Διδάγματα εξ Αρμενίας

Μόλις πριν λίγες μέρες έγραφα στο ιστολόγιο αυτό ότι η κυβέρνηση των Αθηνών δεν δικαιούται να σιωπά και πως το λιγότερο που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν μια διπλωματική πρωτοβουλία για την επίλυση της κρίσης στο Αρτσάχ. 

Δυστυχώς, μόλις δυο μέρες μετά τα τραγικά νέα έφτασαν από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης: Η Αρμενία αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει. Αυτό που γίνεται στο Αρτσάχ το 2020 έχει πάρα πολλές αναλογίες με όσα έγιναν στην Κύπρο το 1974: Μια βίαιη στρατιωτική εισβολή που καθιστά έναν αυτόχθονα, ιστορικό λαό πρόσφυγα στην ίδια του την πατρίδα. Είναι μια εξέλιξη αδιανόητα τραγική.

Εκτός από αδιανόητα τραγική όμως η εξέλιξη αυτή είναι και πολύ διδακτική για τον ελληνικό λαό. Πολλοί βλέπετε στην Ελλάδα φαίνεται να έχουν την ψευδαίσθηση ότι σε περίπτωση κρίσης με την Τουρκία πρόκειται μας βοηθήσει η Ρωσία, εξ' αιτίας των (αναμφισβήτητων) ιστορικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών μεταξύ του ελληνικού και του ρώσικου λαού.

Παρόμοιοι δεσμοί υπάρχουν όμως και μεταξύ του ρωσικού και του αρμενικού λαού, θα έλεγα μάλιστα πως είναι πολύ ισχυρότεροι.

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης πριν πολλά χρόνια το έχει εξηγήσει: Η έννοια της ηθικής (δυστυχώς) δεν υφίσταται στη διεθνή πολιτική.

Ο Βλαδίμηρος Πούτιν λοιπόν δεν δίστασε να συνεργαστεί αγαστά με τον αρχι-τζιχαντιστή της Άγκυρας και να καρφώσει το μαχαίρι στα πλευρά του αρμένικου λαού, πολύ απλά γιατί αυτό έκρινε πως ήταν το γεωπολιτικό του συμφέρον (κακώς, κατ' εμέ, εκείνος όμως έτσι έκρινε).

Ένα πράγμα αποδεικνύεται ξανά και ξανά μέσα στους αιώνες: Η διεθνής πολιτική ξέρει να μιλά μόνο μια γλώσσα, εκείνη της ισχύος. Διάφορα άρθρα λένε πως η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας ήταν εκείνη που έδωσε την νίκη στον πόλεμο αυτό, πρώτα και κύρια με τα πολυδιαφημισμένα drones της. Στο ιστολόγιο αυτό έχω μιλήσει συχνά για το διαρκές έγκλημα δεκαετιών με τις αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα οι οποίες διασπαθίστηκαν ασύστολα και ουδέποτε κατευθύνθηκαν σοβαρά προς την ανάπτυξη μιας εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.

Μόνη λύση μακροπρόθεσμα για την Ελλάδα είναι η δημιουργία μιας πραγματικά ομόσπονδης Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης, στην οποία η Ελλάδα πρέπει να είναι στον σκληρό πυρήνα. Αυτή είναι η μόνη ρεαλιστική λύση ώστε να διατηρήσουμε την αυτονομία και την ανεξαρτησία μας σε βάθος χρόνου. Μας το διδάσκουν με τις πράξεις τους ο Πρόεδρος Πούτιν και ο αρχι-τζιχαντιστής της Άγκυρας.

Πόλεμος στην Αρμενία: Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά

Όπως μάθαμε από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης στις 27 Σεπτεμβρίου ξέσπασε πολεμική σύγκρουση μεταξύ της Δημοκρατίας του Αρτσάχ και του κράτους του Αζερμπαϊτζάν με αντικείμενο τον έλεγχο της διαφιλονικούμενης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η Δημοκρατία του Αρτσάχ έχει αναγνωριστεί μόνο από την Αρμενία και αποτελεί το επιστέγασμα των αγώνων των αυτοχθόνων Αρμενίων για αυτονομία, ένας αγώνας που πολλές φορές έχει πάρει στρατιωτική διάσταση ιδιαίτερα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη, σφαιρική ματιά στα γεγονότα. Οι Αρμένιοι είναι ένας αρχαίος, αυτόχθονας λαός με έναν θαυμάσιο πολιτισμό που αποτελεί πυλώνα της Ευρώπης στην Ανατολή και είχε μια θαυμάσια αλληλεπίδραση με το ελληνικό και ευρύτερα με το ρωμαίικο στοιχείο ανά τους αιώνες. Πολύ περισσότερο όμως ο λαός της Αρμενίας ήταν αυτός που ένιωσε πρώτος στο πετσί του την φρίκη των γενοκτονιών που σημάδεψε τον εικοστό αιώνα. Η Αρμενική γενοκτονία είναι μια μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας και ο αγώνας για την αναγνώρισή της προσφέρει ένα πραγματικό μέτρο ανθρωπισμού.

Είναι επίσης σημαντικό να καταλάβει κανείς πως το σύγχρονο Αρμενικό κράτος είναι κάτι σαν την Ελλάδα του 1830: Ένα κράτος ακρωτηριασμένο που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Μεγάλες ιστορικές εκτάσεις του είναι ακόμα κατεχόμενες από το τουρκικό κράτος και το ίδιο δυστυχώς συμβαίνει και στις περιοχές του Αρτσάχ, που εποφθαλμιά το κράτος-μαριονέττα της Τουρκίας, το Αζερμπαϊτζάν.

Η ελληνική πολιτική για την Ανατολία και ευρύτερα για την Μικρά Ασία δεν μπορεί παρά να είναι μια πολιτική συμφιλίωσης με κύρια αρχή τον ανθρωπισμό. Είναι μια πολιτική εναντίον της βίας που θα προάγει τον αυτοπροσδιορισμό, την αυτονομία και την αυτοδιάθεση. Οι αυτόχθονες λαοί της Ανατολίας δεν απαρτίζονται από ανθρώπους β' κατηγορίας. Έχουν κι αυτοί ανθρώπινα δικαιώματα, όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι.

Εδώ και μερικές εβδομάδες λοιπόν βλέπουμε τις μαριονέττες της Άγκυρας να κινητοποιούν τα τζιχαντιστικά και ισλαμοφασιστικά στοιχεία που έχουν υπό τον έλεγχό τους για να χτυπήσουν τον ηρωικό Αρμενικό λαό. Οι μεγάλοι αυτού του κόσμου σιωπούν επιδεικτικά. Οι ΗΠΑ είναι βυθισμένες στα εσωτερικά τους προβλήματα, οι Ρώσοι διαπράττουν το έγκλημα των ίσων αποστάσεων και οι Ευρωπαίοι περιορίζονται σε ανακοινώσεις.

Εκείνη όμως που σιωπά εκκωφαντικά είναι η κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αναρωτιέμαι: Από που νομίζουν πως αντλούν το δικαίωμα στη σιωπή; Από πουθενά δεν το έχουν! Η Αθήνα έπρεπε ήδη να έχει αναλάβει μια διεθνή ειρηνευτική πρωτοβουλία και να είχε στείλει ανθρωπιστική βοήθεια στον σκληρά δοκιμαζόμενο Αρμενικό λαό, έναν λαό πραγματικά αδερφικό με εμάς τους Έλληνες. 

Επιπλέον, η Αθήνα οφείλει άμεσα να αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να επιβάλλει κινήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι πολύ απλό: Ο δρόμος της Τουρκίας για την Ευρώπη δεν περνά μόνο από την Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας αλλά περνά και από τα όρη του Αρτσάχ. 

Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές ένας ηρωικός, αδερφικός λαός δίνει τη μάχη για την πατρίδα του, υφιστάμενος επίθεση ενός εισβολέα που υπερτερεί αριθμητικά, τεχνολογικά και οικονομικά. Ο λαός που υπερασπίζεται την πατρογονική του γη όμως έχει πάντοτε το πλεονέκτημα, όπως απέδειξαν και οι Έλληνες τον Οκτώβρη του 1940. Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά. Πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν άμεσα για τη μέγιστη δυνατή διεθνοποίηση του ζητήματος, την εφαρμογή εκεχειρίας και την επιστροφή, το λιγότερο, στο status quo πριν τις 27 Σεπτεμβρίου 2020.

Ο ανθρωπισμός, οι ιδεολογίες της ζωής, οφείλουν να επανέλθουν στην Ανατολία. Οι γενοκτόνες ιδεολογίες του θανάτου έχουν θέση μόνο στις μαύρες σελίδες της ιστορίας του 20ου αιώνα και τίποτα δεν έχουν να κάνουν με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι του 21ου αιώνα. Για την Αθήνα έχει σημάνει τώρα η ώρα της διπλωματικής δράσης. 

Σχετικά με την επείγουσα πρόσληση των τριακοσίων ιατρών για τις ΜΕΘ

Στο μνημειώδες έργο του Fred Brooks "The Mythical Man-Month:  Essays on Software Engineering", που για πολλούς είναι η βίβλος της τεχνολογίας ανάπτυξης λογισμικού, βρίσκει κανείς μια διδαχή που από τότε που ειπώθηκε έχει κεντρική θέση στην σκέψη κάθε υπευθύνου έργου λογισμικού (αλλά και κάθε υπευθύνου έργου γενικότερα, καθώς η αρχή αυτή πλέον έχει εφαρμογή σε πολύ ευρύτερο πεδίο):

“Adding manpower to a late software project, makes it later.”

O συγγραφέας παρατήρησε κάτι απλό: Όταν οι υπεύθυνοι κάποιου έργου έχουν υποτιμήσει τις ανάγκες ανθρωπίνων (και όχι μόνο) πόρων για την υλοποίησή του, έρχονται αντιμέτωποι με καθυστερήσεις και με άλλες αποκλίσεις από τους δεδομένους στόχους (χρονοδιάγραμμα, ποιότητα, προϋπολογισμός, κλπ). Συχνά τότε οι υπεύθυνοι κυριεύονται από πανικό και αντιδρούν σπασμωδικά. Η πλέον τυπική σπασμωδική αντίδραση είναι η προσθήκη νέου ανθρωπίνου δυναμικού στην ομάδα υλοποίησης του έργου, την στιγμή που η ομάδα πασχίζει να αντιμετωπίσει τη δύσκολη κατάσταση.

Τότε κατά κανόνα τα πράγματα είναι καταστροφικά. Μια ήδη υπερφορτωμένη ομάδα που δεν προλαβαίνει να κάνει τις τρέχουσες εργασίες της πρέπει να μειώσει τον παραγωγικό της χρόνο για να μπορέσει να εκπαιδεύσει και να ενσωματώσει τα νέα μέλη που προστέθηκαν. Αυτό έχει τις εξής άμεσες συνέπειες: Μειώνεται η παραγωγικότητα (αφού οι μάχιμοι αντί να εργάζονται, εκπαιδεύουν), αυξάνονται τα λάθη (αφού μπαίνουν νέοι που δεν ξέρουν καλά τις συνθήκες), αυξάνεται το κόστος (προφανές), μειώνεται η ποιότητα (επίσης προφανές).

Η κατάλληλη στιγμή προσθήκης νέων ανθρώπων σε μια ομάδα είναι εκείνη της ηρεμίας, όχι εκείνη της έντασης. Δεν νομίζω πως χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση το θέμα. Φαίνεται όμως πως τα παραπάνω είναι είτε άγνωστα ή αδιάφορα για την Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας - Το είχε πει ο Καστοριάδης σε ανύποπτο χρόνο, βλέπετε: 

"Πάει καιρός που σ΄ αυτή τη χώρα κανείς δε πέθανε από γελοιοποίηση...".

Η ελληνική κυβέρνηση είχε όλο τον χρόνο από τον Μάρτιο του 2020 να ενισχύσει το ΕΣΥ με ιατρικό, νοσηλευτικό και υποστηρικτικό προσωπικό το οποίο ούτως ή άλλως χρειαζόταν. Υπήρχε όλος ο απαραίτητος χρόνος ώστε οι άνθρωποι αυτοί να προσληφθούν, να εκπαιδευτούν, να ενσωματωθούν και να καταστούν παραγωγικοί. Και όμως, αντί να γίνουν όλα αυτά, παρότι ο ελληνικός λαός υπέστη ένα lock-down ώστε να καταφέρουμε να κάνουμε "flatten the curve" (σύμφωνα με το πανευρωπαϊκό σύνθημα του Μαρτίου), η κυβέρνησή μας έρχεται και αναγγέλει σήμερα την πρόσληψη 300 στελεχών για τις ΜΕΘ.

Όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο, αυτήν την στιγμή οι προσλήψεις αυτές θα κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Αν υπάρχει ένα μέτρο που θα μπορούσε να αποδώσει, θα ήταν η παράκληση σε προσωπικό που πήρε πρόσφατα σύνταξη να επιστρέψει εθελοντικά στην εργασία του. Είναι εκείνοι που ξέρουν πως δουλεύει το σύστημα και θα είναι παραγωγικοί από την 1η μέρα. 

Εκτός βέβαια εάν το Υπουργείο Υγείας προγραμματίζει να χρησιμοποιήσει τους "300 του Ιπποκράτη" για την επόμενη πανδημία, που ειδικοί προβλέπουν πως θα εμφανιστεί σε 2 έως 10 χρόνια από το τέλος της πανδημίας του κορωνοϊού. Εξάλλου, δεν θα είναι η πρώτη φορά: Όπως είναι γνωστό, πολλά από τα ολυμπιακά έργα (υποτίθεται) για τους Αγώνες Αθήνα 2004 παραδόθηκαν τελικά λίγο μετά την ολυμπιάδα του Πεκίνου 2008. Μάλλον το σχετικό "επιχειρησιακό DNA" είναι διαχρονικό και διακομματικό.