Επτά χρόνια χαμένα

Τα πράγματα είναι σχετικά απλά:

• Χρεοκοπήσαμε.
• Ζητήσαμε διεθνή δανεισμό. 
• Λάβαμε διεθνή δανεισμό με συγκεκριμένους όρους που περιγράφονται σε ένα συμφωνητικό (μνημόνιο). 
• Οι όροι περιλαμβάνουν νομοθετήματα (τα οποία υπονοείται ότι θα εφαρμόζονται κιόλας - εκεί μας έφτασαν). 
• Κάθε φορά που είναι να πάρουμε μια δόση του δανείου, φαίνεται πως δεν έχουμε νομοθετήσει όλα όσα είχαμε συμφωνήσει ότι θα νομοθετήσουμε καθώς και ότι αυτά που νομοθετήσαμε δεν τα εφαρμόζουμε όλα πλήρως. 
• Για να εκταμιευτεί κάθε δόση, οι δανειστές ζητούν νέα νομοθετήματα και εφαρμογή των παλαιών. 
• Εμείς κάθε φορά διαπραγματευόμαστε. 
• Τόσο οι κυβερνήσεις όσο και οι αντιπολιτεύσεις ισχυρίζονται πως εκείνες θα διαπραγματευτούν καλύτερα.

Διαπραγμάτευση όμως επί ποιου ακριβώς θέματος; Επί των (πολλάκις) συμφωνημένων και (πολλάκις) υπογεγραμμένων;

Δουλευόμαστε δηλαδή, κανονικά. Δουλευόμαστε εμείς και όλος ο πλανήτης γελάει μαζί μας.

Τα χρόνια όμως περνάνε. Έχουν περάσει ήδη επτά (7). Θα μπορούσαμε να είμαστε στο 50% ενός ιδιαίτερα φιλόδοξου σχεδίου αναδιάρθρωσης της παραγωγής στη χώρα. Είμαστε όμως ακόμα στην αρχή.

Σχεδόν στο μηδέν.

Και η μεγάλη πλειοψηφία από εμάς αναζητά απλά ένα παραμύθι να πιστέψει. Όσο τα νοσοκομεία, τα σχολεία και όλες οι απαραίτητες δομές της κοινωνίας απλά διαλύονται.

Τελικά δεν ξέρω αν καταστροφή ήταν η χρεοκοπία του 2009 ή η ασύλληπτα ανώριμη, παιδαριώδης αντίδραση μας σε αυτή.

Η ελληνική κοινωνία όταν φάνηκαν τα δύσκολα επέλεξε να προσπαθήσει να έχει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Για το με τι θα μείνει τελικά, καθένας ας κάνει τις προβλέψεις του.

Offshore και κακιστοκρατία

Βουδαπέστη, Ουγγαρία
4 Ιουνίου, 2016

Βρίσκομαι αυτές τις μέρες στη Βουδαπέστη για το 5ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεανικής Επιχειρηματικότητας - Ένα ιδιαίτερα σημαντικό εξαμηνιαίο γεγονός για τη νεανική επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη, το οποίο κατά ενδιαφέροντα τρόπο γεννήθηκε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2014. Συζητώντας με τους συναδέλφους στο περιθώριο του συνεδρίου, φυσιολογικά ρωτούν όλοι για την επικαιρότητα στην Ελλάδα. 

Προσπάθησα να τους ενημερώσω για την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση σχετικά με τις off-shore εταιρείες, η οποία κατέληξε σε μια από τις πλέον παράλογες αποφάσεις στην ιστορία του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Πραγματικά  ποτέ στο παρελθόν δεν έχω δεί ξανά συνομιλητές μου από το εξωτερικό να εκπλήσσονται τόσο πολύ και τόσο αρνητικα. 

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Τις τελευταίες μέρες γίναμε όλοι μάρτυρες μιας εξωφρενικής συζήτησης σχετικά με τις «off-shore εταιρείες», οι οποίες – ορθώς – βρίσκονται στο στόχαστρο των διεθνών μηχανισμών καταπολέμησης της διαφθοράς (σημειώνοντας βεβαίως πως περισσεύει η υποκρισία στις εν λόγω διεθνείς προσπάθειες αφού παγκοσμίως οι οικονομικές ελίτ βασίζουν την οικονομική τους υπόσταση στις off-shore).

Καθώς το ευρύ κοινό μάλλον αγνοεί τι πραγματικά είναι οι off-shore εταιρείες, παρακάτω απαριθμούνται τα βασικά τους χαρακτηριστικά μιας off-shore:

1. Έχει έδρα σε έναν «φορολογικό παράδεισο» (“Tax Haven”)
2. Στους φορολογικούς αυτούς παραδείσους η φορολογία εισοδήματος είναι ΜΗΔΕΝ (εξ ου και “Tax Haven”)
3. Οι εταιρείες αυτές δεν είναι καν υποχρεωμένες να τηρούν λογιστικά βιβλία και να διατηρούν τα συνήθη φορολογικά στοιχεία (δεν έχουν αρχεία)
4. Προσφέρουν ένα πέπλο κάλυψης ως προς την ταυτότητα των ιδιοκτητών τους (μέσα από εκπροσώπους μετόχων κλπ)
5. Δεν έχουν προσωπικό, υποδομές ή άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα. Πρόκειται για «εταιρείες – σφραγίδες».

Τα παραπάνω δεν αποτελούν μια εξαντλητική περιγραφή των χαρακτηριστικών μιας off-shore επιχείρησης ενώ φυσικά υπάρχουν και εξαιρέσεις ή και ενδιάμεσες καταστάσεις (όπως π.χ. το καθεστώς που μέχρι πρόσφατα είχαν ακόμα και χώρες της ΕΕ όπως Λουξεμβούργο, Κύπρος, Μάλτα – μέχρι σε κάποιο βαθμό και η Ιρλανδία). Πιθανότατα  όμως δίνουν ένα καλό περίγραμμα για τις ανάγκες της υπόθεσης που συζητάμε.

Για ποιο λόγο να κάνει κάποιος μια off-shore επιχείρηση; Μπορεί να υπάρχουν θεμιτοί και αθέμιτοι λόγοι, στην πραγματικότητα όμως οι αθέμιτοι είναι εκείνοι που κυριαρχούν. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων οι off-shore εταιρείες είναι ένα μέσο για την αποφυγή της φορολογίας στον τόπο πραγματικής τέλεσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως επίσης και «αποθήκευσης» των ρευστών διαθεσίμων που έχουν συγκεντρωθεί από αυτή. Μην ξεχνάμε όμως πως μπορεί  υπάρχουν και θεμιτοί λόγοι, όπως για παράδειγμα η προστασία μιας ομάδας δημιουργών από ένα απολυταρχικό καθεστώς στη χώρα τους (που είναι περισσότερο σύνηθες απ’ ότι θα θέλαμε να νομίζουμε).

Δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς με την άποψη ότι  οι off-shore επιχειρήσεις είναι ένα δημιούργημα της απληστίας. Έχει δυστυχώς αποδειχτεί πως όσο περισσότερα χρήματα βγάζει κάποιος, τόσο περισσότερο τον ενοχλεί να πληρώνει φόρους. Για να το δει κανείς όσο πιο απλά γίνεται:

- Αν βγάζεις 40.000 τον χρόνο και πρέπει να πληρώσεις τις 15.000, δηλαδή 37,5%, θα σου φανεί πολύ, θα διαμαρτυρηθείς – πιθανόν έντονα – αλλά μάλλον τελικά θα το πληρώσεις (και κάπως έτσι βγήκε το ρητό για τις δυο βεβαιότητες της ζωής: Πρώτον κάποτε θα όλοι θα πεθάνουμε και δεύτερον, μέχρι να πεθάνουμε θα πληρώνουμε φόρους) 

- Αν πάλι βγάζεις 400.000 τον χρόνο και πρέπει αντιστοίχως να πληρώσεις 150.000, σου φαίνεται πολύ πιο άσχημο. Το ποσό είναι υπερβολικό!  θα κάνεις ότι περνά από το χέρι σου για να μειώσεις το ποσό που οφείλεις  να πληρώσεις – κάπου εκεί θα αναζητήσεις επαγγελματικές συμβουλές για το λεγόμενο tax structure optimization (κορυφαία στιγμή του οποίου είναι η δημιουργία των off-shore επιχειρήσεων).

-  Αν όμως  βγάζεις 4.000.000 ή 40.000.000. ή και 400.000.000 δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να πληρώσεις τα 1.500.000, 15.000.000 ή 150.000.000. Θα χρησιμοποιήσεις όλα τα διαθέσιμα εργαλεία όπως οι off-shore επιχειρήσεις και θα μειώσεις κατακόρυφα τα ποσά αυτά – Φροντίζοντας να βρεις και πολλές καλές δικαιολογίες για να εκλογικεύσεις την παράνομη και ανήθικη αυτή σου πράξη (όπως π.χ. «μπορεί να μην πληρώνω φόρο εισοδήματος αλλά κάνω αγαθοεργίες [CSR…] ενώ συνεισφέρω και την τόνωση της κατανάλωσης και της απαχόλησης].

Δυστυχώς, στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων, η απληστία έρχεται  μαζί με τη συγκέντρωση του πλούτου, είναι σχεδόν νομοτελειακό – Να μια μεγάλη πρόκληση για το εκπαιδευτικό μας σύστημα και την κοινωνία συνολικά.

Όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν για να εξηγηθεί η κατά κανόνα, αλλά όχι πάντα, ένοχη φύση των off-shore επιχειρήσεων και για να εξηγηθεί πως κανείς λογικός άνθρωπος δεν θα διαφωνούσε με την απαγόρευση συμμετοχής σε off-shore επιχειρήσεις εκείνων που επιθυμούν να ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι – κάθε άλλο μάλιστα.

Αυτό που συνέβη όμως στο Ελληνικό Κοινοβούλιο δεν έχει καμία σχέση με το παραπάνω! Αντίθετα είναι μια πρωτόγνωρη, ασύλληπτη, αντισυνταγματική, αντιευρωπαϊκή και βαθιά αντιδημοκρατική ομόφωνη απόφαση όλων των «κομμάτων» (ο Θεός να τα κάνει…) που αφαιρεί το δικαίωμα του εκλέγεσθαι σε όσους Έλληνες πολίτες συμμετέχουν σε επιχειρήσεις του εξωτερικού.

Είναι πραγματικά συγκλονιστικό. Τι μας λέει πλέον ο νομοθέτης, για τους δημιουργούς που θα ήθελαν να ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι:
- Ο ελαιοπαραγωγός της Μεσσηνίας δεν μπορεί πια να κάνει μια επιχείρησης business development & logistics στη Γερμανία 
- Ο ξενοδόχος της Ρόδου δεν μπορεί να κάνει ένα γραφείο πωλήσεων στην Αγγλία
- Ο γιαουρτάς της Ηπείρου δεν μπορεί να κάνει μια μονάδα παραγωγής στις ΗΠΑ 
- Οι δημιουργοί των νεοφυών επιχειρήσεων δεν μπορούν να κάνουν παραρτήματα στη Μ. Βρετανία, τη Σουηδία και το Ισραήλ
- Ο αρχιτέκτονας της Μακεδονίας δεν μπορεί να κάνει επιχείρηση στη Μ. Ανατολή

...και πλήθος άλλων παραδειγμάτων.

Μια ακόμα σημαντική παράμετρος είναι εκείνη της διασποράς: Τα εκατομμύρια των Ελλήνων στη Β. Αμερική, στην Αυστραλία, στις άλλες χώρες της Ευρώπης και σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, είναι ένας πολύτιμος πολιτικός, κοινωνικός και οικονομικός πόρος για τον ελληνισμό. Πολλοί από τους ομογενείς μας έχουν διακριθεί στον επιχειρηματικό στίβο. Οι άνθρωποι αυτοί, που πολλοί από αυτούς ειλικρινά επιθυμούν να προσφέρουν κάτι στην πατρίδα, είναι πια δια νόμου αποκλεισμένοι από τη διαδικασία του εκλέγεσθαι. Πρόκειται περί τραγωδίας.

Είμαι απόλυτα βέβαιος πως η απόφαση αυτή θα ‘πέσει’ τόσο στα ελληνικά όσο και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Δεν μπορώ να καταλάβω πως αφαιρείται το δικαίωμα του εκλέγεσθαι ενός Ευρωπαίου πολίτη σε μια χώρα – Μέλος της ΕΕ, επειδή επιχειρεί σε μια άλλη χώρα – Μέλος (ή και οπουδήποτε άλλού). Θα έλεγε κανείς πως έχουμε να κάνουμε με τον ορισμό του παραλογισμού!

- Σε μια χώρα που περνά βαθιά κρίση και η μοναδική της ελπίδα είναι η ανάπτυξη της εξωστρεφούς οικονομίας, 
- Σε μια χώρα που έχει μια τεράστια διασπορά και προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενισχύσει τους δεσμούς της διασποράς με την πατρίδα, 
- Σε μια χώρα που η εικόνα της σε πελάτες, προμηθευτές και επενδυτές του εξωτερικού η έχει πληγεί βαρύτατα και για το λόγο αυτό πολλοί προτιμούν να συναλλάσσονται με νομικές οντότητες που εδρεύουν αλλού – πράγμα που ευθέως ζητούν από τους Έλληνες δημιουργούς, 
- Σε μια χώρα που σε τελική ανάλυση έχει capital controls και οι τραπεζικές κινήσεις με το εξωτερικό απαγορεύονται,

...στη χώρα αυτή το λαμπρό, φωτισμένο πολιτικό της σύστημα αποφάσισε να στερήσει βασικά πολιτικά δικαιώματα σε όσους επιχειρούν στο εξωτερικό.

Η απόλυτηομοφωνία του όλου  λεγόμενου «πολιτικού»φάσματος στην ψήφιση αυτής της άθλιας ρύθμισης είναι εντυπωσιακή. Τελικά, είναι όλοι τους συνένοχοι. Τελικά, η κυρίαρχη αντίληψη του «κυβερνώ», σε όλο το φάσμα, παραμένει εκείνη του «διορίζω».  Κανείς δεν φαίνεται να ασχολείται με το «παράγω», έχουν όλοι όμως αναλυτικές απόψεις για το «καταναλώνω». Η Ελλάδα έτσι γίνεται μια τριτοκοσμική χώρα. Ένα κράτος – ντροπή.

Ίσως τελικά βέβαια να ήταν μια χρήσιμη απόφαση καθότι αποκαλύπτει τι πραγματικά είναι η «κακιστοκρατία» για την οποία τόσες φορές έχει μιλήσει ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης. Αποκαλύπτεται έτσι ποιος πραγματικά κυβερνά αυτήν τη χώρα.

Το ερώτημα πλέον  τίθεται όλο και πιο επιτακτικά: Ως πότε θα ανεχόμαστε τη διακομματική κακιστοκρατία;  Ας ελπίσουμε ότι στο 6ο ή στο 7ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεανικής Επιχειρηματικότητας θα μπορέσει να δοθεί μια καλύτερη απάντηση στο ερώτημα - έκπληξη «Μα καλά, η κυβέρνηση κάνει αυτά τα απαράδεκτα, εσείς όμως τι κάνετε;»

Blame game, capital controls και η δύσκολη επόμενη μέρα

Τα δεδομένα ήταν ξεκάθαρα και γνωστά σε όλους:

- Το πρόγραμμα στήριξης έληγε στις 30/6
- Χωρίς πρόγραμμα στήριξης δεν υπάρχουν τράπεζες

Η ελληνική κυβέρνηση μπορούσε να απευθυνθεί όλο αυτό το διάστημα στο λαό, αφού δεν της "έβγαιναν" οι διαπραγματεύσεις όπως περίμενε. Επέλεξε να το κάνει στις 5 Ιουλίου, εκβιάζοντας έτσι μια ολιγοήμερη παράταση του προγράμματος και ανακοινώνοντας το το βράδυ της Παρασκευής 26 Ιουλίου.

Όπως ήταν απολύτως αναμενόμενο η ΕΕ δεν υπέκυψε στον εκβιασμό και οι τράπεζες έκλεισαν.

Τώρα η ελληνική κυβέρνηση κατηγορεί την ΕΕ για αναλγησία.

Αυτό αγαπητοί μου φίλοι είναι το "blame game", που πολλοί προέβλεπαν ότι θα παιχτεί.

Μόνο που παίζεται στην πλάτη του ελληνικού λαού και, πολύ χειρότερα, κατάντησε αδιάφορο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αφού είτε με ΝΑΙ ή με ΟΧΙ η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων θα γίνει από πολύ χειρότερο σημείο.

Τραγωδία, όπως και να το δεις.
 

Δεν πρέπει όμως να έχει κανείς καμιά ψευδαίσθηση ότι ψηφίζοντας ΝΑΙ θα αποφύγει πολύ δυσάρεστες καταστάσεις. Χρειάζονται λεφτά αλλά λεφτά δεν υπάρχουν. Μαντέψτε που θα βρεθούν. Το κούρεμα των καταθέσεων ίσως να είναι μονόδρομος. 

Ερασιτεχνικοί χειρισμοί μας έφεραν να επιλέξουμε μεταξύ ενός πολύ κακού και ενός πάρα πολύ κακού σεναρίου.

Ψηφίζουμε ΝΑΙ και ετοιμαζόμαστε να δουλέψουμε σκληρά και μαζί με τα αδέρφια μας που θα ψηφίσουν ΟΧΙ ή άκυρο ή οτιδήποτε άλλο για να αναστηλώσουμε τη χώρα αυτή που της αξίζει μια καλύτερη μοίρα από τη σημερινή παρακμή.

Το στοίχημα για την Ελλάδα είναι η Δευτέρα 6 Ιουλίου

‎Βγήκαν ξαφνικά τα ποντίκια από τα λαγούμια τους. Οι κύριοι υπεύθυνοι της τραγωδίας βρήκαν ευκαιρία να ξεπλυθούν. Αυτοί που έπρεπε να είναι είτε φυλακή ή εξορία έρχονται και μιλούν για την Ευρώπη. 

Δεν θα σας κάνουμε τη χάρη. 

Το χειμώνα του '44 όλη η Ευρώπη τιμωρούσε τους συνεργάτες των Ναζί. Στην Ελλάδα αντίθετα εκείνοι συντάσσονται με τους συμμάχους για να ξεπλυθούν. Βλακωδώς και, δυστυχώς, με Σοβιετικό δάκτυλο, ο ελληνικός λαός «τσιμπάει», ζούμε τον εμφύλιο σπαραγμό και δεκαετίες φτώχειας και υποτέλειας. 

Πάει τώρα να γίνει το ίδιο. 

Η ανοησία, ο εγκλωβισμός σε έναν κούφιο αντιπολιτευτικό λόγο και ο κυβερνητικός ερασιτεχνισμός του ΣΥΡΙΖΑ πάει να αναβιώσει το σύστημα εξουσίας του τριγώνου της καταστροφής. Της ενοχής οικονομικής ολιγαρχίας με τα εγκληματικά χαρακτηριστικά που για δεκαετίες έχει ως πιόνια της τα μέσα «ενημέρωσης» και το «πολιτικό» σύστημα. 

Γνωρίζουν ότι εν τέλει, με δραχμή ή με ευρώ, η χώρα θα χρειαστεί εκ νέου εξωτερική βοήθεια. Από τους διαθέσιμους να «βοηθήσουν», οι λιγότερο κακοί θα είναι εκ των πραγμάτων οι Ευρωπαίοι.

Κάνεις δεν θα δεχτεί βοήθεια ούτε από τους αρχηγούς των μαφιόζων ούτε από τους πάτρονες των τζιχαντιστών. Έτσι το ένοχο εγχώριο σύστημα της παρακμής, οι ακραίοι του αντι-Ευρωπαϊσμού, θέλουν θα τοποθετηθούν εκ νέου ως οι «άνθρωποι των Ευρωπαίων». 

Δεν θα αφήσουμε να τους περάσει. 

Στην Ευρώπη οι δυνάμεις του Διακυβερνητισμού (της φιλοσοφίας δηλαδή που επιμένει στην κακώς-νοούμενη Ένωση της οικονομικής "συνεργασίας" - εκμετάλλευσης, όπου εκ των πραγμάτων οι ισχυρές χώρες αποφασίζουν και οι μικρές ακολουθούν) περιμένουν τρίβοντας τα χέρια τους. Είναι έτοιμες να εκμεταλλευτούν το στραβοπάτημα. Το ίδιο και οι εγχώριες δυνάμεις της παρακμής. 

Ας το ακούσουν καλά: 

Το ΝΑΙ είναι ψήφος για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, σε μια νέα Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία, όχι για τα ένοχα σχέδια τους υποτέλειας των μικρότερων ευρωπαϊκών λαών στους δύο- τρεις ισχυρούς.

Από την άλλη το ΟΧΙ είναι ακριβώς ένα τρανταχτό όχι στον αποτυχημένο Διακυβερνητισμό, μια ηρωική κραυγή έναντι του δικαίου του ισχυρού, του νομού της ζούγκλας.

Τέλος, η αποχή, το άκυρο και το λευκό δεν είναι τίποτα άλλο παρά πράξη απονομιμοποίησης του αντικειμενικά και εκ των πραγμάτων ανούσιου δημοψηφίσματος.

Οι Έλληνες θα μείνουμε ενωμένοι.

Ότι και να κάνουμε τη Δευτέρα, ακόμα και αν γίνει κούρεμα καταθέσεων ή άλλα ακραία μα απαραίτητα μέτρα, θα έχουμε ανάγκη νέας εξωτερικής βοήθειας. Το ένοχο σύστημα της ντόπιας ολιγαρχίας το έχει αντιληφθεί και έχει γίνει πια ξεδιάντροπο. Δεν τηρεί ούτε τα προσχήματα.

ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΙΚΕΣ ΚΑΛΠΕΣ. 

Ότι και να επιλέξει κάνεις μας, ΝΑΙ, ΟΧΙ, άκυρο / αποχή / λευκό, ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΠΟΙΟΣ ΔΙΕΛΥΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟ '74 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ. Είναι ένοχοι και θα πληρώσουν. Θέλουμε την αλήθεια. Δεν θα επιτρέψουμε στη λήθη να σβήσει τα εγκλήματά τους.  

Η συμφιλίωση προϋποθέτει τη δικαιοσύνη.

Ο ελληνισμός βρίσκεται τώρα σε ένα πρωτοφανές αδιέξοδο. Το καλύτερο που μπορεί να συμβεί με το δημοψήφισμα είναι να αναβληθεί. Ακόμα και αν γίνει όμως δεν έχει τελικά καμιά σημασία. Ούτε η Ελλάδα μπορεί να βγει από την Ευρώπη ούτε η Ευρώπη μπορεί να συνεχίσει τον αδιέξοδο δρόμο του Διακυβερνητισμού.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος φτάνει να είναι αδιάφορο. Ας ψηφίσει καθένας μας ότι αποφασίσει, σημασία έχει τι θα γίνει τη Δευτέρα.

Είναι απόλυτη ανάγκη να συγκροτηθεί μια ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ που θα πράξει το δέον γενέσθαι για την Ελλάδα στην Ευρώπη.

Το μήνυμα αυτό είναι μια κραυγή αγωνίας και αποφασιστικότητας.

Ενωμένοι θα προχωρήσουμε μπροστά δίχως να φοβηθούμε τίποτα για την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Τα Κόκκινα Δάνεια σαν Ευκαιρία Μετασχηματισμού της Ελληνικής Οικονομίας

Δημοσίευσα πρόσφατα τις σκέψεις μου σχετικά με τη λεγόμενη "ρύθμιση των 100 δόσεων", όπου στην πραγματικότητα οι δόσεις είναι 72, εξηγώντας γιατί κατά την γνώμη μου είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Τα βασικά σημεία της πρότασής μου για μια ρύθμιση που θα μπορούσε να επανεκκινήσει την οικονομία ήταν τα ακόλουθα:

• Ενοποίηση οφειλών των επιχειρήσεων προς τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία σε μια οφειλή προς ένα νέο, δημόσιο πιστωτικό οργανισμό ειδικού σκοπού
• Κεφαλαιοποίηση του συνόλου των παραπάνω οφειλών σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία (για παράδειγμα, 1/2/2015) και απομείωση κατά ένα σημαντικό της μέρος όπως 30% ή και περισσότερο.
• Ο πιστωτικός οργανισμός ειδικού σκοπού καταβάλλει στις τράπεζες, τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία ένα ποσό μεταξύ 10% και 15% επί της εκχωρούμενης απαίτησης.
• Ο πιστωτικός οργανισμός ειδικού σκοπού προχωρά στον διακανονισμό των οφειλών των επιχειρήσεων αυτών με τον ακόλουθο τρόπο:

1. Χρεολυτική αποπληρωμή της οφειλής σε 180 ισόποσες μηνιαίες δόσεις κεφαλαίου (15 έτη)
2. Καταβολή τόκων ανά εξάμηνο, αρχής γενομένης από 31/5/2015, με επιτόκιο 6%
3. Περίοδο χάριτος δόσεων κεφαλαίου διάρκειας ενός έτους, δηλαδή η πρώτη δόση θα είναι καταβλητέα στις 31/12/2015

• Οι επιχειρήσεις που θα ενταχτούν στο ειδικό αυτό πρόγραμμα, υποχρεωτικά θα εντάσσονται σε ειδικό πλαίσιο επίβλεψης, επιτήρησης και διοικητικής υποστήριξης (mentoring), με στόχο τον μετασχηματισμό τους και την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους – όπου δε είναι εφικτό, της εξωστρέφειάς τους.
• Διάφορες υφιστάμενες εμπράγματες εξασφαλίσεις παλαιοτέρων δανείων θα συνεχίσουν να καλύπτουν το δάνειο από τον νέο πιστωτικό οργανισμό ειδικού σκοπού

Στο άρθρο αυτό δε φιλοδοξώ απλώς να επαναλάβω τα παραπάνω, αλλά θέλω να δώσω μεγάλη έμφαση στο ότι δεν πρέπει να χαθεί η τεράστια ευκαιρία μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας η οποία προσφέρεται από τη δυνατότητα ρύθμισης των "κόκκινων δανείων".

Η κρίση αποκάλυψε μια δυσάρεστη πραγματικότητα: Δεν είχαμε καλές επιχειρήσεις. Οι περισσότερες επιχειρήσεις της χώρας δεν ήταν καθόλου ανταγωνιστικές. Πουλούσαν λίγο αλλά με μεγάλα περιθώρια. Οι διαδικασίες τους ήταν μακράν του βέλτιστου. Αυτή η κατάσταση τελικά επιβάρυνε τον καταναλωτή. Για να το πούμε απλά, οι επιχειρήσεις πωλούσαν λίγα τεμάχια με μεγάλο περιθώριο. Μόλις αναγκάστηκαν να πουλήσουν κάποια τεμάχια λιγότερα, αμέσως παρουσίασαν τεράστια προβλήματα.

Αυτήν την στιγμή η χώρα έχει μπροστά της μια ανεπανάληπτη ευκαιρία μετασχηματισμού της οικονομίας της. Ο μεγάλος αριθμός των επιχειρήσεων - οφειλετών κόκκινων δανείων μπορεί να μπει σε ένα πρόγραμμα εθελοντικού μετασχηματισμού, συγχωνεύσεων δηλαδή και αλλαγής κυρίου αντικειμένου. Εθελοντικού βεβαίως για εκείνους που επιθυμούν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις εν ζωή. Οι υπόλοιποι, είτε θα βρουν άμεση πρόσβαση σε κεφάλαιο, πράγμα μάλλον δύσκολο, ή θα πρέπει να έρθουν αντιμέτωποι με το φάσμα της χρεοκοπίας.

Υπάρχει διεθνώς πλήθος παραδειγμάτων επιτυχούς συνδυασμού τραπεζικών χρηματοδοτήσεων με mentoring. Καλύτερο όλων ίσως είναι εκείνο του Futurpreneur Canada. Είμαι βέβαιος πως ο οργανισμός αυτός, όπως και πολλοί άλλοι, με χαρά θα προσέφεραν τεχνογνωσία σε ένα τέτοιο πρόγραμμα η διαφοροποίηση του οποίου θα ήταν στο ότι οι υπό χρηματοδότηση επιχειρήσεις δεν θα ήταν πρωτογενώς νέες αλλά νέες που έχουν προκύψει κατά κύριο λόγο από συγχωνεύσεις υφισταμένων.

Είμαι πεπεισμένος πως ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί κάλλιστα να εφαρμοστεί επιτυχώς. Πιθανότατα ξεκινώντας πιλοτικά με 100 ή 200 περιπτώσεις επιχειρήσεων και μια Τράπεζα και στη συνέχεια αυξάνοντας μαζικά τον αριθμό των επιχειρήσεων και δημιουργώντας το δημόσιο αυτό πιστωτικό οργανισμό ειδικού σκοπού.

Δεν μπορώ τέλος να μην εκφράσω την απογοήτευση και την θλίψη μου που η συζήτηση αυτή, όπως και κάθε άλλη ουσιαστική συζήτηση για την οικονομία, απουσιάζει από τον προεκλογικό δημόσιο διάλογο του 2015.

Βεβαίως, ακόμα χειρότερα, από τις εκλογές αυτές απουσιάζει τελικά η ίδια η πολιτική.

Χρέος και ηθική

Την περίοδο που ο Γιώργος Α. Παπανδρέου είχε αρχίσει να υλοποιεί τις απειλές του ("Γιώργο προχώρα, άλλαξέ τα όλα"), είχα γράψει για τον Γιάννη και τη Μαρία, ένα ζευγάρι νέων στο Περιστέρι που δυσκολευόταν να πληρώσει το στεγαστικό του δάνειο για το νέο διαμέρισμα "κοντά στο μετρό" που είχε πάρει στην περιοχή του Αγίου Αντωνίου στο Περιστέρι.

Τα χρόνια πέρασαν και, όπως ξέρουμε όλοι, η κατάσταση χειροτέρεψε σημαντικά. Στην αρχή τα πεθερικά βοηθούσαν, σιγά σιγά όμως οι συντάξεις τους μειώθηκαν σημαντικά και κάποια προβλήματα υγείας που φυσιολογικά ήρθαν με τα χρόνια κατέστησαν τη βοήθεια στον Γιάννη και τη Μαρία πρακτικά ανέφικτη.

Ο Γιάννης και η Μαρία είναι μια από τις δεκάδες χιλιάδες οικογένειες - θύματα της ελληνικής κρίσης. Έχουν ευθύνες; Αναμφίβολα ναι και μάλιστα μεγάλες. Είχαν βολευτεί και εκείνοι στο ψεύτικο όνειρο. Τους είχε βολέψει θα θεωρούν τον Σημίτη "εκσυγχρονιστή", τον Καραμανλή "φιλελεύθερο του μεσαίου χώρου" και τον Γιωργάκη "νεωτεριστή". Για να καταλάβουμε το εύρος της σύγχυσής τους, στις εκλογές του 2015 σκέφτονται να ψηφίσουν "Ποτάμι"...

Παρά τα μεγάλα τους λάθη όμως, δεν παύουν να είναι δυο συνάνθρωποί μας που αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα αδιέξοδα. Η ευθύνη τους όπως είπαμε είναι μεγάλη, είναι όμως πολύ μικρότερη των ηγεσιών. Η πολιτική έχει την ευθύνη της καθοδήγησης της  κοινωνίας και κρίνεται για αυτό. Η πολιτική, ή μάλλον ή αυτοαποκαλούμενη πολιτική, τάξη της χώρας έχει φέρει τον Γιάννη και τη Μαρία αντιμέτωπους με την εξής κατάσταση:

Να χρωστούν ένα δάνειο ύψους 200.000 € το οποίο αν καταφέρουν να αποπληρώσουν θα περάσει στην κατοχή τους ένα ακίνητο του οποίου η αξία σήμερα μετά βίας φτάνει τις 50.000 €.

Είναι μια κατάσταση στην οποία κανένας μας δεν θα ήθελε να βρεθεί. Τα χέρια της Τράπεζας είναι δεμένα. Ενδεχομένως θα μπορούσε να κάνει ένα κούρεμα της οφειλής, κατά 20%, ίσως ακόμα και κατά 30% ή και 35%. Ακόμα και έτσι όμως, θα μιλάμε για δανειακή οφειλή ύψους περισσότερο του τριπλασίου από την εμπορική αξία του ακινήτου. Επίσης, ο Γιάννης και η Μαρία, αν δεχτούν το κούρεμα και την αναπόφευκτη επιμήκυνση του δανείου τους σημαίνει πως για την υπόλοιπη παραγωγική ζωή τους επί της ουσίας θα εργάζονται για την εξυπηρέτηση του δανείου αυτού.

Τι πρέπει να κάνουν λοιπόν; Ποιο είναι το νόμιμο και ποιο το ηθικό;

Το ενδιαφέρον είναι πως η Τράπεζα που έχει δανειοδοτήσει το ζευγάρι της ιστορίας μας πιθανότατα θα πουλήσει την απαίτηση αυτή σε ένα ύψος πολύ μικρότερο της ονομαστικής της αξίας. Η αγορά λέει πως οι κινήσεις αυτές γίνονται με εκπτώσεις που ξεκινούν από 40% και έχουν φτάσει μέχρι και σε 94% για "κατακόκκινα" δάνεια. Για προφανείς (;) λόγους όμως η τράπεζα δεν μπορεί (;;;) να προσφέρει τις εκπτώσεις αυτές στους δανειολήπτες.

Αφού παραπάνω περιγράψαμε τις ευθύνες του Γιάννη και της Μαρίας, πρέπει να πούμε κάτι και για τις ευθύνες του άλλου μέρους της δανειακής σύμβασης. Της Τράπεζας, δηλαδή των στελεχών, των διοικήσεων και των εποπτικών αρχών. Οι ευθύνες αυτές είναι τεράστιες και διαχρονικές. Ήξεραν καλά τι συνέβαινε και δεν έκαναν τίποτα! Οι κερδοφορίες και οι αποδόσεις ήταν απολύτως πλαστές, κανείς όμως δεν βρήκε το θάρρος να κάνει τίποτα. Σε μια ευνομούμενη χώρα οι διοικήσεις των τραπεζών και των εποπτικών αρχών θα είχαν ήδη βρεθεί αντιμέτωπες με βαρύτατες συνέπειες. Στην Ελλάδα που ποτέ δεν πεθαίνει όμως, όχι μόνο δεν έχει συμβεί τίποτα, αλλά οι ίδιες διοικήσεις παραμένουν στη θέση τους να διαχειρίζονται τα χρήματα του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού Λαού που έσωσαν (τουλάχιστον μέχρι στιγμής) το τραπεζικό μας σύστημα.

Ποιο είναι λοιπόν το νόμιμο και ποιο το ηθικό; Είναι ηθικό να καταδικαστεί μια νέα οικογένεια να δουλέψει μια ζωή για να πληρώσει ένα ακίνητο στο τριπλάσιο της εμπορικής του αξίας; Την στιγμή που ο αντισυμβαλλόμενός τους στη συναλλαγή αυτή ανακεφαλαιοποιήθηκε κατά περισσότερο από 90% από το ελληνικό δημόσιο; Το παραπάνω σε μένα δεν φαίνεται καθόλου μα καθόλου ηθικό. Επανεκκίνηση σημαίνει επανεκκίνηση για όλους, με τους ίδιους όρους. Μεγάλους και μικρούς. Τράπεζες και οικογένειες.

Αναγνωρίζω βέβαια πως η λύση δεν είναι ούτε εύκολη ούτε πολύ περισσότερο προφανής. Αν δεχτούμε πως ένα μεγάλο πλήθος στεγαστικών (και όχι μόνο) δανείων θα πρέπει να κουρευτεί κατά 70% ή και περισσότερο, η τρύπα στο τραπεζικό σύστημα είναι τεράστια. Αναγκαστικά θα πρέπει να απομείνουμε μόνο με μια, κρατική επί της ουσίας, Τράπεζα ή οποία θα μειώσει δραματικά τις δαπάνες της και πάλι θα πρέπει να λάβει πολύ γενναία, νέα βοήθεια για να επιβιώσει.

Υπάρχει όμως δυνατότητα να κάνουμε κάποια διαφορετική παραδοχή, εφόσον αυτή είναι η πραγματικότητα; Φοβάμαι πως κοινωνίες που συνειδητά επέλεξαν να αγνοήσουν την πραγματικότητα τιμωρήθηκαν σκληρά από την ιστορία.

Θέλουμε πίσω τον Κώστα Λαλιώτη!

Δεν νομίζω πως υπάρχει κανείς Έλληνας που να προσωποποιεί την Ελλάδα της "Μεταπολίτευσης" καλύτερα από τον Κώστα Λαλιώτη. Προσωπικότητα εμβληματική, ταυτίστηκε με το (λεγόμενο) ΠαΣοΚ και τον μέντορά του Ανδρέα Παπανδρέου. Είχε αντιστασιακή δράση κατά της χούντας, άσχετα με το αν ποικίλουν οι απόψεις για την ένταση και τη διάρκειά της, πράγμα που κεφαλαιοποίησε πολιτικά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Ο Κώστας Λαλιώτης έμεινε στο πλαίσιο του κόμματος, δίχως να μπει στην κυβέρνηση, για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και έκανε το βήμα προς τη Βουλή και το Υπουργικό Συμβούλιο μόνο όταν το κόμμα πια είχε απαξιωθεί εντελώς. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον πως στη μετάβαση από τον Ανδρέα Παπανδρέου στον Κώστα Σημίτη, ο Λαλιώτης σίγουρα διατήρησε αν όχι ενίσχυσε την επιροή του στο ΠαΣοΚ. Κάπως έτσι έγινε ο αιώνιος Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων την εποχή που η πολύπαθη χώρα μας "ήταν ένα απέραντο εργοτάξιο" για να ικανοποιήσει της ανάγκες του επερχόμενου θερινού και εν πολλοίς νυχτερινού πάρτι - ΑΘΗΝΑ 2004.

Πολλά έχουν λεχθεί για τον Λαλιώτη. Η συμμετοχή του σε διαδήλωση εναντίον της διαφθοράς είχε προκαλέσει κύμα γέλιου και ειρωνίας ενώ το γεγονός ότι συγκρούστηκε ανοιχτά και σφοδρά με την οικογένεια Μητσοτάκη έκανε πολύ κόσμο να πιστέψει τη φήμη ότι "ο Λαλιώτης έχει έναν φάκελο για όλους" - με άλλα λόγια, "κρατάει" από κάπου (που άραγε;) τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Πριν περίπου 10 χρόνια, όταν η "νέα διακυβέρνηση" του Κωνσταντίνου Καραμανλή του νεώτερου ερχόταν πάση δυνάμει, ο Κώστας Λαλιώτης επέλεξε να απομακρυνθεί εντέχνως από το πολιτικό προσκήνιο και, με σχεδόν απόλυτο τρόπο, από την επικαιρότητα. Όλο αυτό το διάστημα δεν έχουμε ακούσει σχεδόν τίποτα για το "θείο βρέφος", το "αγαπημένο παιδί του Ανδρέα" που, σχεδόν απειλώντας (ποιον;) έλεγε με αυτοπεποίθηση ότι "το 2000 θα ήταν μόλις 49 ετών".

Η πλάκα είναι πως σήμερα, την στιγμή που οι πρωταγωνιστές της μεταπολίτευσης χρειάζονται έναν μικρό στρατό να τους προστατεύει για ... να πιουν ένα καφέ στο κέντρο της Αθήνας, ο κορυφαίος αυτής της κάστας μπορεί να κάνει ότι θέλει με μεγίστη άνεση αφού οι εικοσάρηδες ίσως τον έχουν στο μυαλό τους σαν μια παιδική ανάμνηση από συζητήσεις των γονιών τους, όπως π.χ οι σαραντάρηδες είχαν ακούσει για τον Γεώργιο Παπανδρέου τον πρεσβύτερο, ενώ οι μεγαλύτεροι μετά από τόσα χρόνια εντονοτάτων και ανατρεπτικών εξελίξεων, μάλλον ηθελημένα τον έχουν διαγράψει από την μνήμη τους.

Το σίγουρο όμως είναι πως αν δεν κάνουμε μια ορθή ερμηνεία του τι πραγματικά συνέβη και η χώρα κατέρρευσε, αν δεν μάθουμε με λεπτομέρεια τις υπόγειες μα πανίσχυες συνδέσεις του "τριγώνου της καταστροφής", ήτοι οικονομικής ολιγαρχίας, "πολιτικού" συστήματος και μέσων "ενημέρωσης", τότε ποτέ δεν θα μπορέσουμε να χαράξουμε μια νέα πορεία έχοντας κάνει την απαραίτητη εξυγίανση και άλλες διορθώσεις που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να κινηθεί στην πορεία της Δημοκρατίας και της Ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό, η συνεισφορά του Κώστα Λαλιώτη θα μπορούσε σήμερα να είναι ανεκτίμητη. Δεν αρκεί να ζητήσει συγγνώμη, μα πρέπει να πει όλη την αλήθεια για το έγκλημα της διάλυσης της χώρας στο οποίο έπαιξε τον κεντρικό ρόλο.

Είναι η αλήθεια, το αντίθετο της λήθης, αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα για να πάει μπροστά.

Tom Leighton, SAT problem, Επιχειρηματικότητα και κρίση στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο

Αναδημοσίευση από το ΕΜΕΑ.gr

Ντάλλας, Τέξας
27 Σεπτεμβρίου 2013

Tom Leighton, SAT problem, Επιχειρηματικότητα και κρίση στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο

Ο Tom Leighton δεν είναι ένας καθόλου τυχαίος άνθρωπος. Καθηγητής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών στο ΜΙΤ, το καλύτερο πανεπιστήμιο στον κόσμο στον κλάδο της πληροφορικής, είναι ταυτόχρονα και ο ιδρυτής της Akamai, της εταιρείας που πραγματικά μεταμόρφωσε το internet στα τέλη του περασμένου αιώνα δημιουργώντας την εμπειρία που οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε σήμερα με την απρόσκοπτη μετάδοση video και εικόνων.

Το «SAT problem» είναι ένα από τα πλέον δύσκολα προβλήματα μαθηματικών στο πεδίο της πληροφορικής («άλγεβρα Μπουλ»), το οποία στα τοπικά προγράμματα σπουδών διδάσκεται στο 4^ο ή 5^ο έτος – εάν και εφόσον φυσικά διδάσκεται.

Στην πρόσφατη επίσκεψή μου στη Βοστώνη πληροφορήθηκα τα ακόλουθα δυο γεγονότα:

1. Ο Tom Leighton διδάσκει το SAT problem στους φοιτητές του ΜΙΤ του 1^ου και του 2^ου έτους (!)
2. Στις σημειώσεις που δίνει αναφέρει στην ιδιότητά του «Καθηγητής ΜΙΤ» και «Ιδρυτής Akamai»

Το σημείο (1) θα το σχολιάσω σε κάποιο επόμενο άρθρο. Θα περιοριστώ να πω μόνο πως η θέση του ΜΙΤ στην κατάταξη των πανεπιστημίων διεθνώς δεν είναι τυχαία, ότι μέχρι πριν λίγα χρόνια τουλάχιστον το μαθηματικό υπόβαθρο των Ελλήνων αποφοίτων ήταν από τα ισχυρότερά τους σημεία και ότι για κάποιο περίεργο λόγο το «σύστημα» εκπαίδευσης έχει βαλθεί να το καταστρέψει αυτό το ισχυρό σημείο – Κι ας είναι/ήταν από τα λίγα εναπομείναντα.

Το σημείο (2) όμως κρίνω πως αξίζει ιδιαίτερης προσοχής. Οι φοιτητές του ΜΙΤ είναι υπερήφανοι που Καθηγητής τους είναι ο ιδρυτής της εταιρείας που μεταμόρφωσε το ίδρυμα. Αλήθεια, πως θα ένιωθαν οι φοιτητές του ΕΚΠΑ, του ΕΜΠ ή ακόμα και του Πανεπιστημίου Κρήτης σε μια παρόμοια περίπτωση; Θα αντιδρούσαν θετικά ή αρνητικά;

Πέρασα στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης το 1996. Ήταν και παραμένει ένα από τα κορυφαία ιδρύματα της χώρας στον κλάδο της Πληροφορικής. Εκεί είχα την τύχη να γνωρίσω τον αείμνηστο Στέλιο Ορφανουδάκη, Καθηγητή του Τμήματος και Πρόεδρο του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας. Εκτός των αυτών των ιδιαίτερα σημαντικών ιδιοτήτων ο Στέλιος Ορφανουδάκης είχε και μία ακόμα, την οποία σήμερα κρίνω σημαντικότερη: Ήταν ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε και έκανε πράξη την Forthnet, την εταιρεία που έφερε το internet στην Ελλάδα – καθώς και μια από τις πρώτες στην Ευρώπη.

Αναρωτιέμαι λοιπόν, εάν ο Ορφανουδάκης το 1998, στο μάθημα της Ρομποτικής το οποίο δίδασκε, στις σημειώσεις του έβαζε διπλή ιδιότητα, κατά τα πρότυπα του Tom Leighton το 2013, «Καθηγητής Τ. Ε. Υπολογιστών Π.Κ.» και «Ιδρυτής Forthnet», ποια θα ήταν η αντίδραση των φοιτητών; Ποια θα ήταν η δική μου αντίδραση στο υποθετικό αυτό σενάριο;

Το διάστημα εκείνο ήμουν Πρόεδρος του Συλλόγου Φοιτητών Τ.Ε.Υ./Π.Κ. και εκπρόσωπος των φοιτητών του Π.Κ. στη Σύγκλητο του Ιδρύματος. Φοβάμαι πως, παρά τη μεταγενέστερη δραστηριότητά μου, αντί να υποδεχόμουν με ενθουσιασμό την κίνηση αυτή μάλλον θα ήμουν σκληρός επικριτής της – ίσως μάλιστα να οργάνωνα και φοιτητικές κινητοποιήσεις εναντίον της.

Με την σκέψη αυτή στο μυαλό μου διακατέχομαι από ανάμεικτα συναισθήματα απογοήτευσης, θλίψης ακόμα και πανικού. Αν εγώ ο ίδιος, που δυο χρόνια μετά ξεκίνησα ένα start-up, με μεγάλη υποστήριξη από τον Στέλιο Ορφανουδάκη και όλη την τότε ακαδημαϊκή κοινότητα,  μάλλον θα ήμουν αρνητικός στο υποθετικό αυτό σενάριο, πόσο μάλλον τα παιδιά, οι φοιτητές που δεν έχουν καμίαν σχετική κατεύθυνση; Γιατί άραγε η κοινωνία μας είναι τόσο αρνητική στην επιχειρηματικότητα;

Ακόμα και αν δικαίως η κοινωνία είναι αρνητική προς την επιχειρηματικότητα, αφού ως «επιχειρηματίες» προβάλλονται εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου, γιατί αυτήν την ύστατη ώρα δεν βλέπουμε την ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας ως τη μοναδική διέξοδο από τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε;

Η Ελλάδα έχει πολλούς ερευνητές που θα μπορούσαν να είναι στη θέση του Tom Leighton. Τόσο στην Πληροφορική όσο και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα. Ο αείμνηστος Στέλιος Ορφανουδάκης ήταν ένας από αυτούς.  Αντί όμως να τους ενθαρρύνει, αντί να τους προτρέπει να πραγματώσουν τη δημιουργικότητα και την επιστημονική αριστεία τους παράγοντας προστιθέμενη αξία για τη χώρα και δημιουργώντας ποιοτικές θέσεις εργασίας, αντίθετα τους αποθαρρύνει συστηματικά, τους θέτει στο περιθώριο και τους κάνει σαφές πως αν «επιχειρήσουν» θα «μπλέξουν». Πολύ απλά λοιπόν, οι Έλληνες ερευνητές δεν βρίσκουν τον δρόμο της αξιοποίησης των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων στην οικονομία με αποτέλεσμα αφενός η οικονομία να εξαρτάται πλήρως από τις εισαγωγές αφετέρου τα πανεπιστήμια να δημιουργούν στρατιές ανέργων.

Τι μπορεί να γίνει; Πρώτα απ’ όλα κάθε Έλληνας φοιτητής πρέπει να μάθει για τον Tom Leighton, την Akamai και το SAT problem – το οποίο πρέπει να  ζητά να το διδάσκεται, μαζί με άλλα απαιτητικά θέματα, νωρίς στις σπουδές του. Πολύ περισσότερο, ήδη από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση πρέπει οι νέοι να αποκτούν επιχειρηματική παιδεία. Να ανακαλύπτουν τη χαρά της δημιουργίας μέσα από τη μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση.

Με λίγα λόγια λοιπόν πρέπει να καταστεί συλλογικό μας όραμα αφενός η κατακόρυφη αύξηση του ποιοτικού επιπέδου των σπουδών (άρα, κάποιοι φοιτητές να μην τα καταφέρνουν  και να το αφήνουν ή να δοκιμάζουν κάτι άλλο), αφετέρου οφείλει να ανοίξει ο δρόμος της σύνδεσης της επιστημονικής αριστείας με την επιχειρηματική καινοτομία.

Η Ελλάδα σήμερα είναι σε πολύ δύσκολη θέση. Έχει όμως το ατελείωτο συμβολικό της κεφάλαιο καθώς και εξαιρετικό ανθρώπινο κεφάλαιο. Το οικονομικό κεφάλαιο που λείπει θα βρεθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι προοπτικές είναι εξαιρετικά καλές αρκεί να αφυπνίσουμε τη δημιουργικότητά μας και να αναπτύξουμε την οικονομία της συνεργασίας και της δημιουργικότητας πάνω σε υγιείς βάσεις.

Αν τα κάνουμε όλα αυτά, ελπίζω πως ο φοιτητής του 2013 όχι μόνο δεν θα αντιδράσει αν δει έναν νέο Στέλιο Ορφανουδάκη να είναι Καθηγητής του και ιδρυτής μιας καινοτόμου εταιρείας, αλλά θα είναι υπερήφανος για εκείνον, για το ίδρυμα και θα φροντίσει να προοδεύσει ώστε να γίνει ακόμα καλύτερος από εκείνον – και γιατί όχι, να κάνει ακόμα καλύτερες, βιώσιμες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις.

Θα το πω όσο πιο απλά γίνεται: Η θέση των επιχειρήσεων σήμερα είναι μέσα στις Σχολές! Προς Θεού, όχι για «cheap labor» φοιτητών που φτιάχνουν web sites («e-Government Portals») αλλά για επιχειρήσεις τεχνολογιών αιχμής που παράγουν στην Ελλάδα, δημιουργώντας πολλές και ποιοτικές θέσεις εργασίας, και πωλούν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το ελληνικό πανεπιστήμιο πρέπει να γίνει κύτταρο της οικονομίας της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας. Οι επόμενες Akamai σε όλους τους κλάδους θα μπορούσαν να ξεκινήσουν στην Ξάνθη, τα Γιάννενα, την Πάτρα και το Ηράκλειο.

Είμαι βέβαιος πως, αργά ή γρήγορα, οι επόμενες Akamai θα ξεκινήσουν ξεκινήσουν στην Ξάνθη, τα Γιάννενα, την Πάτρα και το Ηράκλειο.

Ο Δημήτρης Τσίγκος είναι ιδρυτής της StartTech Ventures, θερμοκοιτίδας επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας. Ήταν στους ιδρυτές της Virtual Trip, του πρώτου φοιτητικού start-up, και στη συνέχεια συμμετείχε σε πλήθος άλλων επιχειρήσεων πληροφορικής. Είναι Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Νέων Επιχειρηματιών και Πρόεδρος της Ελληνικής ΈνωσηςΝεοφυών Επιχειρήσεων ενώ έχει επιλεγεί στους 40 Ευρωπαίους ηγέτες κάτω τηςηλικίας των 40 ετών. Αυτό το διάστημα συμμετέχει στο Πρόγραμμα IVLP/ ANB του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Γυρίζουμε σελίδα ξεπερνώντας την προπαγάνδα της ολιγαρχίας

Διανύουμε τον τέταρτο χρόνο της "ελληνικής κρίσης" - ή μάλλον ακριβέστερα, τον τέταρτο χρόνο που οι συνέπειες της τριακονταετούς και πλέον νεοελληνικής κρίσης δεν μπορούν πλέον να κρυφτούν. Όπως ήταν μάλλον αναμενόμενο, οι υπεύθυνοι για την κρίση αυτή έχουν επιστρατεύσει κάθε διαθέσιμο μέσο για να αποπροσανατολίσουν ώστε αφενός μεν να την γλυτώσουν, αφετέρου δε - γιατί όχι - να εξακολουθήσουν να κάνουν το μόνο πράγμα που ξέρουν: Να κερδίζουν στις πλάτες των πολλών.

Πολλές φορές από το ιστολόγιο αυτό έχω επιχειρήσει να θέσω κάποια ερωτήματα που κατά την γνώμη μου είναι στη ρίζα του προβλήματος. Για παράδειγμα, τι σημαίνει "πρόοδος" και τι "συντήρηση" σήμερα; Συνεπακόλουθα, ποιο είναι - εάν καν υπάρχει - το περιεχόμενο των λέξεων "δεξιά" και "αριστερά", όσον αφορά την πολιτική τοποθέτηση; Πολύ περισσότερο, σε διάφορα άρθρα, έχω προτρέψει τον αναγνώστη να σκεφτεί πως ήρθαμε στην παρούσα κατάσταση, ποιοι είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για αυτό, ποιοι θα ωφεληθούν από πιθανές καταστροφικές επιλογές που συχνά διάφορα κέντρα προωθούσαν και τελικά πως μπορούμε να βγούμε από το αδιέξοδο στο οποίο ακόμα και σήμερα βρισκόμαστε.

Ομολογώ πως μέχρι σήμερα βλέπω πως τα απλά - νομίζω - παραπάνω ερωτήματα συνεχίζουν να προκαλούν σύγχυση στους περισσότερους συμπολίτες μας. Γιατί; Διότι πολύ απλά το σύστημα που κυβερνά την Ελλάδα από το '74 μέχρι σήμερα, αυτό που σίγουρα μπορούμε να αποκαλούμε "το τρίγωνο της καταστροφής", πολύ έξυπνα κρύβεται πίσω από το "μεγάλο μπέρδεμα".

Ποιο είναι λοιπόν το μεγάλο μπέρδεμα; Ποια μορφή παίρνει η προπαγάνδα της ολιγαρχίας;

Πολύ απλά, για να γίνει σαφές ποιο είναι μεγάλο μπέρδεμα και πως μπορεί να ξεπεραστεί, πρέπει να ξεχωρίσουμε στο μυαλό μας δυο βασικά πράγματα: ΕΝΑ ζήτημα είναι με ποιες κινήσεις / αλλαγές μπορει να ξεπεραστεί η "ελληνική κρίση" και ΕΝΑ ΑΛΛΟ ζήτημα είναι ποιος έχει την ηθική και πολιτική νομιμοποίηση να κάνει πράξη τις κινήσεις αυτές. Η σκληρή πραγματικότητα (ευτυχώς!) είναι πως για να βγούμε από το αδιέξοδο πρέπει μια κυβέρνηση, σίγουρα όχι η τρέχουσα, να έχει τόσο ένα συγκεκριμένο σχέδιο εξόδου από την κρίση όσο και την ηθική/πολιτική νομιμοποίηση να το εφαρμόσει.

Αν είσαι ένα προβεβλημένο πολιτικό στέλεχος που για δεκαετίες αντιλαμβανόσουν το "κυβερνώ" ως "διορίζω", όχι δεν μπορείς να μας οδηγήσεις στην Ελλάδα του αύριο. Ο μόνος δρόμος αξιοπρέπειας που σου απομένει είναι προς το σπίτι σού - Σίγουρα όχι προς θέσεις ευθύνης.

Το πράσινο, το γαλάζιο και το κόκκινο κατεστημένο για χρόνια συμμετείχαν σε μια ένοχη συναλλαγή. Ήταν ο δεύτερος πόλος του "τριγώνου της καταστροφής". Ήρθε η ώρα να πάνε σπίτι τους και πουθενά αλλού. Η χώρα χρειάζεται μια νέα αποχουντοποίηση. Χρειάζεται νέο πολιτικό προσωπικό, νέα πολιτικά υποκείμενα, φορείς που θα δώσουν εκ νέου στην πολιτική την αυθεντική της έννοια - Καθώς πλέον στην κοινωνία η πολιτική είναι συνώνυμη της διαφθοράς, αν όχι της μαφίας.

Από την άλλη όλοι εμείς πρέπει να καταλάβουμε πως στα δύσκολα προβλήματα δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Η αναδιοργάνωση της οικονομίας, η δημιουργία δηλαδή εκ νέου μιας παραγωγικής διαδικασίας, είναι εξ'ορισμού μια δύσολη, επώδυνη διαδικασία. Ο χρόνος όμως θα περάσει, είτε κάνουμε κάτι ή όχι. Μένει σε εμάς να αποφασίσουμε αν θα περιμένουμε το θαύμα εξ'ουρανού (π.χ. πετρέλαια, ουράνιο, τους Ρώσους που θα πάρουν την Κωνσταντινούπολη - Δεν ξέρω'γω τι άλλο έχει ακουστεί...) ή αν πολύ απλά θα σηκώσουμε τα μανίκια και θα δουλέψουμε. Θα δουλέψουμε όμως έχοντας πρώτα απαλλαγεί από το "τρίγωνο της καταστροφής", την οικονομική ολιγαρχία δηλαδή που κατέστρεψε τη χώρα με βασικά εργαλεία το "πολιτικό" σύστημα και τα μέσα "ενημέρωσης".

Δεν πρέπει να είναι κανείς ιδιαίτερα ευφυής για να καταλήξει ότι η ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας είναι ο μόνος βιώσιμος δρόμος εξόδου από την ελληνική, όπως επίσης και την ευρωπαϊκή κρίση. Δεν θέλει επίσης τεράστιες δυνατότητες για να δει κανείς πως η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, η ισότητα, η ισονομία, η ελευθερία είναι οι έννοιες και πρακτικές εκείνες στις οποίες μόνο μπορεί να είναι βιώσιμη μια ανάπτυξη οικονομίας συνεργασίας και δημιουργικότητας. Τέλος, καμία άλλη πολιτική δεν μπορεί να είναι προοδευτική αν δεν βασίζεται στην ουσιαστική, βαθιά, δημοκρατική και ισότιμη ένωση της Ευρώπης σε ένα ενιαίο, ομόσπονδο κράτος.

Πράγματα απλά, που όμως τόσο εκκωφαντικά απουσιάζουν από τη δημόσια συζήτηση, από την πολιτική επικαιρότητα. Γιατί άραγε; Προφανώς γιατί το τρίγωνο της καταστροφής προτιμά να μας χωρίζει σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς, όπως παλιότερα μας χώριζε σε εθνικόφρονες και αριστερούς. Ποιος ωφελείται από τον ψευδεπίγραφο αυτό διαχωρισμό; Οι ίδιοι που ωφελήθηκαν και στη μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα - Το τρίγωνο της καταστροφής και μόνον αυτό.

Να ξεπεράσουμε το μεγάλο μπέρδεμα. Να δούμε το πρόβλημα με ρεαλισμό. Οι λύσεις είναι προφανείς, το ίδιο προφανές είναι πως χρειάζονται άνθρωποι & φορείς με ηθική και πολιτική νομιμοποίηση για να τις εφαρμόσουν.

Τώρα είναι η ώρα των αποφάσεων, καθένας ας πράξει ότι του αναλογεί.