Ελλάδα, συντήρηση, Ελένη Τοπαλούδη

Τον Αύγουστο που μας πέρασε είχα γράψει στο ιστολόγιο αυτό ότι η βαθιά συντήρηση βασιλεύει στην Ελλάδα, αναφερόμενος σε όσα ακούγοντας για την ανάθεση θέσης Υπουργού στην Κατερίνα Νοτοπούλου. Καθόλου δυστυχώς δεν χαίρομαι που τα όσα υποστηρίζει το άρθρο αυτό επιβεβαιώθηκαν με τον πλέον τραγικό τρόπο τόσο με την ίδια την εν ψυχρώ δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη όσο και με τα όσο την ακολούθησαν στη λεγόμενη δημόσια σφαίρα διαλόγου.

Στην Ελλάδα πράγματι βασιλεύει η βαθιά συντήρηση και όλοι έχουμε καθήκον να κάνουμε τα απαραίτητα ώστε η βασιλεία αυτή να λάβει ένα οριστικό και αμετάκλητο τέλος. Ένας από τους πιο αισχρούς τρόπους εκδήλωσης αυτής της βαθιάς, δομικής συντήρησης είναι η αντιμετώπιση του θέματος της βίας κατά των γυναικών - κάτι που πάει πολύ πέρα από το φαινόμενο του βιασμού, που είναι δυστυχώς πολύ πιο συχνό απ' όσο οι περισσότεροι νομίζουμε.

Ποιος άραγε θα ξεχάσει την εικόνα από το Παναθηναϊκό Στάδιο το καλοκαίρι του 2017 στη συναυλία του Σαββόπουλου που ένας μεσήλικας πραγματικά έσπασε στο ξύλο τη γυναίκα του, κανείς δεν τον εμπόδισε και μετά η ίδια η γυναίκα αντί να πάει στην αστυνομία προσπαθούσε να ηρεμίσει και να παρηγορήσει τον θύτη; Όπως πολλοί ειδικοί έχουν εξηγήσει, το φαινόμενο είναι τόσο βαθύ στην κοινωνία, τόσο ισχυρά εντυπωμένο στη συλλογική κουλτούρα μας, που οι γυναίκες κατά κάποιο τρόπο το θεωρούν φυσιολογικό και αναμενόμενο να υφίστανται βία. Όχι όμως, δεν είναι καθόλου μα καθόλου φυσιολογικό ούτε αναμενόμενο.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όσον αφορά το τρέχον περιστατικό της επικαιρότητας: Η Ελένη Τοπαλούδη, μια φοιτήτρια στη Ρόδο μόλις 21 ετών, δολοφονήθηκε εν ψυχρώ. Τόσο απλά και τόσο τραγικά. Για την πράξη αυτή δεν υπάρχει απολύτως καμία δικαιολογία. Η δικαιοσύνη πρέπει να επιληφθεί και οι ένοχοι πρέπει να πληρώσουν με τη μεγίστη των ποινών που προβλέπει η νομοθεσία. Η αυστηρότητα εδώ οφείλει να εξαντληθεί.

Ομοίως πρέπει να κινηθούν όλες οι διαδικασίες εναντίον όλων εκείνων που εμμέσως ή αμέσως διακινούν μια σειρά εμετικών επιχειρημάτων προσπαθώντας κατά κάποιο τρόπο να μειώσουν την ευθύνη των δολοφόνων. Έχουν ακουστεί τα μύρια όσα, το ένα πιο αισχρό από το άλλο. Για παράδειγμα διάφοροι έχουν πει ότι η εν ψυχρώ δολοφονημένη συμπατριώτισσά μας ήταν "εύκολη", ήταν "προκλητική" ή ακόμα και ότι ήταν "βίζιτα".

Μάλιστα. Ας σκεφτούμε τι σημαίνει καθένα από αυτά. Τι σημαίνει ότι μια κοπέλα είναι εύκολη; Σημαίνει ότι έχει συχνή εναλλαγή ερωτικών συντρόφων, φαντάζομαι. Ας το πούμε όμως ευθέως: Από που και ως που αυτό είναι κακό; Η ελληνική κοινωνία το 2018 θεωρεί ότι για έναν άντρα είναι προσόν να έχει μεγάλο αριθμό ερωτικών συντρόφων ενώ για μια γυναίκα το ίδιο ακριβώς χαρακτηριστικό αποτελεί ελάττωμα; Σοβαρά το λέτε αυτό τώρα; Όχι λοιπόν. Καθόλου προβληματικό δεν είναι εν έτει 2018 μια νεαρή γυναίκα να έχει έντονη ερωτική ζωή - Θα έλεγα μάλιστα, άκρως προβληματικό είναι να συμβαίνει το αντίθετο (κυριολεκτώντας στην φράση μου).

Έχουν διαβάσει άραγε όσοι τα γράφουν ή τα λένε αυτά κάποια έρευνα για τη μέση ηλικία έναρξης σεξουαλικών επαφών των ελλήνων της εποχής μας; Αν όχι, θα εκπλαγούν. Πολύ φοβάμαι όμως πως όλοι τα ξέρουν πολύ καλά και ο λόγος τους ξεχειλίζει υποκρισίας. Οι έλληνες σήμερα κατά κανόνα ξεκινούν τη σεξουαλική ζωή τους πριν τελειώσουν το γυμνάσιο - και τολμώ να πω ότι πολύ καλά κάνουν - με αποτέλεσμα στα 21 τους μόνο άπειροι να μην είναι.

Όχι λοιπόν, το να έχει κανείς πολλούς ερωτικούς συντρόφους δεν είναι λόγος για να κινδυνεύει να δολοφονηθεί, σε καμία απολύτως περίπτωση. Ας πάψουν οι αισχροί υποκριτές. 

Τώρα, για την «κατηγορία» της προκλητικότητας ως αφορμής — άκουσον, άκουσον — για τη δολοφονία, τι να πει κανείς. Αναρωτιέμαι καμία φορά όσοι τα λένε αυτά που νομίζουν ότι απευθύνονται. Μάλλον σε απελπιστικά ηλίθιους. Μετά, φαντάζομαι αυτούς τους φορείς, αναμεταδότες και ενισχυτές τέτοιων απόψεων να... ξεροσταλιάζουν στο Instagram κοιτώντας κοριτσάκια (ενίοτε και αγοράκια) όπως κοιτάζει ο πεινασμένος το φαγητό ή ο διψασμένος το νερό. Δεν ξέρω, εκτός από την κατακραυγή ίσως περισσότερο στους ανθρώπους αυτούς να πρέπει οίκτος. Όσον οίκτο και αν δικαιούνται όμως αυτοί οι άνθρωποι, όσο ψυχολογικά προβλήματα κι αν έχουν, όχι, αυτά δεν μπορούν να προσφέρουν καμία δικαιολογία όταν οι ίδιοι ασκούν βία, πολύ περισσότερο βεβαίως όταν πέφτουν στο χαμηλότερο σκαλί που ποτέ μπορεί να πέσει άνθρωπος, σε εκείνο της αφαίρεσης ζωής ενός συνανθρώπου.

Αφήνω τελευταίο το ενδεχόμενο της «βίζιτας». Είναι η συμπεριφορά αυτή, εκείνη του εργάτη ή εργάτριας του σεξ, μια συμπεριφορά που πρέπει να επικροτούμε; Σίγουρα όχι, πρώτα και κύρια γιατί υποκρύπτει μια αβάσταχτη δυστυχία. Όσο υπάρχουν στερημένοι, όσο υπάρχουν δυστυχείς, τόσο θα υπάρχουν και βίζιτες. Ακόμα και έτσι όμως τι σημαίνει αυτό σχετικά με τη δολοφονία; Ποιος δίνει το δικαίωμα σε έναν από μας να δολοφονήσει έναν εργάτη ή μια εργάτρια του σεξ; Ναι, σωστά μαντέψατε, κανείς.

Η βία έναντι των γυναικών είναι μια πραγματικότητα έναντι της οποίας πρέπει να πάψουμε να κλείνουμε τα μάτια μας. Κάθε γυναίκα δίπλα μας είναι μια εν δυνάμει Ελένη Τοπαλούδη. Ήρθε η ώρα να πούμε την αλήθεια χωρίς καμία περιστροφή: Ο αρσενικός και ο θηλυκός άνθρωπος έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα σε οτιδήποτε. Τόσο στην ερωτική και την προσωπική όσο και στην οικογενειακή, την κοινωνική, την επαγγελματική και την πολιτική ζωή τους.

Το αίμα ενός συνανθρώπου μας 21 ετών ζητά δικαίωση. Η γυναίκα αυτή θα μπορούσε να ήταν η κόρη, η αδερφή, η σύντροφος, η σύζυγος ή η μητέρα μας. Οι Ερινύες σίγουρα θα κυνηγούν τους φυσικούς αυτουργούς μέχρι να αποβιώσουν, σίγουρα όμως θα κυνηγούν και όσους από εμάς ήξεραν και σώπασαν. Όσους είδαν ένα περιστατικό βίας έναντι γυναίκας και είπαν «έλα μωρέ, δεν έγινε και τίποτα». Έγινε όμως. Έγινε μια εν ψυχρώ δολοφονία και αυτό δεν πρέπει να ξαναγίνει.

Η ευθύνη ανήκει σε ολους μας, πάνω απ' όλα όμως στους γονείς για το πως μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Να αναλογιστούμε λοιπόν τις ευθύνες αυτές και να πράξουμε ανάλογα, ώστε να δικαιωθούν οι αμέτρητες γυναίκες θύματα βίας και να είναι τελευταία από αυτές η Ελένη Τοπαλούδη.