ως φεντεραλιστής, θέλω να πω ότι του αναγνωρίζω πως είναι το μόνο κόμμα που είπε δυο μεγάλες αλήθειες: (α) Η Ελλάδα σήμερα είναι απολύτως χρεοκοπημένη και αναμφίβολα σε πολύ χειρότερη κατάσταση από το 2010 οπότε και προσφύγαμε στον διεθνή δανεισμό. Ακόμα, (β) ότι η δέσμευση της δημόσιας περιουσίας με το 'υπέρ-ταμείο' είναι μια κατάσταση που προσβάλλει βάναυσα το ελληνικό κράτος και κάθε Έλληνα πολίτη, απολύτως μη αποδεκτή για μια ευρωπαϊκή χώρα. Τέλος, το σύστημα 'Δήμητρα' που τόσο συστηματικά λοιδορήθηκε (λαμπρό παράδειγμα δολοφονίας χαρακτήρα) είναι μια εξαίρετη, ευφυής πρόταση που είμαι βέβαιος πως αργά ή γρήγορα θα υλοποιήσει κάποια από τις επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις. 

Από την άλλη βέβαια δεν μπορώ να μην σημειώσω πως με ενοχλεί η ξεκάθαρη αρχηγική φύση του ΜέΡΑ25 με έναν αρχηγό που είναι χαρισματικός μεν, νάρκισσος δε. Αυτό καθόλου δεν συνάδει με τα ιδανικά της αριστεράς ούτε με τη φιλοσοφία ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κόμματος. Τέλος, η πλήρης άρνηση συνεργασιών, όπως και του ΚΚΕ, μάλλον φόβο φανερώνει παρά αυτοπεποίθηση. Σε κάθε περίπτωση, η τρίτη μου επιλογή για αύριο είναι αυτή του ΜέΡΑ25, είμαι πολύ αισιόδοξος πως θα έχει εκλογική επιτυχία και βέβαιος πως αυτό θα είναι για το καλό της χώρας.

Θέλω ακόμα να αναφερθώ σε δυο κόμματα τα οποία δύσκολα θα ψήφιζα αλλά που τα αξιολογώ θετικά για την καθαρότητα των θέσεων και τη συνέπεια τους: Η Φιλελεύθερη Συμμαχία και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Γνωρίζω πως θα ξενίσει πολλούς η περίεργη αυτή σύνδεση, κρίνω όμως πως το πολιτικό σκηνικό έχει να κερδίσει πολλά τόσο από ένα ισχυρό φιλελεύθερο κόμμα όσο και από ένα πραγματικά ριζοσπαστικό, επαναστατικό αριστερό κίνημα. Όσοι λοιπόν έχουν τέτοια πιστεύω, ας μην παρασυρθούν από τη λογική της 'χαμένης ψήφου' και ας τα στηρίξουν, θα είναι καλό για όλους και κυρίως για τη χώρα.

Δεν πρόκειται να σπαταλήσω χρόνο για να αναφερθώ στην 'Ελληνική Λύση' και σε ένα πλήθος άλλων γραφικών κομμάτων - με κάποια από αυτά εμπίπτουν στην περιγραφή 'θέλει ο φασίστας να κρυφτεί μα η χαρά δεν τον αφήνει'. Λίγη υπομονή ας κάνουν, στις επόμενες εκλογές πιθανότατα θα κατέβουν οι αυθεντικοί ναζί και θα μπορέσουν να εκφραστούν.

Κλείνοντας θέλω να καταγγείλω ακόμα μια φορά τον άδικο αποκλεισμό της συμμαχίας Πράσινο και Μωβ, την οποία θα ψήφιζα οπωσδήποτε αν της είχε επιτραπεί να πάρει μέρος. Δεν υπάρχει άλλη λύση για τον ελληνικό λαό πέρα από το να πρωταγωνιστήσει στη δημουργία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης, της 'Ευρώπης των Λαών' που λέγαμε παλιότερα, μιας υπερδύναμης ειρήνης, δικαιοσύνης, ισότητας και πολιτισμού. Το Βολτ Ελλάδας και συνολικά το Volt Europa είναι ότι πιο ελπιδοφόρο υπάρχει στην πολιτική σκηνή σήμερα. Προφανώς, βρισκόμενο στα πρώτα του βήματα, συχνά κάνει λάθη. Αυτό που έχει σημασία όμως είναι πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση, έχει σωστή φιλοσοφία και διέπεται από σωστές αρχές και αξίες. Θέλω να πιστεύω πως τα μέλη του θα συνεχίσουν τη μεγάλη και ωραία τους προσπάθεια γιατί το έχουν ανάγκη τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη.

Οι αυριανές εκλογές είναι ιδιαίτερα κρίσιμες. Αν η Ελλάδα από το 1974 και μετά είχε επιτύχει κάτι, αυτό ήταν η λειτουργία της δημοκρατίας μας. Η απερχόμενη κυβέρνηση επιχείρησε να εγκαθιδρύσει ένα απολυταρχικό καθεστώς, αξιοποιώντας ότι πιο σύγχρονο προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία και επικοινωνία, υπό το μανδύα μάλιστα μιας υποτιθέμενα εκσυγχρονιστικής και φιλελεύθερης πολιτικής. Θα ήταν κωμικό αν δεν ήταν αδιανόητα επικίνδυνο. Έχουμε όλοι πατριωτικό, εθνικό και δημοκρατικό καθήκον να στείλουμε την κλίκα αυτή στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ας ελπίσουμε ότι όλοι μας θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

—

Ενημέρωση 21/5, ώρα 17:00: Μετά από πολλή σκέψη επέλεξα να βρεθώ πρώτη φορά στις γραμμές του ΚΚΕ. Το επέλεξα πρώτα και κύρια για τον εξής λόγο: Στην επιχειρούμενη δημοκρατική και καθεστωτική εκτροπή το ΚΚΕ είναι μια από τις λίγες, αν όχι η μόνη, ελπίδες του λαού μας για ουσιαστική αντίσταση. 

—

Για λόγους συνέπειας παραθέτω τα αντίστοιχα σημειώματα με τις σκέψεις μου στις προηγούμενες εκλογές:

Εκλογές 2019 | Ευρωεκλογές 2019 | Δημοτικές Εκλογές 2019 | Εκλογές Σεπτεμβρίου 2015 | Δημοψήφισμα 2015 | Εκλογές Ιανουαρίου 2015 | Εκλογές Ιουνίου 2012 | Εκλογές Μαΐου 2012

Ήρθε η ώρα της συμμετοχής

 Μια ματιά στα στατιστικά των εκλογών βγάζει το εξής εκπληκτικό: 

- 2004 Ψήφισαν 7.573.368

- 2019 Ψήφισαν 5.769.644

Η παρακμή της χώρας ξεκάθαρη σε δυο γραμμές. 

Ψηφίζουμε μαζικα στις εκλογές που έρχονται, ό,τι πιστεύει καθένας. Ψηφίζουμε όμως!

Εγώ θα ψηφίσω το Βολτ με σκεπτικό που έχω εξηγήσει. Έχει όμως επιλογές για όλα: δεξιούς, κεντρώους, αριστερούς, κομμουνιστές. φιλελεύθερους, συντηρητικούς, ευρωπαϊστές, διεθνιστές, εθνικιστές, πατριωτικά κόμματα, προσωποπαγή κόμματα, τα πάντα όλα υπάρχουν. Ψάξτε τα! 

Σίγουρα βρίσκω αδιανόητο να ψηφίσει κανείς κόμματα που θα έπρεπε να είναι εκτός νόμου (τα γνωστά δυο «μιζοκόμματα»), κόμματα που δεν ξέρουν τι προτείνουν και κόμματα που …δεν θέλουν να κυβερνήσουν (αν κερδίσουν, θα το θεωρήσουν προβοκάτσια και ο νοών νοείτω). 

Επιλογές όμως υπάρχουν. Συμμετέχουμε μαζικά και στέλνουμε σπίτι τους όσους κρατούν τη χώρα στην περίοδο των κοτζαμπάσηδων — διότι εκεί είμαστε ακόμα. 

Τα μπάζα της μεταπολίτευσης πρέπει επιτέλους να πάνε στη χωματερή της ιστορίας. 

Το πλέον καίριο των πολιτικών ερωτημάτων

Το 2010 η Ελλάδα χρεοκόπησε. Παραμένει χρεοκοπημένη. Η τραγωδία των Τεμπών, η καταστροφή στο Μάτι, οι αμέτρητοι υπερβάλλοντες νεκροί της πανδημίας και πλήθος άλλων τραγικών συμβάντων συνδέονται άμεσα με την χρεοκοπία της χώρας και τη συνεπαγόμενη κατάντια του κράτους. 

Δεν είμαι σίγουρος ότι το παραπάνω το έχουμε συνειδητοποιήσει όλοι. Αν η Ελλάδα δεν ήταν χρεοκοπημένη, τα Τέμπη θα ήταν απίθανο να συμβούν.

Τώρα λοιπόν έρχεται το κορυφαίο ερώτημα: Απαντήθηκε ποτέ ξεκάθαρα για ποιο λόγο και με ευθύνη ποιων χρεοκοπήσαμε; Αποδόθηκαν ευθύνες, πολιτικές και, ενδεχομένως, ποινικές;

Ξεκάθαρα όχι. 

Αποτελεί τον απόλυτο ορισμό του wishful thinking το να πιστεύει κανείς ότι μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά δίχως να ειπωθεί η αλήθεια. Δίχως να μάθουμε τι έγινε και χρεοκοπήσαμε. 

Αλήθεια σημαίνει όχι στη λήθη. Η πρόοδος έχει ανάγκη την αλήθεια, αλλιώς ότι και να χτίζεις, το κάνεις σε σαθρά θεμέλια. 

Η ανάγκη μιας «νέας αποχουντοποίησης»

Αυτές τις ημέρες γίνεται απόλυτα σαφές ότι η χώρα χρειάζεται μια «νέα αποχουντοποίηση». Το 1974 οι (αμερικανοκίνητοι, ας μην το ξεχνάμε) δικτάτορες υπό το βάρος της παταγώδους αποτυχίας τους παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς. 

Τα τελευταία 20-25 χρόνια έχει στη χώρα αυτή αναπτυχθεί μια ιδιότυπη «κάστα» η οποία «κατέχει τους θεσμούς». Είναι αυτοί που «πάρκαραν στο κράτος», μπέρδεψαν το «κυβερνώ» με το «διορίζω» και ανέπτυξαν μια «οικονομία εξαγωγής κεφαλαίων» (ένα μικρό μέρος των οποίων επενδύεται σε εντυπωσιακές κατοικίες βορείως - προσφάτως δε και νοτίως - των Αθηνών).

Από το 2010 έγινε σαφές πως αυτή ακριβώς η κάστα έριξε τη χώρα στον γκρεμό. Κάτι πήγε να αλλάξει τότε όμως η κάστα (ξενοκίνητη, πάντα) αντιστάθηκε και αντεπιτέθηκε. Βρεθήκαμε να μας κυβερνούν και πάλι τα ρετάλια της μεταπολίτευσης.

Δεν πάει άλλο όμως. Πλέον το τίμημα της διατήρησης της κάστας στην εξουσία μετριέται με αίμα (στην πανδημία, στα ατυχήματα, καθημερινά σε κάθε νοσοκομείο και αλλού).

Η χώρα χρειάζεται μια νέα αποχουντοποίηση. Η κάστα πρέπει να φύγει, οι λέξεις πρέπει να ξαναβρούν το αληθινό νόημα τους. 

Πως θα γίνει αυτό; Είναι σχετικά απλό: 

• συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής 
• κυβέρνηση ειδικών με διετή τουλάχιστον εντολή και ευρεία κοινοβουλευτική στήριξη 
• ενθάρρυνση δημιουργίας νέων πολιτικών σχηματισμών και κινημάτων, ώστε οι Έλληνες να ξεφύγουν από το επίπεδο του ψηφοφόρου και να επανέλθουν σε εκείνο του πολίτη (πόλις - πολίτης - πολιτισμός - πολιτική. Μια γρήγορη ματιά από οποιοδήποτε παράθυρο στο κέντρο της Αθήνας εξηγεί πολλά).
• σε βάθος νομική έρευνα και απόδοση ευθυνών σε όσους είχαν θέσεις ευθύνης από το 1974 και μετά (η πρόταση του «πολιτικού φόρου» σε όλους άσους άσκησαν διοίκηση, από πρωθυπουργούς μέχρι κοινοτάρχες - είναι πολλές χιλιάδες - κινείται στη σωστή κατεύθυνση)
• θέση των μιζοκομμάτων εκτός νόμου (κάποιος να μας πει πως γίνεται δυο κόμματα να δανείστηκαν πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ποιος υπέγραφε για αυτά; Τι πιέσεις ασκήθηκαν και από ποιους; Με ποιες εγγυήσεις δόθηκαν; Είναι μάλλον το μεγαλύτερο σκάνδαλο από την επανάσταση και μετά)

Η Ελλάδα πήρε πολλές εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε κοινοτικά πακέτα και δανείστηκε άλλα τόσα. Εισέρευσαν λοιπόν πολύ πάνω από €500.000.000.000. Το νούμερο ζαλίζει. Σήμερα θα έπρεπε η Ελλάδα να είχε ένα εξαίρετο βιοτικό επίπεδο και να πρωταγωνιστεί στην έρευνα, στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα.

Αντ’ αυτού είναι μια ημι-τριτοκοσμική χώρα όπου οι άνθρωποι πεθαίνουν σε ράντζα στους διαδρόμους νοσοκομείων, τα τρένα συγκρούονται μετωπικά, η αντικατασκοπεί παρακολουθεί τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων και το οργανωμένο έγκλημα κάνει ένα διαρκές πάρτι. Καταστάσεις δηλαδή που κατά κανόνα απαντώνται σε χώρες Λατινικής Αμερικής ή Υποσαχάριας Αφρικής και σε καμία περίπτωση δεν τις περιμένει κάποιος σε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Δεν είναι καθόλου περίεργο που εδώ και περίπου 12 χρόνια, όποιος μπορεί να φύγει στη εξωτερικό το κάνει. Έτσι γίνεται σε όλα τα τριτοκοσμικά, ανελεύθερα, διεφθαρμένα και απολυταρχικά καθεστώτα αυτού του τύπου. 

Έρχονται εκλογές. Θα κληθούμε να επιλέξουμε μεταξύ κλεφτών και αχρήστων. Όμως, μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης σπάνια υπάρχει αξιοπρεπής επιλογή. Οι όροι του παιχνιδιού πρέπει να αλλάξουν, διότι αλλιώς δεν υπάρχει λύση. 

Θέλω να πιστεύω πως οι φοιτητές και οι υπόλοιποι νέοι θα βγουν μπροστά για να διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα συμβιβαστούν με τα αίσχη που συμβαίνουν, δεν θα τα θεωρήσουν «φυσιολογικά». 

Η δική μου γενιά είχε την ευκαιρία της το 2010 αλλά, φεύ, στάθηκε πολύ κατώτερη των περιστάσεων. Πολλοί θέλαμε, λίγοι μπορούσαν, κανείς δεν τα κατάφερε. 

Η απελπισία του κόσμου ήταν τέτοια που έφτασε να βάλει τον Βασίλη Λεβέντη στη Βουλή. Κάποιοι άλλοι, ωσάν υπό την επήρεια βαριών ναρκωτικών, έφτασαν να θεωρούν πολιτικούς όπως ο Παπανδρέου ο Γ’ και ο Μητσοτάκης ο Β’ ως «προοδευτικούς» ή «φιλελεύθερους». 

Ας ελπίσουμε ότι οι νεώτεροι να τα πάτε καλύτερα. 

Διαφορετικά η χώρα βαδίζει με μαθηματική ακρίβεια σε μια νέα καταστροφή, εκατό χρόνια μετά την προηγούμενη (την οποία καλά καλά δεν έχουμε ακόμα ξεπεράσει). 

υγ. Θα πρέπει να σημειώσω πως το μεγαλύτερο μέρος των παραπάνω σκέψεων έχει ήδη διατυπωθεί κατά καιρούς από τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη, αναμφίβολα τον σημαντικότερο εν ζωή Έλληνα πολιτικό. Ότι δε δεν έχει διατυπωθεί αυτούσιο από εκείνον, αποτελεί αποτέλεσμα μελέτης του έργου του.

"Πάρε με όταν φτάσεις": Περί ευθυνών

Από την πρώτη στιγμή της αδιανόητης σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη, η ελληνική κυβέρνηση επικεντρώθηκε στο μόνο πράγμα που ξέρει να κάνει: Την επικοινωνιακή διαχείριση.

Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ πολλών άλλων τεχνασμάτων, επιστρατεύτηκε και η έννοια των "διαχρονικών ευθυνών". Ότι δηλαδή υπάρχουν τόσο εκτεταμένες παθογένειες που έχουν δημιουργηθεί μέσε σε τέτοιο βάθος χρόνου, που κατά κάποιο τρόπο χάνονται και δεν μπορούν να 'προσωποποιηθούν'.

Δεν υπάρχει όμως μεγαλύτερο ψέμα από αυτό. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο: Οι υπεύθυνοι της τραγωδίας έχουν ονοματεπώνυμο. Είναι, τουλάχιστον, οι ακόλουθοι (από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα):

• Πρωθυπουργοί. 
• Υπουργοί μεταφορών και αρμόδιοι υφυπουργοί. 
• Αρμόδιοι γενικοί γραμματείς. 
• Διοικήσεις ΟΣΕ και θυγατρικών. 

Όλοι αυτοί που έβγαζαν, ή που επέτρεπαν να βγαίνουν, φωτογραφικούς διαγωνισμούς και μετά τους «έριχναν» αν δεν κέρδιζε αυτός που «πρέπει». Όλοι αυτοί επίσης που άφησαν τον οργανισμό να λειτουργεί με (πολύ) λιγότερο από το απολύτως αναγκαίο προσωπικό. Όλοι αυτοί που σήμερα έχουν αίμα στα χέρια τους. Αίμα νέων παιδιών. Το αύριο της χώρας που τελείωσε πριν να ξεκινήσει.

Άρα λοιπόν οι «διαχρονικές» ευθύνες δεν είναι κάτι απρόσωπο. Κάθε άλλο, είναι απολύτως προσωποποιημένες και προσωπικές. Εναπόκειται στον ελληνικό λαό να ανταποκριθεί στη συνταγματική του υποχρέωση και να φροντίσει ώστε οι ευθύνες αυτές να αποδοθούν. 

Αυτό απαιτεί ο σεβασμός στην μνήμη των νεκρών.

Όχι στο 'νομικό μπλόκο' στο 'μόρφωμα Κασιδιάρη'

Τον Δεκέμβριο του 2013, την επαύριο της επαίσχυντης δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, ουδείς πια μπορούσε να υποκριθεί ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι παρά μια εγκληματική οργάνωση με μανδύα πολιτικού κόμματος. Τότε ήρθε στη Βουλή των Ελλήνων πρόταση νόμου για τη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης του νεοναζιστικού μορφώματος, η οποία και εγκρίθηκε με τεράστια πλειοψηφία. 

Μεγάλη έκπληξη τότε αποτέλεσε η διαφοροποίηση ενός εθνικού ήρωα, του Μανώλη Γλέζου. Είχε πει τότε ο μεγάλος αυτός αγωνιστής:

 "Δεν μπορώ να αποστώ από τις αρχές μου. Τους σταυρωτήδες των χριστιανικών αρχών, τους διαστρεβλωτές των Αρχαίων Ελλήνων και όλους αυτούς που θέλησαν να διαβρώσουν την ελληνική κοινωνία, δεν τους πολεμάμε με αποφάσεις, αλλά πολιτικά. Δεν τους πολεμάμε όπως αυτοί επιδιώκουν".

Ο Μανώλης Γλέζος στο Πολυτεχνείο, ηλικιωμένος και υπό βροχή, τον Νοέμβρη 2017

Ο Γλέζος πριν τρία χρόνια περίπου πέρασε στην αιωνιότητα. Εμείς πάντοτε θα τον θυμόμαστε και, αντιλαμβανόμενοι εαυτούς ως πολιτικά παιδιά και εγγόνια του, δεν μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε και πάλι την παραπάνω άποψή του, τώρα που τίθεται το ζήτημα του 'μπλοκαρίσματος' της καθόδου στις εκλογές του 'μορφώματος Κασιδιάρη'.  

Το υποτιθέμενο αυτό μπλόκο όχι μόνο θα είναι αναποτελεσματικό, αφού όπως σωστά έλεγε ο Γλέζος τον φασισμό μόνο πολιτικά (και κινηματικά) μπορείς να τον κερδίσεις, αλλά πολύ χειρότερα θα αποτελέσει (και αυτό, όπως παλιότερα η διακοπή χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής) ένα πολύ κακό προηγούμενο.

Εύκολα πια αν φοβάται το κατεστημένο την εκλογική άνοδο ενός πολιτικού σχηματισμού, θα μπορεί να κατασκευάζει αδικήματα, να καταδικάζει τους 'ενόχους' και να αποκλείει έτσι από τις σχετικές διαδικασίες όποιον θεωρεί επίφοβο.

Αναρωτιόταν πρόσφατα πολιτικός του κυβερνώντος κόμματος: "Αν κάποιος είναι καταδικασμένος για ένα αδίκημα, είναι δυνατόν να μπορεί να κατεβαίνει στις εκλογές;". Η απάντηση είναι 'ξεκάθαρα ΝΑΙ'. Η στέρηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι είναι ένα απολύτως ακραίο μέτρο και πρέπει να εξασκείται με φειδώ αλλά και με χρήση πολλαπλών δικλείδων ασφαλείας.

Διαφορετικά, φοβάμαι, δεν θα αργήσει η στιγμή που κομμουνιστές, αναρχικοί, ακόμα και φιλελεύθεροι θα αποκλειστούν από μελλοντικές εκλογές, εννοείται και από κρατική χρηματοδότηση, επειδή η φανερή ή και η 'αφανής' ηγεσία τους θα έχει καταδικαστεί από την 'ανεξάρτητη' δικαιοσύνη για κάποιο αδίκημα.

Όχι λοιπόν: «Το φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον, δε θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον». Στις πλατείες, στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς, οπουδήποτε. Όχι με δικαστικά μπλόκα αλλά στην ίδια τη δημόσια σφαίρα. Η συζητούμενη απόφαση απλώς θα οπλίσει το χέρι μελλοντικών, (ακόμα περισσότερο) απολυταρχικών καθεστώτων για να πολεμήσουν τους προοδευτικούς τους αντιπάλους.

Κλείνοντας πρέπει να επαναληφθεί μια άποψη που συχνά έχει εκφραστεί σε αυτό το βήμα: Εκκρεμεί μια σοβαρή συζήτηση για την Χρυσή Αυγή. Ποιος την χρηματοδότησε; Για ποιο λόγο; Τίνος και ποιες ανάγκες εξυπηρετούσε; Ας επικεντρωθούμε στις απαντήσεις που ζητούνται και ας αφήσουμε τα 'νομοθετικά νταηλίκια' που βάζουν βόμβα στα θεμέλια της - ούτως ή άλλως, βαρέως υπολειτουργούσας - δημοκρατίας μας.

Το μοναδικό ωραίο αποτέλεσμα της οικογένειας Glücksburg - de Grecia

Πριν λίγες ημέρες απεβίωσε στην Αθήνα, όπου έκανε μακροχρόνιες διακοπές, όπως πολλοί άλλοι  βόρειο-ευρωπαίοι συμπατριώτες του, Δανός πολίτης με το όνομα Constantine de Grecia, όπως βεβαιώνει το - διπλωματικό, μάλιστα - διαβατήριο του που είχε εκδόσει το Βασίλειο της Δανίας.

Ο άνθρωπος αυτός, που απεβίωσε σε ηλικία 83 ετών, έχει πολλά εγγόνια. Μεταξύ αυτών εμφανισιακά ξεχωρίζει αναμφίβολα η Δανο-Αμερικανή Maria-Olympia, γεννημένη στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ στις 15 Ιουλίου του 1996. Παραθέτω μια φωτογραφία της που βρήκα στο Διαδίκτυο:

Danish - American, Maria-Olympia de Grecia

Κάθε καλόπιστος παρατηρητής θα διαπιστώσει ότι η εικοσιεξάχρονη Δανο-Αμερικανή είναι ιδιαιτέρως εμφανίσιμη. Δεν γνωρίζω σχεδόν τίποτα για τη συγκεκριμένη κοπέλα, ούτε σκοπεύω να μάθω, θα συμφωνήσω κι εγώ όμως πως είναι ωραία, με την αυθεντική έννοια του όρου, πράγμα που σίγουρα θα κάνει χαρούμενους τους γονείς και τους παππούδες της, όπως σίγουρα θα συνέβαινε και με τον προσφάτως αποβιώσαντα Δανό πολίτη Constantine de Grecia.

Στη διάρκεια των ιδιαίτερα μακροχρόνιων διακοπών που έκαναν οι πρόγονοί της στη χώρα μας, διάρκειας σχεδόν εκατόν πενήντα ετών, συνδέθηκαν ως πρωταίτιοι με λιγότερο ωραία γεγονότα όπως η Μικρασιατική Καταστροφή, ο Εμφύλιος Πόλεμος και η Δικτατορία των Συνταγματαρχών. 

Όλα αυτά όμως συνέβησαν δεκαετίες πριν γεννηθεί η Maria-Olympia de Grecia και προφανώς εκείνη δεν φέρει ουδεμία ευθύνη. Με ειλικρίνεια λοιπόν και σεβασμό, τη συλλυπούμαστε για την απώλεια του παππού της, καθώς κάθε απώλεια είναι μια τραγωδία. Να είναι πάντα γερή και δυνατή, όπως και όλοι στην οικογένεια της, και να θυμούνται τον παππού της με αγάπη.

Από εκεί και πέρα, στον τόπο που γέννησε τη δημοκρατία, στον τόπο που ο άνθρωπος έκανε τα πρώτα του βήματα στην τιτάνια προσπάθεια να γίνει όντως άνθρωπος, εδώ που αποτινάξαμε βασιλείς και κάθε είδους ευγενείς πριν από εικοσιπέντε αιώνες, ξεπερνά τα όρια της ύβρεως να μιλάμε σοβαρά για βασιλείες, μοναρχίες και άλλα τέτοια κουραφέξαλα.

To άλλο πρόσωπο του Ασπροπύργου

Αυτό το άρθρο είχα ξεκινήσει να το γράφω στις 31/12/2020, εν μέσω της χειρότερης στιγμής της πανδημίας. Εκείνη τη μέρα με διέκοψε η είδηση της απώλειας από τον κορωνοϊό ενός αγαπημένου θείου μου, του Κώστα Μπουγιατιώτη. Σήμερα, δυο χρόνια μετά, αποφάσισα να το ολοκληρώσω και να το δημοσιεύσω, μεταξύ άλλων και ως φόρο τιμής σε αυτόν.

Ο Ασπρόπυργος, το χωριό μου, είναι συχνά στη δημοσιότητα για όλους τους λάθος λόγους. Όμως, πέρα από την φτώχεια και την εγκληματικότητα, πέρα από την άναρχη δόμηση στο νέο El Dorado των logistics και από την καταστροφή του περιβάλλοντος, υπάρχει και ένα άλλο πρόσωπο του Ασπροπύργου. Υπάρχει η φυσική ομορφιά και οι άνθρωποι. Άνθρωποι καταπληκτικοί που βελτιώνουν τη μοίρα τους βοηθώντας του συνανθρώπους γύρω τους.

Σήμερα το πρωί η Έφη Κυρικάκη, μια πολύ καλή μου φίλη και συνεργάτιδα στην Starttech Ventures, στην οποία οφείλουμε το ιδιαίτερα επιτυχημένο πρόγραμμα εκμάθησης ξένων γλωσσών που υλοποιούμε εδώ και τρία χρόνια, μου έστειλε μερικές φωτογραφίες. Στην αρχή νόμιζα πως είχε πάει σε κάποιον χειμερινό τουριστικό προορισμό, όπως συνηθίζεται στις γιορτές των Χριστουγέννων. Εξεπλάγην λοιπόν όταν κατάλαβα πως οι φωτογραφίες ήταν από το χωριό μου, τον Ασπρόπυργος.

Το ζήτημα "Ασπρόπυργος" είναι πολύ πιο βαθύ και ουσιαστικό απ' ότι ίσως οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται (και σίγουρα απ' ότι διαχρονικά οι κυβερνώντες θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε). 

Παραλία Ασπροπύργου, 30 Δεκεμβρίου 2020

Να σημειώσω πως είναι μια περιοχή που απέχει 5 χλμ από τον πιο Ιερό τόπο του κλασικού κόσμου, την Ελευσίνα. Είναι μια περιοχή που για δεκαετίες τροφοδοτούσε την Αττική με αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και επίσης έχει πληρώσει πολύ βαρύ φόρο αίματος σε όλους τους αγώνες του ελληνικού λαού.

Για το "κράτος των Αθηνών" όμως, όπως το είχε αποκαλέσει ο Ανδρέας Παπανδρέου - και είχε απόλυτο δίκιο, όμως ούτε εκείνος κατάφερε εν τέλει να το αλλάξει, ο Ασπρόπυργος και, αν είναι δυνατόν, ακόμα και η Ελευσίνα, δεν είναι παρά ένας σκουπιδότοπος, μια χαβούζα. Ότι στραβό λοιπόν υπάρχει, ότι ενοχλεί, πετιέται στην πίσω αυλή. Είτε πρόκειται για τα σκουπίδια, ή για τους οικισμούς Ρομά, ή για τις φυλακές, είτα για τα υποτιθέμενα εργoστάσια "ανακύκλωσης" (αυτά που τείνουν να καταστρέφονται από πυρκαγιές κάθε λίγα χρόνια), το Θριάσιο Πεδίο και ο Ασπρόπυργος συγκεκριμένα φαίνεται να αποτελούν ιδανική περιοχή. Καμία έκπληξη δεν προκαλεί που ο τόπος αυτός μετατράπηκε και σε πεδίο δράσης του οργανωμένου εγκλήματος, όπως συχνά διαβάζουμε στα νέα.

Θέλω να πω όμως με βεβαιότητα πως δεν είναι  καθόλου τυχαίο. Πρόκειται για συγκεκριμένη πολιτική επιλογή που ακολουθούν αδιάλειπτα όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις μετά τον Β' ΠΠ. Κάποια στιγμή όμως η υπομονή του κόσμου θα τελειώσει, το μείγμα θα γίνει τόσο εκρηκτικό που δεν θα είναι ελεγχόμενο. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να μάθει κάτι περισσότερο ας δει κάποια παλιότερα κειμενά μου, όπως "Το άβατον και η οικονομική ολιγαρχία" αλλά και το "Περί αβάτου: Από τα Εξάρχεια στον Ασπρόπυργο"

Δεδομένης λοιπόν αυτής της διαχρονικής επιλογής των ελληνικών κυβερνήσεων, γεννάται το ερώτημα "οι κάτοικοι τι κάνουν;". Ακόμα πιο επιτακτικά, "η τοπική αυτοδιοίκηση, τι κάνει;". Δυστυχώς τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους: Η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς και ο Ασπρόπυργος βυθίζεται στην εγκατάλειψη και στην παρακμή. Θα ήμουν πολύ ευτυχής εάν οι σκέψεις μου για τις δημοτικές εκλογές του 2019 δεν είχαν επιβεβαιωθεί. Δυστυχώς όμως, επιβεβαιώθηκαν.

Ελπίζω πως το 2023 οι άνθρωποι του Ασπροπύργου θα ξυπνήσουν. Θα αντιληφθούν πως μόνο εκείνοι, μέσα από τη συνεργασία τους, μπορούν να αλλάξουν τη μοίρα τους και να αναγεννήσουν τον τόπο τους. Είναι πολλοί που στην ιδιωτική τους σφαίρα τα έχουν καταφέρει, με εντυπωσιακό μάλιστα τρόπο. Έφτασε ο καιρός που η δημιουργική αυτή ενέργεια οφείλει να κατευθυνθεί και προς τη δημόσια σφαίρα. Το δικαιούνται οι κάτοικοι, το δικαιούται ο τόπος και, πάνω απ' όλα, το δικαιούνται και οι επόμενες γενιές.

Λέξεις βαριές, ως φερετζές

Ένα παιδί στο Κορωπί 

Αναρωτιέται το πρωί 

Αν βγήκε ήλιος λαμπερός

Σοσιαλιστικός

Μα ξάφνου ακούει μια φωνή 

Τη νομική 

Τη  συμβουλή 

Elle a été jamais Κορωπί 

Ντροπή μεγάλη ένιωσα

Με τούτα που συμβαίνουν

Άνθρωποι μικροί

Λέξεις σπουδαίες παίρνουν

Και φερετζέ τις κάνουν

Το πόσο αίμα χύθηκε

Για αυτές

Καθόλου δεν το σκεφτήκαν

Τουλάχιστον

Ας επιβεβαίωναν τη ρήση

Κι ας αγαπούσαν τη δόξα

Μισώντας το χρήμα

Φαίνεται όμως 

Δεν ήταν μόνο δεξιοί 

Μα και αδέξιοι

Περισσότερο δε από κάθε άλλο

Ήταν πράγματι φτωχοί

Πιθανή ελληνο-τουρκική σύγκρουση

Παρακολουθώ με μεγάλη ανησυχία τις εξελίξεις στα λεγόμενα 'ελληνο-τουρκικά' ζητήματα. Η ανησυχία μου εντάθηκε μετά τις χθεσινές, απολύτως απαράδεκτες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού εξωτερικών Τσαβούσογλου ο οποίος ευθέως απείλησε με πόλεμο τη χώρα μας σε περίπτωση που εκείνη ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., ακόμα μάλιστα και αν αυτό δεν γίνει στο Αιγαίο αλλά στην Κρήτη.

Είναι πολύ σημαντικό πως στο ζήτημα αυτό, παρά την εκρηκτική πόλωση της εγχώριας πολιτικής σκηνής, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Νέα Δημοκρατία (εμφανίζονται να) έχουν ταυτόσημη θέση: Να γίνει τώρα η επέκταση των χωρικών στην Κρήτη. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο κίνδυνος ένοπλης σύγκρουσης δεν είναι υπαρκτός - κάθε άλλο. Τίθεται λοιπόν επιτακτικά το ερώτημα: Πρέπει να προχωρήσουμε στην κίνηση αυτή;

Η δική μου γνώμη: Ξεκάθαρα ναι.

Θεωρώ όμως ότι όντως θα χρειαστεί να πολεμήσουμε και ότι ουδείς θα μας βοηθήσει στο πεδίο της μάχης. Οι σύμμαχοι, ΗΠΑ, Γαλλία και υπόλοιπη ΕΕ, θα κάνουν πολύ αυστηρές ανακοινώσεις και διαβήματα, ίσως και ένα (αλήθεια) αυστηρό εμπάργκο. Θα πιέσουν με πολλούς τρόπους, δεν πρόκειται όμως να χυθεί ούτε μια σταγόνα αίμα Αμερικάνου ή Γάλλου στρατιώτη για τα ελληνικά συμφέροντα.

Ελπίζω να είναι έτοιμος για αυτό ο ελληνικός λαός. Δεν υπάρχει εύκολος πόλεμος.

Για να μην παρεξηγηθώ: Σε καμία περίπτωση δεν επιθυμώ τη σύρραξη. Απολύτως καμία. Θεωρώ όμως πως ο δικτάτορας της Άγκυρας «θα παίξει τα ρέστα του» για να μείνει στην εξουσία και αντίστοιχα το καθεστώς Μητσοτάκη θα το δει ως τεράστια ευκαιρία παραμονής στην κυβέρνηση: Η απαραίτητη (και επιτακτικά ζητούμενη) ενότητα του ελληνικού λαού, θα ελαφρύνει το βάρος των σκανδάλων και της οικονομικής κρίσης. Για όλους αυτούς τους λόγους, αμφότερες οι πλευρές του Αιγαίου ίσως οδηγηθούν σε σύγκρουση ευκολότερα απ' ότι θα νόμιζε ένας εξωτερικός παρατηρητής.

Με την ευκαιρία αυτή, επειδή η συζήτηση περί 'ελληνοτουρκικών' προκαλεί διάφορα αντανακλαστικά περί εθνικισμού κλπ, θα ήθελα να κάνω κάποιες υπενθυμίσεις περί του καθεστώτος της Άγκυρας:

• Συνεχίζει - και μάλιστα εντατικοποιεί - την κουρδική γενοκτονία.
• Δεν δίστασε να συνεργαστεί στενά με την οργάνωση 'ισλαμικό κράτος'.
• Είναι μια στυγνή δικτατορία που δεν διστάζει να φυλακίζει και να βασανίζει αντιπολιτευόμενα στοιχεία και δημοσιογράφους.
• Παίζει έναν ιδιαίτερα ύπουλο ρόλο στη Συρία και στη Λιβύη, επιδεινώνοντας τις εκεί ανθρωπιστικές κρίσεις.
• Υποσκάπτει την Αρμενία και στην πραγματικότητα πολέμησε πρόσφατα έναν proxy-war εναντίον της (μέσω Αζερμπαϊτζάν).
• Έχει ένα κράτος - μαριονέτα στη Βόρεια Κύπρο και πραγματικά τορπιλίζει οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος.
• Εξακολουθεί να οδηγεί σε αφανισμό το ελληνικό στοιχείο της Πόλης.
• Αρνείται κάθε συζήτηση αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας και συνολικά του διωγμού των χριστιανών της Ανατολής, πράγμα που έχει τόσο ηθικές / συναισθηματικές όσο και οικονομικές συνέπειες

Δεδομένων όλων αυτών - νομίζω δεν θα μπορούσα να είμαι πιο ξεκάθαρος - μου πέφτει ειλικρινά πολύ βαρύ που θα πρέπει να χυθεί αίμα νέων (και όχι μόνο) ανθρώπων από τις δυο πλευρές του Αιγαίου για να εξυπηρετηθούν καλύτερα τα συμφέροντα της Exxon Mobil και της TOTAL. Είναι αληθινά εξοργιστικό.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου στην κρίση του 1987 (και όχι μόνο) είχε μιλήσει για την ανάγκη περιφρούρησης της περιουσίας του ελληνικού λαού με οποιοδήποτε μέσο χρειαστεί. Ακόμα και με πόλεμο, αν δεν υπάρχει άλλη λύση. 

Για αυτήν λοιπόν, για την περιουσία του ελληνικού λαού, ναι, να πολεμήσουμε. Του ελληνικού λαού όμως. Όχι των πολυεθνικών ή της ολιγαρχίας. Ας έχουμε λοιπόν τα μάτια μας ανοιχτά. Οι καιροί που έρχονται είναι πονηροί και οι καταστάσεις ιδιαίτερα περίπλοκες.

Σχετικά με τις δράσεις κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων

Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύ μεγάλη συζήτηση σχετικά με τη λεγόμενη "κοινωνική ευθύνη" των επιχειρήσεων και όχι σπάνια (μάλλον, ακριβώς το αντίθετο) διαβάζουμε ή ακούμε στα μέσα ενημέρωσης για την τάδε δράση μιας ή άλλης επιχείρησης με σκοπό να βοηθήσει μια κοινωνική ομάδα που αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα.

Θα έλεγα κανείς πως από μόνο του αυτό δεν είναι καθόλου κακό, τουναντίον είναι ένα φαινόμενο που οφείλουμε να επικροτήσουμε και να ενθαρρύνουμε όλους τους συμπολίτες και όλες τις επιχειρήσεις που μπορούν να ακολουθήσουν τα σχετικά παραδείγματα.

Δυστυχώς όμως τα πράγματα είναι περισσότερο περίπλοκα, όπως συνήθως συμβαίνει. Τόσο τα κίνητρα όσο και η αποτελεσματικότητα των δράσεων αυτών είναι πολλές φορές αμφισβητήσιμα ενώ, δυστυχώς, μπορούν να έχουν και μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες.

Τυχαίνει να έχω κάποια προσωπική εμπειρία στο θέμα: Από την αρχή της επιχειρηματικής μας πορείας, ακόμα και σε εποχές που αντιμετωπίζαμε τεράστιες δυσκολίες, οι συνεργάτες μου κι εγώ προσπαθούμε να ενισχύουμε κοινωφελείς σκοπούς όσο επέτρεπαν οι δυνατότητές μας κάθε φορά. Το κάναμε και το κάνουμε καθώς, μεταξύ άλλων, κρίνουμε πως αυτό ανήκει στα καθήκοντα μιας επιχείρησης και των μετόχων της. Όποιος ενδιαφέρεται για το θέμα μπορεί να αναζητήσει τη διαφορά του 'stakeholder capitalism' από τον 'shareholder capitalism' (ή για κάποιους άλλους, 'responsible capitalism') καθώς γίνεται μια μεγάλη σχετική συζήτηση διεθνώς.

Κάποιος που δεν εργάζεται στον οργανισμό μας πιθανότατα αγνοεί το παραπάνω γεγονός καθώς πολύ σύντομα καταλάβαμε πως δεν πρέπει ποτέ να κάνουμε σχετικές δημόσιες ανακοινώσεις. Αυτό διότι αντιληφθήκαμε νωρίς πως μια τέτοια πράξη εκφυλίζεται [ίσως ακόμα και να 'εκπορνεύεται' - ζητώντας συγγνώμη για την ένταση της λέξης, αυτή όμως είναι η προσωπική μου γνώμη] εάν μετατρέπεται σε αντικείμενο δημοσίων σχέσεων. 

Δυστυχώς η εμπειρία το έχει αποδείξει ότι πολύ συχνά τέτοιες πράξεις γίνονται αποκλειστικά και μόνο στο κυνήγι μιας καλής δημοσιότητας και συχνά δεν υφίσταται το παραμικρό ενδιαφέρον για την ειλικρινή ενίσχυση ενός κοινωφελούς σκοπού. Αυτό όχι μόνο καθιστά τις ενέργειες αυτές σποραδικές, σπασμωδικές και μικρού βεληνεκούς αλλά, πολύ χειρότερα, κάνει θνησιγενείς τις προσπάθειες που ξεκινούν με τέτοιου τύπου υποστήριξη. Επιπλέον, καθόλου σπάνιο δεν είναι, τόσο στην Ελλάδα όσο και αλλού, οι δράσεις αυτές δυστυχώς να 'μεγαλοποιούνται' και να προβάλλονται ως κάτι πολύ μεγαλύτερο απ' ότι στην πραγματικότητα είναι.

Πολύ σημαντικότερα, πιστεύουμε πως κάθε λογής υποστήριξη και αγαθοεργία τόσο από ιδιώτες όσο και από επιχειρήσεις δεν μπορεί να δίνει άλλοθι στο ελληνικό κράτος ώστε αυτό να μην ανταποκρίνεται επαρκώς στην αποστολή του για την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης, υγείας, πρόνοιας, δικαιοσύνης και ασφάλειας σε όλους τους κατοίκους αυτής της χώρας. 

Η πολιτική λοιπόν που εφαρμόζουμε είναι απλή: Ενημερώνουμε μόνο όσους οφείλουν να γνωρίζουν, δηλαδή τους εργαζομένους και τους μετόχους μας. Αυτό σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να κάνουμε και ευελπιστούμε πως και άλλες εταιρείες θα ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτό: Να επιστρέφουν περισσότερα στην κοινωνία και να μιλούν λιγότερο για αυτό.

Όσον αφορά το ελληνικό κράτος αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να βασίζεται σε αγαθοεργίες ή στην καλή προαίρεση οποιουδήποτε να επιτελέσει την υπαρξιακή του αποστολή: Να φροντίζει και να προστατεύει τους πολίτες του όπως επιτάσσουν οι συνθήκες κάθε φορά.

Ηρωες και ανθρωπάκια

Σήμερα το πρωί είδα στην τηλεόραση τον Τίτο Πατρίκιο. Συγκινήθηκα πολύ καθότι είναι συνομήλικος του πατέρα μου (ο οποίος μας άφησε το 2017) και ήταν μαζί στην εξορία στη Μακρόνησο. 

Αφού λοιπόν ο Πατρίκιος αφηγήθηκε γεγονότα της εποχής, τόσο από την κήρυξη του πολέμου όσο και από την αντίσταση, οι δημοσιογράφοι του ζήτησαν "να στείλει κάποιο μήνυμα στους νεώτερους που ακούν".  Απάντησε ξεκινώντας περίπου ως εξής: "Δεν έχω κάποιο μήνυμα να στείλω διότι όποιος στέλνει μηνύματα τέτοιου τύπου κρατά για τον εαυτό του μια θέση υπεροχής, την οποία δεν δικαιούμαι...". Στη συνέχεια μίλησε για την ανάγκη ενδυνάμωσης της δημοκρατίας μας και της αναζήτησης της ενότητας μέσα από τον πλουραλισμός.

Δεν θέλω να θεωρηθεί ότι τον εξιδανικεύω ή τον ηρωοποιώ. Θα θύμωνε πολύ εξάλλου ο ίδιος και θα ήταν σε πλήρη αντίθεση με το πνεύμα του παραπάνω λόγου του. Εξάλλου ο ίδιος ο Θεοδωράκης (επίσης στη Μακρόνησο τα πρώτα χρόνια του '50) είχε πει "απλά ανθρωπάκια ήμασταν, οι καταστάσεις μας έδωσαν την ευκαιρία να δράσουμε".

Από την άλλη, δεν μπορώ να μην καταδείξω τη διδακτικότητα των παραδειγμάτων αυτών και ταυτόχρονα να αναρωτηθώ, εμείς, τα ανθρωπάκια του 2022, αν ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις που η ιστορία επιφύλασσε στη ζωή μας.

Εσύ τι λες, αγαπητέ Αναγνώστη; Ανταποκρινόμαστε;

Ίδωμεν.

Αδήριτη η ανάγκη των νέων πολιτικών υποκειμένων

Ο ελληνικός λαός από χθες εμβρόντητος παρακολουθεί την υπόθεση Πάτση. Αν το σκεφτούμε όμως καλύτερα, ουδείς εξ ημών θα έπρεπε να είναι έκπληκτος. Οι εκλογές βλέπετε, με τον τρόπο που γίνονται, είναι πολύ ακριβό σπορ. 

Στις εκλογές του 2004 είχε γίνει γνωστό ότι για να εκλεγεί ένα υποψήφιος των δυο μιζοκομμάτων στην 1η πεντάδα του ψηφοδελτίου της β' Αθήνας, θα έπρεπε να είχε (καθένας) στη διάθεσή του έναν προϋπολογισμό της τάξης των €5,000,000. Τα λεφτά είναι πάρα πολλά. Ποιος τα δίνει άραγε; Πολλοί. Τα μιζοκόμματα τα μαζεύουν με κάθε τρόπο. Μαντέλης και Τσουκάτος τα έχουν ομολογήσει. Αθωώθηκαν τελικά, λέγοντας "ήταν για το κόμμα".

Τα δυο αυτά κόμματα, τα μιζοκόμματα - ξαναλέω - όπως χαρακτηριστικά τα ονόμασε ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, είναι τραγικό που δεν έχουν τεθεί ήδη από το 2010 εκτός νόμου. Η κατάρρευση της χώρας έπρεπε να σημάνει και την κατάρρευση των ένοχων αυτών μορφωμάτων, των εγκληματικών καστών με αυτοσκοπό τη νομή της εξουσίας.

Διασπάθισαν ένα ποσό που πιθανότατα ξεπερνά τα €500,000,000,000 [τα μισά το χρέος και τα μισά τα κοινοτικά κονδύλια από την ένταξη στην ΕΟΚ μέχρι το 2010] με ιδιαίτερα πενιχρά αποτελέσματα για την ανάπτυξη της χώρας. Ειπώθηκε σαν ανέκδοτο, πράγματι όμως θα μπορούσαμε να έχουμε γίνει η "Δανία του Νότου". Αντ' αυτού, γίναμε μια λατινοαμερικάνικη χώρα της νοτιοανατολικής Ευρώπης. 

Έφτασαν στο σημείο να οφείλουν τα ίδια τα (μιζο)κόμματα - ας μην ξεχνάμε πως ένα κόμμα δεν είναι παρά ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο- σχεδόν μισό δις ευρώ το καθένα. Τα νούμερα είναι αδιανότητα! Και έχουν το θράσος να ζητούν την ψήφο του ελληνικού λαού ξανά και ξανά, ο δε ελληνικός λαός μέσα στην απελπισία του (και σε ένα καθεστώς επίσης αδιανόητης προπαγάνδας) να τους την ξαναδίνει. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα δυσκολευτεί πολύ να καταλάβει.

Ποια είναι η λύση; Η ριζική ανανέωση της πολιτικής μαζί με την ανάκτηση της αυθεντικής έννοιας του όρου. 

Η χώρα χρειάζεται νέα πολιτικά υποκείμενα, ατομικά και συλλογικά. Τα σαπάκια της μεταπολίτευσης πρέπει να πάνε εκεί που ανήκουν: Στη χωματερή της ιστορίας. Να βγούνε μπροστά νέοι άνθρωποι. Να γίνουν νέα κόμματα, συντηρητικά, προοδευτικά, φιλελεύθερα, σοσιαλιστικά, απ' όλα. Νέα όμως υποκείμενα, καθαρά. 

Φτάνει πια με την παρακμή και τη δυσωδία. Η Ελλάδα αξίζει κάτι καλύτερο. Το αν θα το καταφέρει, τελικά εναπόκειται μόνο στους Έλληνες. Πρέπει από το επίπεδο του ψηφοφόρου να ανέβουν(με) σε αυτό του Πολίτη. Ας ελπίσουμε στην ανύψωση αυτή.

Tιμή στον Αλέξανδρο Νικολαΐδη - Ένα μεγάλο μάθημα που μας δίνει

Σήμερα το πρωί, μαζί με εκατομμύρια άλλους Έλληνες, είμαι και εγώ σοκαρισμένος από τον αδόκητο χαμό του Ολυμπιονίκη Αλέξανδρου Νικολαΐδη. Δεν μπορώ να το πιστέψω. Τα λόγια είναι φτωχά για να εκφράσουν την θλίψη για την απώλεια ενός νέου ανθρώπου, ενός πατέρα δυο μικρών παιδιών, ενός συζύγου, ενός φίλου και ενός άξιου συμπολίτη. 

Ότι σχετικό και να πω θα είναι λίγο μπροστά στο μεγαλείο του Αλέξανδρου Νικολαΐδη, οπότε επιλέγω να σιωπήσω. Θα θέσω δημόσια όμως ένα ερώτημα που με βασανίζει από το πρωί: Τι τον έσπρωξε να μπει στην πολιτική;

Σε αυτήν την παρακμάζουσα χώρα που ζούμε, σε αυτήν την κοινωνία που καταρρέει, οι Ολυμπιονίκες είναι από τους λίγους που - με την αξία τους - βρίσκονται στο απυρόβλητο. Σε έναν ιδιότυπο θρόνο που, δικαίως, δεν τους αγγίζει τίποτα ενώ παράλληλα έχουν τακτοποιημένα όλα τα πρακτικά της ζωής τους.

Εντελώς απρόσμενα ο Νικολαϊδης μπήκε στην πολιτική. Απέκτησε εχθρούς χωρίς να φταίει. Τον έβριζαν άνθρωποι που δεν τον γνώριζαν. Έγινε στόχος μηχανισμών προπαγάνδας. Όσοι πριν λίγο τον αποθέωναν, πια τον απαξίωναν.

Για ποιον λόγο;

Μήπως τελικά ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος είχε καταλάβει κάτι περί του νοήματος της ζωής που οι υπόλοιποι το αγνοούμε; Έχουμε άραγε το δικαίωμα να ιδιωτεύουμε, να αυτο-φυλακιζόμαστε στον μικρόκοσμό μας και να αυτοπροσδιοριζόμαστε ως φοβισμένα ανθρωπάκια;

Αυτές ήταν άραγε οι προσδοκίες όσων προηγήθηκαν από εμάς; Αυτό το παράδειγμα επιθυμούμε να αφήσουμε σε όσους μας ακολουθούν;

Ήσουν τεράστιος, Αλέξανδρε Νικολαΐδη. Τεράστιος αθλητής, υπέροχος άνθρωπος και πραγματικός πολίτης με την πλήρη έννοια του όρου. Ας ελπίσουμε χιλιάδες συμπολίτες μας να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και να αφήσουν, να αφήσουμε όλοι μας, ένα θετικό αποτύπωμα στη ζωή αυτή. Ακριβώς όπως το περιγράφεις στον συγκλονιστικό αποχαιρετισμό σου.