Παραλογιμού εγκώμιο: Για τις απολύσεις στο δημόσιο

Παρακολουθώντας αυτό που περιγράφουμε με τον όρο "δημόσια συζήτηση", παρότι ο όρος μάλλον απέχει πολύ από το να αποδίδει ορθά αυτό που συμβαίνει που δεν είναι άλλο από μια οργανωμένη προπαγάνδα, βλέπω πως τελικά οδηγούμαστε σε ένα καίριο ερώτημα: "Θα κάνουμε μαζικές απολύσεις στο δημόσιο ώστε να σωθεί η χώρα ή θα φοβηθούμε να πάρουμε αυτήν τη θαρραλέα επώδυνη απόφαση και θα καταδικαστούμε σε αργό θάνατο;"

Δυσκολεύομαι ιδιαίτερα να φανταστώ κάτι που θα ήταν περισσότερο παράλογο στην παρούσα φάση της πολύπαθης χώρας μας. Στη χώρα που έχει περισσότερους από 1.5 εκατομμύρια ανέργους, στη χώρα των νεόπτωχων, στη χώρα που μετά από πενήντα χρόνια καταφέραμε να έχουμε νέο μεταναστευτικό κύμα, στη χώρα που εν τέλει το υπ'αριθμό ένα πρόβλημα είναι η ανεργία αντί να συζητάμε πως θα δημιουργήσουμε περισσότερες θέσεις εργασίας να συζητάμε για μια περίεργη "δικαιοσύνη" στον καταμερισμό της ανεργίας η οποία θα προκύψει από την περεταίρω αύξησή της.

"Στην ανεργία συμμετέχει μόνο ο ιδιωτικός τομέας" λένε οι φωστήρες, "γιατί να μην συμμετέχει και ο δημόσιος;". Περίπου σαν να διαμαρτύρεται ο καρκινοπαθής ότι "γιατρέ, ο καρκίνος έχει χτυπήσει μόνο το στομάχι μου. Δεν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα να τον είχα ισομερώς μοιρασμένο σε στομάχι και συκώτι;".

Με το κείμενο αυτό υποστηρίζω πως η περεταίρω αύξηση της ανεργίας που θα προκληθεί με τις πιθανές μαζικές απολύσεις στο δημόσιο θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνία και την οικονομία της χώρας και θα ακυρώσει τις όποιες λιγοστές ελπίδες ανάκαμψής της. Μοιάζει λίγο με την επιλογή επιθετικής χειρουργικής επέμβασης σε υπερήλικα, ταλαιπωρημένο ασθενή. "Η εγχείρηση πέτυχε, ο ασθενής απεβίωσε" είναι η φράση που περιγράφει την πιθανότερη των καταλήξεων ενός τέτοιου εγχειρήματος. Όχι λοιπόν, δεν χρειαζόμαστε τις απολύσεις. Εκτός ίσως αν πιστεύουμε πως ο Ρούσβελτ ο οποίος αντιμετωπίζοντας τη μεγάλη κρίση του '30 στις ΗΠΑ προσέλαβε χιλιάδες ανθρώπους για να ...φυτεύουν δέντρα ήταν "κρατιστής".

Είμαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει πως όλα είναι μέλι-γάλα στο δημόσιο τομέα. Πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για παράδεισο διαφθοράς και τεμπελιάς. Βέβαια, το βήμα από τις "πολλές περιπτώσεις" μέχρι τη γενίκευση απέχει "ένα φασισμό δρόμο". Επίσης, μπορώ να σας διαβεβαιώσω δυστυχώς πως και στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν πλείστα φαινόμενα διαφθοράς και τεμπελιάς, πολλές φορές χειρότερα του δημοσίου. Ας μην τσιμπάμε στην προπαγάνδα λοιπόν. Το ψάρι βρωμάει απ'το κεφάλι: Η οικονομική ολιγαρχία και το "πολιτικό" σύστημα δημιούργησαν τις καταστάσεις αυτές στο δημόσιο τομέα!

Η κατεύθυνση για μια βιώσιμη λύση είναι εκείνη της αύξησης της παραγωγικότητας και της μείωσης του κόστους του δημοσίου τομέα, όχι η διάλυσή του και η εκτόξευση της ανεργίας και ανεπανάληπτα ύψη.

Πώς μπορεί αν γίνει αυτό; Με ριζική διοικητική αναδιοργάνωση, με αυστηρότατο έλεγχο κόστους, με απόλυτα διαφάνεια στις προμήθειες, με σκληρότατη τιμωρία της διαφθοράς και με προώθηση ενός αναπτυξιακού οράματος στο ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα. Όλα αυτά θα έχουν θετικότατη συνεισφορά στη διαμόρφωση μιας νέας εργασιακής κουλτούρας σε όλη την κοινωνία. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, η προώθηση της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας, περνάει μέσα από την αναδιοργάνωση και την αλλαγή της κατεστημένης κουλτούρας στο δημόσιο.

Υπάρχουν παραδείγματα πολυεθνικών επιχειρήσεων με όμοιας τάξης μεγέθους αριθμό υπαλλήλων με το ελληνικό δημόσιο όπου κατάφεραν τα παραπάνω και ενώ βάδιζαν ολοταχώς προς την καταστροφή σήμερα ευημερούν. Ας μην ακούμε παραμύθια λοιπόν πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Αυτό το λένε ανίκανες & διεφθαρμένες διοικήσεις, όπως ομοίως ανίκανες και διεφθαρμένες ήταν οι διοικήσεις των πολυεθνικών που ανέφερα παραπάνω ως παράδειγμα.

Να το πούμε απλά: Αν αύριο διώξουμε 400.000 δημοσίους υπαλλήλους όπως τόσο επίμονα ζητούν κάποιοι το μόνο που θα συμβεί είναι το απόλυτο μπλοκάρισμα της οικονομίας και μια άνευ προηγουμένου κοινωνική έκρηξη. Ξαφινά θα υπάρξει μαζική στάση πληρωμών από όλους και για όλα, κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος και σύντομη κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Θα συμβούν όλα αυτά που υποτίθεται πως παλεύουμε να αποφύγουμε.

Είτε μας αρέσει η όχι η σχέση του υποκειμένου με την εργασία του δεν εξαρτάται από τη φύση του εργοδότη. Με άλλα λόγια αν το εθνικό ιδανικό είναι η "καλή δουλειά", δηλαδή η τεμπελιά, τεμπέλης θα είσαι είτε στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, οι "wannabe entrepreneurs" που συνωστίζονται στα διάφορα trendy events και τα εξάμηνα περνούν χωρίς να προοδεύουν καθόλου και επειδή πάντοτε φταίει κάποιος άλλος, δεν είναι παρά η έκφραση του παραπάνω εθνικού ιδανικού της τεμπελιάς στο χώρο της επιχειρηματικότητας.

Αυτό που χρειάζεται λοιπόν η χώρα μας είναι να ορίσει εκ νέου το νόημα της "καλής δουλειάς" και όχι να ενισχύσει ακόμα περισσότερο το καρκίνωμα της ανεργίας. 

Θα ήταν πολύ απλά τα πράγματα αν μπορούσαμε να λύσουμε το "ελληνικό ζήτημα" απλά και μόνο με μερικές, έστω και μαζικές, απολύσεις. Δυστυχώς είναι πολύ δυσκολότερα τα πράγματα. Χρειάζεται μια ριζική αλλαγή στη σχέση μας με την εργασία που τόσο βάναυσα έχει στρεβλωθεί. Αυτή η νέα σχέση με την εργασία θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη. Φοβάμαι όμως πως, δυστυχώς, η κατεύθυνση που έχουμε πάρει από το 2009 είναι εντελώς διαφορετική, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουμε μια σοβαρότατη ασθένεια με παυσίπονα.

Τελικά, όσο αφήνουμε στο τιμόνι αυτούς που δημιούργησαν την κρίση, τόσο θα χειροτερεύουν τα πράγματα. Εμφανιζόμαστε σήμερα έτοιμοι ως κοινωνία να αποδεχτούμε τον μεγαλύτερο των παραλογισμών και την ώρα που μας μαστίζει η ανεργία να αποφασίσουμε να τη διπλασιάσουμε. Ελπίζω έστω και την ύστατη ώρα η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών να ανακαλύψει τον ορθό λόγο, πριν να είναι πολύ αργά.

H Πληροφορική ως Ιφιγένεια της Οικονομικής Ολιγαρχίας

Είχα την τύχη πρόσφατα να βρεθώ σε τέσσερα σημαντικά διεθνή συνέδρια που επικέντρωσαν τις συζητήσεις τους στο ζήτημα της ανεργίας των νέων και στο ρόλο που μπορεί να παίξει η επιχειρηματικότητα για την αντιμετώπισή της. Τα συνέδρια αυτά ήταν το "Saving Europe's Lost Generation" στις Βρυξέλλες 15 Μαΐου, το "Economic Ideas Forum" στο Ελσίνκι 6 & 7 Ιουνίου, το "40 under 40" στην Αθήνα 13-15 Ioυνίου και το G20 Young Entrepreneurs Alliance Summit 2013 στη Μόσχα 15-17 Ιουνίου.

Πολλές διαφορετικές απόψεις ακούστηκαν από εκλεκτούς ομιλητές στα συνέδρια αυτά. Προσωπικά στήριξα με πάθος την ανάγκη για την ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας ως μονόδρομο για την Ευρώπη, όχι μόνο για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων αλλά γενικότερα για την επίτευξη οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα. Σε κάθε περίπτωση και με ιδιαίτερα εντυπωσιακό τρόπο ένας ήταν ο κοινός τόπος σχεδόν όλων των ομιλητών: Η τεράστια σημασία της Πληροφορικής στην κοινωνία και στην οικονομία. Η νέα οικονομία θα είναι η ψηφιακή οικονομία όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε. Με λίγα λόγια, η Πληροφορική θα παίξει τον καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία των οικονομικών δραστηριοτήτων σε όλους τους κλάδους, από τη γαστρονομία και τον πολιτισμό μέχρι την ενέργεια και τις μεταφορές.

Ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον είναι η τοποθέτηση του Nicolas Petit, COO της Microsoft Γαλλίας, στο 40 under 40 που έγινε στην Αθήνα. Συζητούσαμε για το ζήτημα της πολυγλωσσικότητας στην Ευρώπη και πως μπορούμε αφενός να διαφυλάξομε και να αναδείξουμε το συμβολικό κεφάλαιο που ορίζει μια γλώσσα ενώ παράλληλα διευκολύνουμε τις εμπορικές συναλλαγές και τη δημιουργία ενιαίας, Ευρωπαϊκής συνείδησης. Η θέση του Nicolas ήταν ρηξικέλευθη: Δεύτερη γλώσσα στο εκπαιδευτικό σύστημα κάθε Ευρωπαϊκής χώρας, δεν πρέπει να είναι τα Αγγλικά, ούτε τα Γαλλικά, ούτε τα Γερμανικά ή τα Ισπανικά. Αντίθετα, ήδη από την Πρώτη Δημοτικού, ως δεύτερη γλώσσα πρέπει να διδάσκεται ο προγραμματισμός! (Coding should be the second language in Europe).

Η θέση αυτή που με ενθουσιασμό έγινε δεκτή και επικροτήθηκε από τους 40 Ευρωπαίους νέους ηγέτες κάτω των 40 είχε πρακτικά ακουστεί και στα άλλα τρια συνέδρια. Περιέχει δυο σημαντικότατους άξονες: Προγραμματισμός ως δεύτερη γλώσσα - δηλαδή ο προγραμματισμός ως στοιχείο αλφαβητισμού, και μάλιστα Προγραμματισμός από την Πρώτη Δημοτικού! Είναι μια ιδιαίτερα προωθημένη άποψη που όπως εξηγούν οι υποστηρικτές της "είναι μια από τις τελευταίες ελπίδες της Ευρώπης να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα και εν τέλει το ρόλο της στο παγκόσμιο σκηνικό του 21ου αιώνα".

Στη Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας, μάλλον τη σημαντικότερη εθελοντική επαγγελματική οργάνωση σε αυτήν τη χώρα, μιλούσαμε για χρόνια για την ανάγκη του ψηφιακού αλφαβητισμού και τις στρατηγικές που έπρεπε να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν για την επίτευξή του. Με λύπη λέω σήμερα πως κάναμε λάθος. Είναι απαράδεκτος πλεονασμός η φράση "ψηφιακός αλφαβητισμός". Στην πραγματικότητα μιλάμε πλέον για σκέτο αλφαβητισμό - ή μάλλον για τον νέο αναλφαβητισμό.

Ποια ήταν η αντίληψη στην Ελλάδα για τον σύγχρονο αλφαβητισμό; Οι "εκσυγχρονιστές" - ο Θεός να τους κάνει - που είχαν το τιμόνι της χώρας από το 1996 έως το 2004 έλεγαν πως οι Πληροφορικοί "δεν ενδιαφέρονται για την εκπαίδευση" και "δεν είναι ικανοί για εκπαίδευση". Τι συνέβη τελικά; Θεολόγοι, Γυμναστές, Καλλιτεχνικοί, Μουσικοί και διάφορες άλλες ειδικότητες με "σεμινάρια 400 ωρών" διορίστηκαν ως Καθηγητές Πληροφορικής. Ας μην εκπλήσσεται κανείς λοιπόν για το επίπεδο του ψηφιακού αναλφαβητισμού σήμερα.

Άλλαξε τίποτα από το 2004 έως σήμερα; Απολύτως τίποτα. Τα ίδια και χειρότερα. Καμία στρατηγική για τον ψηφιακό αλφαβητισμό. Αντίθετα υπήρχε στρατηγική πλουτισμού με εμπόριο ελπίδας. Πόσοι και πόσοι δεν πήραν "γνωστό πιστοποιητικό γνώσεων χρήσης υπολογιστή", το οποίο έφτασαν να πουλάνε μέχρι και τα περίπτερα, για να "πάρουν μόρια στον ΑΣΕΠ"; Τι λες εσύ αγαπητέ αναγνώστη, οι άνθρωποι αυτοί ήταν ψηφιακά αλφαβητισμένοι ή ψηφιακά αναλφάβητοι;

Τι συμβαίνει τώρα; Έχει βγει ένα ιδιότυπο "κρεβάτι Προκρούστη". Δεν πιάσαμε τους στόχους του Μνημονίου, κινδυνεύουμε πάλι να μην πάρουμε τη δόση, χρειάζονται κάποιες κινήσεις "εντυπωσιασμού" για να πούμε στους κουτόφραγκους (;) ότι "κοιτάξτε να δείτε, μπορεί να μην πετύχαμε τους στόχους αλλά κοιτάξτε εδώ τι κάναμε! Τα βάλαμε με τις συντεχνίες, ρίχνουμε γροθιά στο μαχαίρι, επιχειρούμε να λύσουμε χρονίζοντα προβλήματα δεκαετιών. Προσπαθούμε, δώστε μας χρόνο". Στο πλαίσιο αυτό έγινε, ότι και όπως έγινε, η ΕΡΤ. Τώρα περιμένουμε και το επόμενο βήμα.

Παρατηρούμε όλοι διάφορους "έγκριτους" "δημοσιογράφους" - ο Θεός να τους κάνει και έγκριτους και δημοσιογράφους - να λένε ότι οι "Καθηγητές Πληροφορικής δεν πατάνε στα σχολεία". Γιατί να μην τους απολύσουμε λοιπόν; Εξαιρετικά!

Δεν νομίζω πως σηκώνει μεγάλη ανάλυση. Ας πούμε όμως τα προφανή:
- Όπως όλη η Ευρώπη έτσι και η Ελλάδα, ακόμα περισσότερο μάλιστα, αν θέλει να επιβιώσει οφείλει να αναπτύξει τις ψηφιακές δεξιότητες
- Στον 21ο αιώνα αλφαβητισμός σημαίνει ψηφιακός αλφαβητισμός
- Στον 21ο αιώνα δεύτερη γλώσσα είναι ο Προγραμματισμός και αρχίζει να διδάσκεται από την Πρώτη Δημοτικού
- Αν χρειάζεται να συγχωνεύσουμε Σχολεία, αφού ζούμε σε "συνθήκες πολέμου", ας το κάνουμε.
- Αν χρειάζεται να επιστρέψουμε σε 35 παιδιά / τάξη, αφού ζούμε σε "συνθήκες πολέμου", ας το κάνουμε.
- Αν χρειάζεται να απολύσουμε καθηγητές Πληροφορικής (και όχι μόνο πληροφορικής) που  τεκμηριωμένα "δεν πατάνε στο Σχολείο" ή κρίθηκαν για άλλο λόγο επίπορκοι, ας το κάνουμε.
- Σε καμία όμως απολύτως περίπτωση δεν μπορεί να μειωθεί το γνωστικό αντικείμενο της Πληροφορικής στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση! Πολύ περισσότερο μάλλον πρέπει να αυξηθεί κατακόρυφα, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
- Να μεταταχθούν άμεσα οι διάφοροι "αλεξιπτωτιστές" "καθηγητές" "πληροφορικής" (Θεολόγοι, Γυμναστές, Μουσικοί, κλπ) στην κανονική τους ειδικότητα
- Με δεδομένα τα παραπάνω βήματα (συγχώνευση σχολείων, σύμπτηξη τάξεων, απολύσεις επιόρκων), πιθανότατα πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των Καθηγητών Πληροφορικής (αληθινών αυτή τη φορά) ώστε να μπορέσει να υλοποιηθεί ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα αξασφαλίζει τον αλφαβητισμό του ελληνικού πληθυσμού με όεους 21ου αιώνα.

Η χώρα μας έχει πτωχεύσει. Για να μπορέσει να ξανασταθεί στα πόδια της θα στηριχτεί πρώτα και κύρια στο ανθρώπινο κεφάλαιό της. Τόσο οικονομικά, όσο κοινωνικά όσο και πολιτικά. Ο αλφαβητισμός είναι μια αυτονόητη προϋπόθεση. Αλφαβητισμός εν έτει 2013 σημαίνει ουσιαστική εκπαίδευση Πληροφορικής από την Πρώτη Δημοτικού.

Διαφορετικά, απλά κοροϊδευόμαστε.

Είναι γνωστό ότι πολλοί μας κοροϊδεύουν πολύ και για πολύ χρόνο. Είναι όλοι εκείνοι που περιγράφουμε με τον όρο "οικονομική ολιγαρχία". Όλοι εκείνοι που έχουν φροντίσει οι έχοντες να παραμένουν πρακτικά ανέγγιχτοι, αν όχι ενισχυμένοι, από την κρίση και οι χαμηλόμισθοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες να έχουν περάσει τα πάνδεινα.

Αυτή η οικονομική ολιγαρχία έχει βασικά δυο εργαλεία: Το "πολιτικό" σύστημα και τα μέσα "ενημέρωσης". Το σύστημα αυτό ψάχνει μια νέα Ιφιγένεια που θα τη θυσιάσει για τη διάσωσή του. Η πληροφορική φαντάζει ως μια εξαιρετική περίπτωση για τον σκοπό αυτό. Είναι έτοιμοι να το κάνουν.

Θα τους αφήσουμε;

Μαθήματα πολιτικού παραλογισμού

Η κυβέρνηση του υιού Παπανδρέου κατέρευσε υπό το βάρος της μνημονιακής πολιτικής της και υπό τις σφοδρότατες επιθέσεις της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Σαμαρά και τα διαγγέλματά του περί αναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου που έκανε από το Ζάππειο.

Σχηματίστηκε η κυβέρνηση Παπαδήμου βασικά με τη στήριξη της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Σαμαρά  για να εφαρμόσει ακριβώς το πρόγραμμα το οποίο μέχρι τότε χαρακτήριζε ως θανατηφόρο για την οικονομία. Η νεοσύσταση Δημοκρατική Αριστερά Κουβέλη δεν στήριξε την Κυβέρνηση Παπαδήμου. Όταν το μόρφωμα Καρατζαφέρη απέσυρε την στήριξή της, η Αξιωματική Αντιπολίτευση Σαμαρά αποφάσισε πως δεν μπορούσε να συγκυβερνά με το κόμμα Βενιζέλου καθώς ήταν υπέυθυνο για τη διάλυση της οικονομίας της χώρας. Έτσι οδηγηθήκαμε σε εκλογές.

Οι εκλογές της 6ης Μαΐου έγιναν με τα κόμματα των Βενιζέλου, Σαμαρά και Κουβέλη να διαγωνίζονται για την πλέον πρωτότυπη έκφραση περί επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου. Βάσει του αποτελέσματος της κάλπης τα τρία αυτά κόμματα μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Δεν το έπραξαν. Επέμεναν περιέργως να "μπει και ο ΣΥΡΙΖΑ", ο οποίος όμως είχε δεδηλωμένα εντελώς διαφορετική ατζέντα. Μείναμε ενάμισι μήνα ακυβέρνητοι.

Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου τα κόμματα Σαμαρά, Βενιζέλου και Κουβέλη γρήγορα συμφώνησαν στην τρικομματική. Ουδείς κατάλαβε γιατί αυτό δεν μπορούσε να γίνει από τις 6 Μαίου. Επίσης ουδείς κατάλαβε γιατί το κόμμα Κουβέλη μπήκε στην κυβέρνηση για να εφαρμόσει το πρόγραμμα που καταψήφισε λίγους μήνες πρίν. Όπως φυσικά είχε κάνει και το κόμμα Σαμαρά λίγους μήνες πρίν.

Ένα περίπου χρόνο αργότερα, η συγκυβέρνηση Σαμαρά αποφασίζει να κλείσει ξαφνικά την ΕΡΤ. Το κόμμα Κουβέλη βρίσκει την ιδανική αφορμή για να αποχωρίσει από την τρικομματική. Μένει λοιπόν μια δικομματική κυβέρνηση, ομοίως με την εποχή Παπαδήμου. Αυτή τη φορά όμως το κόμμα Σαμαρά δεν έχει κανένα πρόβλημα να συγκυβερνήσει με το κόμμα Βενιζέλου. "Θα συνεννοούμαστε καλύτερα" είπε ο Σαμαράς.

Προσπαθώ να καταλάβω τι έχει συμβεί αυτούς τους 18 μήνες. Δεν είναι εύκολο. Νομίζω πως απλά η οικονομική ολιγαρχία παίζει σκάκι με τα πολιτικά πιόνια της προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο και, δυστυχώς τα καταφέρνει. Ο χρόνος περνά μας τίποτα δεν αλλάζει. Οι μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται, η ύφεση συνεχίζεται αμείωτη. Πάλι στην τάξη του -6% θα είμαστε και το 2013. Πραγματικά δεν υπάρχουν λόγια. Ο κόσμος απελπίζεται. Ο απελπισμένος, ο πεινασμένος, θα κοιτάξει πρώτα να καλύψει τις βασικές ανάγκες επιβίωσής τους και μετά θα σκεφτεί πολιτικά. Χαρά μεγάλη για την οικονομική ολιγαρχία λοιπόν. Προβλέπεται το σκάκι να συνεχίζεται. Τουλάχιστον ας το διασκεδάσουμε.

Το τμήμα του πληθυσμού που είναι εκτός διαδικτύου και ενημερώνεται μόνο από ελεγχόμενα, προπαγανδιστικά μέσα (τηλεόραση, εφημερίδες, ραδιόφωνο) είναι τεράστιο. Όμως και από εκείνους που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο υπάρχει επίσης ένα μεγάλο ποσοστό άπειρων τεχνικά και πολιτικά ανθρώπων που υπόκεινται στην προπαγάνδα - και στη βλακεία ενίοτε - διαφόρων απίστευτων blogs και όχι μόνον.

Σε αυτόν τον απίστευτο παραλογισμό δεν έχουμε παρά να αντιτάξουμε τον Ορθό Λόγο. Ναι, ο ορθολογισμός είναι η μόνη λύση. Ο πολιτικός ορθολογισμός. Να ανακαλύψουμε εκ νέου τις λέξεις Πόλις, Πολίτης, Πολιτική και Πολιτισμός. Να συζητήσουμε. Να παράγουμε ιδέες αυθεντικές, όχι μόνο να αναμεταδίδουμε προπαγναδιστικά μηνύματα.

Ας προσέξουμε διότι ο άνθρωπος είναι ζώον πολιτικό. Αν φύγει το πολιτικό, μένει μόνο το ζώον. Αυτό ακριβώς που θέλει η ολιγαρχία να είμαστε για να μας ελέγχει δηλαδή.

ΕΡΤ: Μαδρίτη-Αθήνα, ιδιωτικά μονοπώλεια και υποκρισία

Τετάρτη 12 Ιουνίου στη Μαδρίτη. Δεν μπόρεσα να ξυπνήσω νωρίς όπως είχα προγραμματίσει. Η συζήτηση με τον Andrew τελείωσε κατά τις 3:00 το πρωί ενώ η ημέρα είχε ξεκινήσει στις 9:00 χωρίς κανένα διάλειμμα. Όπως και να το κάνουμε 18 ώρες συνεχόμενες είναι πολλές. Έτσι έφτασα στο Terminal 2 του Barajas κατά τις 11:40 με ώρα επιβίβασης 11:50 και αναχώρηση 12:20. Τρέχω στην ουρά που είχε δημιουργηθεί στην Πύλη Ε74 και στο τέλος βλέπω δυο γνώριμα πρόσωπα: H Elena και ο Ignacio, συνάδελφοι "European Young Leaders 40 under 40 2012-2013" περίμεναν στην ουρά για να πετάξουν και εκείνοι προς Αθήνα. Αύριο Πέμπτη ξεκινά το "Athens Seminar", που το περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον.

Ξεπερνώντας την αρχική τους έκπληξη να με δουν εκεί, σύντομα πιάσαμε συζήτηση για το προφανές θέμα: Την κρίση που πια και στην Ισπανία είναι πάρα πολύ έντονη. "Η κυβέρνηση θέλει να μας πείσει ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα" λέει ο Ignacio, "δεν το βλέπω όμως", συμπληρώνει. Τον ενημερώνω πως στην Ελλάδα συμβαίνει ακριβώς το ίδιο. Greekcovery ακούμε, Greek Success Story ακούμε, αλλά φως δεν βλέπουμε. Τότε τους ρωτάω αν έμαθαν τι συνέβη με την ΕΡΤ. Δεύτερη έκπληξη: Ήξεραν τα γεγονότα καλύτερα από εμένα! Πρώτη είδηση το θέμα στην Ισπανία. "Δεν είναι δυνατόν" μου λένε και οι δυο. "Όσο προβληματική και αν είναι, δεν μπορεί να καταργείται η δημόσια τηλεόραση".

Η Aegean μας ενημερώνει για την καθυστέρηση, τελικά το αεροπλάνο έφυγε στις 2:00. Συζητάμε πια χωρίς χρονικό άγχος. Τους λέω για την ιστορία της Ολυμπιακής. Εταιρεία-πρότυπο που έφτιαξε ο Αριστοτέλης Ωνάσης για τον γιο του. Πετούσε στις πέντε Ηπείρους, είχε τα καλύτερα slots στα πιο δημοφιλή αεροδρόμια του κόσμου. Κόσμημα για την ελληνική οικονομία, πυλώνας του τουρισμού, γέφυρα με τη διασπορά. Κατέληξε στο αισχρό ελληνικό κράτος. Ρεμούλα, μίζες, βολέματα, αναξιοκρατία, ο απόλυτος εξευτελισμός. Οδηγήθηκε στην χρεοκοπία με μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Το όνομα, τη φήμη και τα δρομολόγιά της ανέλαβε επιχειρηματίας που ενσαρκώνει τη βάση του "τριγώνου της καταστροφής". Ο άνθρωπος που πτώχευσε μια χώρα ολόκληρη, δεν θα τα πήγαινε πολύ καλά σε μια αεροπορική εταιρεία. Συρρικνώθηκε, ουσιαστικά έγινε μια τοπική αερογραμμή. Τι πετύχαμε λοιπόν: Από το κρατικό μονοπώλειο της Ολυμπιακής να πάμε στο ιδιωτικό μονοπώλειο της Aegean. Ας μας εξηγήσει κάποιος που ακριβώς βρίσκεται η πρόοδος στην εξέλιξη αυτή.

Elena και Ignacio δεν εκπλήσσονται και τόσο. Μαθαίνω πως τα ίδια γίνονται, σε άλλη κλίμακα βεβαίως, με τη συγχώνευση Iberia με British Airways. Όλως τυχαίως, η Iberia μειώνει τα δρομολόγια στη Λατινική Αμερική, που ήταν το ισχυρό χαρτί της, και τα κάνει σιγά σιγά η BA. Το Terminal 4, το καμάρι της Μαδρίτης που χτίστηκε για την Iberia, χρησιμοποιείται όλο και λιγότερο.

Εξηγώ στα παιδιά πως για να καταλάβουν το "τρίγωνο της καταστροφής" πρέπει να αντιληφθούν πως το ελληνικό πρότυπο διαφθοράς δεν είναι ευρωπαϊκό μα λατινο-αμερικανικό ή βορειο-αφρικανικό. Αυτή είναι η Ελλάδα σήμερα - ή μάλλον αυτή είναι η κάστα που την κυβερνά. Λαμπρό παράδειγμα συμπεριφοράς της είναι η ΕΡΤ.

Τι συνέβη λοιπόν στην ΕΡΤ;

Ας τα πάρουμε από την αρχή. Η ΕΡΤ για από την ίδρυσή της μέχρι το 1981 αποτελούσε απλώς έναν προπαγναδιστικό βραχίονα του εκάστοτε καθεστώτος. Η εμβληματική ΥΕΝΕΔ αποτυπώνει καλύτερα από κάθε άλλο την ΕΡΤ των εποχών εκείνων. Στη συνέχεια ήρθε η "αλλαγή" και η ΕΡΤ ακολούθε τη "φυσιολογική" πορεία. Όργιο διορισμών, βολεμμάτων, αναξιοκρατίας, μίζας, ρεμούλας διαφθοράς. Ένα πραγματικό αίσχος. Μετά, ήρθε η ιδιωτική τηλεόραση οπότε σε όλα τα παραπάνω προστέθηκε η παρακμή. Όχι μόνο στοίχιζε πανάκριβα αλλά δεν την έβλεπε κανείς πια. Ας είμαστε σαφείς όμως: Ουδέποτε σταμάτησαν οι πρακτικές αυτές από όλες τις κυβερνήσεις. Η ΕΡΤ είναι ο άλλος ΕΟΤ, με ότι σημαίνει αυτό.

Γιατί λοιπόν μας ενοχλεί το κλείσιμο; Μα ακριβώς γιατί αυτή είναι η παγίδα της ολιγαρχίας! Δεν δουλεύουν καλά οι θεσμοί; Ε, να τους καταργήσουμε τότε! Ούτε το κοινοβούλιο δουλεύει καλά! Στελεχώνεται από πολλούς ηλίθιους, πολλούς ανίκανους και πολλούς - τεκμηριωμένα - κλέφτες και απατεώνες. Γιατί να μην το καταργήσουμε λοιπόν; Που να κάθεσε να εξυγιαίνεις τώρα.... Αποφασίζομεν και διατάσσομεν. Έτσι απλά. Με αυτόπεποίθηση, για το καλό της χώρας.

Είναι πραγματικά ασύλληπτο. Έχω μείνει άναυδος, όπως έμειναν και οι Ισπανοί συνομιλητές μου. Ο Πρωθυπουργός που διόρισε τη μισή Μεσσηνία στο Μουσείο της Ακρόπολης μιλά για αναξιοκρατία. Εκείνος που κατακεραύνωνε τα μνημόνια και αλλεπάλληλες εκδηλώσεις στο Ζάππειο και μετά ήρθε να εφαρμόσει τη χειρότερη εκδοχή τους, μιλά για ηθική και συνέπεια. Ο άνθρωπος που διόρισε το ....Αιμίλιο Λιάτσο ως Διευθυντή Ειδήσεων της Κρατικής Τηλεόρασης θα μιλήσει για ποιότητα. Πραγματικά τα έχουμε χάσει τελείως. Η κορυφή της χώρας επιβεβαιώνει πως "είσαι ότι δηλώσεις" και, αν η πραγματικότητα είναι διαφορετική τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.

Δεν θέλω όμως να παρεξηγηθώ. Κανένα συναίσθημα συμπάθειας στους αισχρούς συνδικάλες που τόσα χρόνια τα είχαν κάνει πλακάκια και συνέτρωγαν με (τα αποφάγια της) ολιγαρχίας. Είναι άθλιοι, είναι ότι χειρότερο έχουμε. Οι βολεμένοι, οι αναξιοκρατικά διορισμένοι, οι τεμπέληδες και οι κλέφτες είναι οι τελευταίοι που έχουν λόγο να μιλούν. Είναι έτσι όλοι οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ; Ασφαλώς όχι. Είναι πολλοί από αυτούς; Ασφαλώς ναι. Ευθύνονται οι υγιείς, οι ηθικοί εργαζόμενοι που τόσο καιρό σιωπούσαν μπροστά στο όργιο διαφθοράς; Βεβαίως και ευθύνονται.

Για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει, ας δούμε την αντιγραφή των μεθόδων των ισλαμο-κεμαλο-φασιστών με τη φίμωση των μέσων στη διάρκεια των ταραχών στην Πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη. Όπως ο μέσος Τούρκος δεν μπορούσε να ξέρει τι συμβαίνει σε μια κεντρική πλατεία της Πόλης έτσι και ο μέσος Έλληνας δεν είχε ιδέα τη πραγματικά γινόταν στο Ραδιομέγαρο. Πολύ περισσότερο η καλά οργανωμένη εκστρατεία φίμωσης, σίγασης των πομπών, επίθεσης στους servers, προσπάθεια γενικής καταστολής. Ένα σχέδιο πολύ καλά οργανωμένο, κάτι που πρέπει να μας κάνει να ανησυχούμε βαθιά. Σήμερα μάλιστα, σε σχέση με όλα αυτά, έγινε το χειρότερο: Διεκόπη η απεργία των ιδιωτικών μέσων για να προβληθεί η ομιλία του Πρωθυπουργού, κουβέντα όμως για τα γεγονότα στη Μεσογείων. Με άλλα λόγια, καλωσορίσατε στη Βόρεια Κορέα των Βαλκανίων.

Λένε πως η ΕΡΤ δεν δούλευε καλά. Αν και φαίνεται πως δεν ήταν ζημιογόνα, αυτό δεν έχει πραγματικά σημασία. Γιατί; Διότι στον κλάδο αυτό της οικονομίας αυτήν την στιγμή δραστηριοποιούνται μόνο επειχειρήσεις-ζόμπι. Ζόμπι είναι όλα τα κανάλια. Επιχειρήσεις που θα έπρεπε να έχουν πτωχεύσει προ πολλού. Περπατόντα πτώματα που τρομάζουν μόνο με την ύπαρξή τους. Μένουν τεχνητά στη ζωή χρηματοδοτούμενα από υπόγεια συμφέροντα απλά και μόνο για να παίξουν τον προπαγανδιστικό τους ρόλο. Σουλεϊμάν, Σεχραζάτ και Γιάννης Πρετεντέρης. Αυτό είναι το πρόσωπο των καναλιών.

Η συνταγή λοιπόν των αερογραμμών θέλει να εφαρμοστεί και στην τηλεόραση. Από το κρατικό μονοπώλειο, μετά από είκοσι χρόνια, να φτάσουμε σε ένα ιδιότυπο ιδιωτικό ολιγοπώλειο - Ένα μονοπώλειο στην ουσία με πολλά προσωπεία. Θα είναι η απόλυτη ήττα των προοδευτικών Ελλήνων.

Ποιο ήταν λοιπόν το δέον γενέσθαι; Νομίζω είναι αρκετά απλό και συνάμα πολύ δύσκολο. Η ΕΡΤ έπρεπε να εξυγιανθεί. Να κρατήσει μόνο το απαραίτητο προσωπικό το οποίο να αμοίβεται ορθολογικά. Να παρέχει ειδήσεις, όχι προπαγανδιστικά show. Να προάγει τον πολιτισμό, το ήθος, την παιδεία. Μπορεί να το κάνει. Όποιος λέει πως είναι αδύνατον, να πάει σε κάποιον ειδικό να κοιτάξει το πρόβλημα αυτοπεποίθησής του.

Πολλές φορές το έχουμε συζητήσει: Κάθε επιχείρηση έχει τρεις πόλλους: Ιδιοκτησία - Διοίκηση - Εργασία. Οι πόλοι αυτοί έχουν και διαφορετικούς ρόλους με ευθύνες και υποχρεώσεις ορθής λειτουργίας. Σε μια πολυεθνική επιχείρηση για παράδειγμα ο ιδιοκτήτης συνήθως είναι απρόσωπος. Υπάρχει διοίκηση που υλοποιεί τους στόχους που θέτει η γενική συνέλευση κατευθύνοντας, ενισχύοντας και ελέγχοντας τους εργαζομένους. Ας μας εξηγήσει κάποιος γιατί αυτό δεν μπορεί να γίνει στην περίπτωση που ο μέτοχος είναι το δημόσιο, κάθε Έλληνας πολίτης δηλαδή. Έχω ακούσει πολλές θεωρίες, καμία δεν ήταν πειστική. Είναι βέβαιο: Μια οποιαδήποτε επιχείρηση μπορεί να διοικηθεί ορθά και να πετυχαίνει τους στόχους τους με βέλτιση αποδοτικότητα ως προς τα κριτήρια και τις επιθυμίες των μετόχων, ακόμα και αν μέτοχος είναι ένας και είναι το ελληνικό δημόσιο! Πολύ περισσότερο, τίποτα δεν θα κάνει το παραπάνω αδύνατον αν η επιχείρηση έχει την επωνυμία ΕΡΤ ΑΕ.

Η κάστα, το τηλεοπτικό πριγκηπάτο των Αθηνών, πνέει τα λοίσθια. Χάνουν το έλεγχο. Είναι βέβαιο πως θα κάνουν κινήσεις σπασμωδικές, όσο καταλαβαίνουν πως είναι πολύ αργά. Αργά για εκείνους, όχι για τη χώρα. Ακόμα και αν την ύστατη στιγμή εφωτίζοντο και προσπαθούσαν να εφαρμόσουν το δέον γενέσθαι, στερούνται τόσο της ηθικής όσο και της πολιτικής νομιμοποίησης για να το πράξουν.

Όλοι εμείς πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση. Να γίνουμε, επιτέλους, πραματικά επικίνδυνοι. Να πάψουμε, επιτέλους, να επιτρέπουμε να μας περνούν για ηλίθιους. Να δώσουμε τέλος στην προπαγάνδα της ολιγαρχίας και να συνεχίσουμε ότι ξεκινήσαμε στις 6 Μαΐου του 2012. Μπορούμε να τα καταφέρουμε αρκεί να πιστέψουμε στις δυνάμεις μας και να εκφράσουμε ορθό λόγο.

Σχετικά με τη δολοφονία του Άκη Τσοχατζόπουλου

Ας αρχίσουμε από τα βασικά: Ο Άκης δεν είναι "ένας" αλλά είναι "ένας από τους πολλούς". Δεν χωράει αμφιβολία ότι "έφαγε πολλά", το ίδιο όμως δεν χωράει αμφιβολία πως ομοίως έπραξαν - και πράττουν - πολλοί άλλοι. Το λάθος του βέβαια ήταν ότι ακολούθησε τα βήματα του μέντορα και προτύπου του Ανδρέα Παπανδρέου: Νεαρή, όμορφη σύζυγος και εξώφθαλμα πολυτελής ζωή στα γεράματα. Δυστυχώς όμως για τον ίδιο, ο Άκης δεν είχε σε καμία περίπτωση την προστασία που απολάμβανε, για διάφορους λόγους, ο Ανδρέας.

Έτσι λοιπόν ο Άκης παρουσιάστηκε από την ολιγαρχία ως ο ιδανικό εξιλαστήριο θύμα. Το μαύρο πρόβατο της μεταπολίτευσης, εκείνος που "ντρόπιασε το ΠαΣοΚ" και όλο το πολιτικό σύστημα. Εκείνος που τιμωρούμενος να απαλλάξει όλη αυτή τη γενιά που κατέστρεψε τη χώρα από τις ευθύνες της.

Είστε πολύ γελασμένοι, "κύριοι" και "κυρίες" της ολιγαρχίας. Ούτε μικρά παιδάκια δεν ξεγελιούνται πια με τα κολπάκια σας. Το ξέρουν όλοι πια, ο Άκης δεν ήταν μόνος. Είχε συνεργούς, συνοδοιπόρους και υφισταμένους. Ποιος είναι αυτός που μπορεί να πιστέψει ότι ο Υπουργός Άμυνας έκανε "πάρτι διαφθοράς" και ο Πρωθυπουργός, ο Υπουργός Εξωτερικών, ο Υπουργός Οικονομικών και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ δεν είχαν ιδέα για το τι συνέβαινε; Κανείς!

Έχει δίκιο ο Άκης λοιπόν! Πρέπει να κληθεί όλο το ΚΥΣΕΑ της εποχής να καταθέσει.

Όπως είπα παραπάνω όμως ο Άκης είχε και υφισταμένους. Ένας ολόκληρος μηχανισμός εκατοντάδων "συντρόφων" στο κόμμα, στη νεολαία και στο Υπουργείο. Άνθρωποι που "έπιναν νερό στο όνομά του" και τώρα λίγο πολύ κάνουν πως δεν τον ξέρουν - Μερικοί και σε ηγετικές θέσεις του λεγόμενου "ΠαΣοΚ" (λεγόμενου διότι αυτό το παρακμιακό μόρφωμα ούτε πανελλήνιο είναι, ούτε σοσιαλιστικό, ούτε κίνημα). Όλοι αυτοί, παρότι έπαιρναν ψίχουλα σε σχέση με τους παραπάνω, γνωρίζουν πολύ καλά τι συνέβαινε - Και είναι πολλοί!

Τι συμβαίνει λοιπόν αυτές τις μέρες; Αυτό που συμβαίνει είναι μια μεγάλη, υπόγεια διαπραγμάτευση. Είπαμε, ο Άκης ήταν ένας από τους πολλούς. Κατά συνέπεια, ο Άκης ξέρει, ξέρει πολλά. Στην αρχή όλοι θα προσπάθησαν να γίνει το "καλύτερο σενάριο". Ποιο θα ήταν αυτό; Να μείνει για λίγο ο Άκης στη φυλακή, να δημευτεί και ένα μικρό ποσοστό της "περιουσίας" που έβγαλε με τον ιδρώτα του στο ΥΕΘΑ. Έτσι, θα ικανοποιούταν και το κοινό περί δικαίου αίσθημα, ο Άκης θα μπορούσε αφού πια είχε τιμωρηθεί να απολαύσει τα κλοπιμαία και η ολιγαρχία θα είχε διασφαλιστεί ως προς πιθανές άλλες αποκαλύψεις που θα την απειλούσαν.

Είναι προφανές όμως πως τα πράγματα δεν πηγαίνουν ακριβώς έτσι. Η κατάρρευση της οικονομίας και συνεπακόλουθα του "πολιτικού" συστήματος που είχε δημιουργήσει η οικονομική ολιγαρχία ανέτρεψε τον παραπάνω σχεδιασμό. Όπως είπαμε παραπάνω, δεν μπορούν πια να πείσουν ούτε τα μικρά παιδάκια με την τηλεοπτική (και προσφάτως, διαδικτυακή) προπαγάνδα τους. Ως εκ τούτου, φαίνεται πως τα σχέδια αλλάζουν και η ολιγαρχία έχει αποφασίσει (;) να προχωρήσει σε μια "παραδειγματική τιμωρία" του "ένοχου Άκη".

Τι θα κάνει λοιπόν ο σύντροφος Άκης; Για την ώρα, κάνει το προφανές: Απειλεί ότι θα μιλήσει. Το κάνει από καιρό. Ζητάει το προφανές: Να κληθούν τα υπόλοιπα μέλη του ΚΥΣΕΑ τα οποία συναποφάσιζαν για τα επίδικα ζητήματα. Είναι ντροπή για την ελληνική δικαιοσύνη που το αίτημα αυτό δεν έχει γίνει ακόμα δεκτό. Όπως φαίνεται, η απόφαση έχει ληφθεί, ο Άκης θα τιμωρηθεί και θα είναι ο μόνος ένοχος.

Το λογικό λοιπόν είναι ο Άκης να κάνει πράξη την απειλή του. Να μιλήσει συγκεκριμένα, να δώσει ονόματα και ποσά. Τα ξέρει, μπορεί να το κάνει. Πρέπει να το κάνει. Γιατί λοιπόν δεν το έχει κάνει ακόμα; Κατά την γνώμη μου για έναν πολύ απλό λόγο: Φοβάται για τη ζωή του. Είναι στη φυλακή, δεν έχει καμία προστασία, θα μπορούσε τόσο εύκολα να φανεί σαν αυτοκτονία του "απελπισμένου & ντροπιασμένου πολιτικού που είχει βυθιστεί στη διαφθορά και έπεσε στα δίχτυα της δικαιοσύνης"...

Όσοι ενδεχομένως επεξεργάζονται τέτοια σχέδια, ας γνωρίζουν πως κάτι τέτοιο θα ήταν το μοιραίο λάθος τους. Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την έκρηξη της οργής σε όλη την κοινωνία. Αντίστοιχα, όσοι είναι επιφορτισμένοι σήμερα με την ασφάλεια του έγκλειστου Άκη, αστυνομικοί και σοφρωνιστικοί υπάλληλοι, ας γνωρίζουν πως είναι υπόλογοι απέναντι της κοινωνίας και υπεύθυνοι για την αποφυγή του παραπάνω εγκλήματος.

Ο Άκης πρέπει να μιλήσει, πρέπει να κατονομάσει με λεπτομέρεια. Κάποια θα θελήσουν να του κλείσουν το στόμα. Κάποιοι άλλοι, που ανέφερα παραπάνω, είναι υπεύθυνοι να προστατεύσουν τον Άκη και να μπορέσει τελικά να πει αυτά που γνωρίζει.

Ήρθε η ώρα να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Να ειπωθούν όλα. Να αποκαλυφθεί το ένοχο τρίγωνο της οικονομικής ολιγαρχίας με το "πολιτικό" σύστημα και τα μέσα "ενημέρωσης". Να καθαρίσει με λίγα λόγια ο βόθρος του Αθηναϊκού τηλεοπτικού πριγκηπάτου που μας έμαθαν να αποκαλούμε "ελληνικό κράτος της μεταπολίτευσης".

Πρέπει να φτάσουμε στην αλήθεια, να ξεφύγουμε δηλαδή από τη λήθη, να θυμηθούμε. Ο Άκης είναι από τους λίγους, αν όχι ο μόνος, που μπορούν να "θυμήσουν" πράγματα και καταστάσεις. Καθήκον όλων μας είναι να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να το κάνει.

Saving Europe's Lost Generation with Creativity and Vision

Originally published on www.friendsofeurope.org 

Europe is in trouble. Everybody says so, newspapers shout out headlines on the “Eurozone Crisis” or, most recently, the “European Crisis”. It started as a Greek Drama – it now looks like a “European Tragedy”. 

Is it really so? 

No, absolutely not. Europe remains the world’s largest economy and Europeans enjoy a quality of life that others aspire to. 

Europeans envision a sustainable and fair global economic and societal ecosystem. This vision was born in the aftermath of the horrors of World War II and achieved thanks to the hard work of our grandparents and parents. 

It’s up to us, the so-called “Lost Generation”, to make sure that the results of this decades-long hard work is not lost. 

Labour in a progressive society is about realising one’s creativity in a financially sustainable manner. Unfortunately in many European countries a “good job” is one where you earn a secure salary without really having to work too hard. 

This type of a “good job” was often in the public sector. This harsh reality killed European competitiveness and created a completely wrong public attitude towards entrepreneurship. 

As such, we need to rediscover the joy of creativity and redefine what a “good job” really is. 

Europeans also have to rethink what it means to be a citizen. Participation in politics in not only about voting. Citizens need to think, discuss, exchange ideas, contribute and demand. 

It’s time to “think European”. Europe needs a leadership which is empowered by the people. Forget intergovernmental and federal options. It is time for courage to speak of building a European Republic.

Οι κακές τράπεζες, τα χαμένα χρήματα και μια πιθανή λύση

Είναι τόσο συχνό που αποτελεί πια στερεότυπο. "Οι τράπεζες δεν δίνουν λεφτά". Το έλεγαν ακόμα και την εποχή της αφθονίας, όπου στην πραγματικότητα τα πιστωτικά αυτά ιδρύματα έδιναν δάνεια στον οποιοδήποτε, δίχως να ελέγχουν ακόμα και βασικές προϋποθέσεις. Τώρα, όπου όντως δεν μπορούν να δώσουν δάνεια, η έκφραση αυτή λέγεται περίπου όπως και η "καλημέρα" ή το "τι γίνεται;", πριν ξεκινήσει μια συζήτηση.

Οι τράπεζες δεν δίνουν λεφτά. Πράγματι.

Ας ξεκινήσουμε όμως από την αρχή. Τίνων τα λεφτά δίνουν, όταν δίνουν, οι τράπεζες; Δίνουν τα λεφτά των καταθετών τους! Τουλάχιστον, αυτό θα έπρεπε να κάνουν υπό κανονικές συνθήκες. Αναρωτιέμαι λοιπόν εάν όλοι αυτοί που με τόσο πάθος διαμαρτύρονται για τις "τράπεζες που δεν δίνουν λεφτά" έχουν συνειδητοποιήσει  ότι τα χρήματα που δανείζονται είναι τα δικά τους, των συγγενών και των συνεργατών τους. Χρήματα που αν τελικά δεν επιστραφούν, το σύστημα θα καταρρεύσει.

Όχι, κανείς δεν το είχε συνειδητοποιήσει. "Η τράπεζα δεν χάνει ποτέ τα λεφτά της". Μια μεγαλόστομη βλακεία που είχε ειπωθεί από τους περισσότερους μας.

Τα πράγματα βασικά είναι απλά. Η τράπεζα παίρνει καταθέσεις, στις οποίες δίνει κάποιο τόκο. Τα χρήματα αυτά πρέπει να τα επενδύει, κυρίως μέσω της παροχής δανείων χαμηλού ρίσκου. Το δάνειο θα πρέπει να πληρώνεται στην τράπεζα έτσι ώστε να επιστρέφει το κεφάλαιο (του καταθέτη) και επίσης να πληρώνεται τόκος ώστε να μπορούν να πληρωθούν αντίστοιχα οι τόκοι των καταθέσεων, να πληρώνονται οι λειτουργικές δαπάνες της τράπεζας (που μόνο λίγες δεν είναι!) και να προκύπτει και κάποιο κέρδος για την τραπεζική επιχείρηση ώστε να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητά της.

Απλό δεν είναι; Μάλλον ναι, ποτέ δεν εφαρμόστηκε έτσι όμως.

Τελικά οι τράπεζες, ή καλύτερα οι διοικήσεις των τραπεζών, υπέκυψαν στον πειρασμό. Έδωσαν δάνεια που δεν έπρεπε να δώσουν. Τόσο στο αδηφάγο δημόσιο όσο και σε επιχειρήσεις & ιδιώτες. Τα δάνεια αυτά δεν μπόρεσαν να επιστραφούν. Ποιος κινδυνεύει τώρα; Οι καταθέσεις όλων μας. Πολύ απλό, έτσι δεν είναι;

Ακούγονται διάφορες απόψεις, πολλές φορές καλυμένες με ένα πέπλο επιστημονικότητας, για τον ρόλο των τραπεζών και κάποιου είδους νομοτέλεια που οδήγησε στην κρίση. Δυστυχώς λίγες από αυτές αντέχουν σε ουσιαστική κριτική. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον κανείς να συγκρίνει την οικονομία των ΗΠΑ με εκείνη του Καναδά και αντίστοιχα να συγκρίνει τα τραπεζικά συστήματα των δυο χωρών, όπως επίσης και τα συστήματα υγείας, παιδείας και πρόνοιας. Τα συμπεράσματα θα είναι εντυπωσιακά χρήσιμα.

Όχι, δεν υπάρχουν κακές ούτε καλές τράπεζες. Υπάρχουν μόνο εποπτικές αρχές που κάνουν τη δουλειά τους και εποπτικές αρχές που δεν την κάνουν. Που είναι δηλαδή επίορκες, διεφθαρμένες.

Όλοι γνώριζαν τι γίνεται. Όλοι γνώριζαν τι ρόλο έπαιζε ας πούμε η ΑΤΕ, ποιους δανειοδοτούσε και πόσο τα δάνεια εκείνα πληρούσαν ή όχι τα περιβόητα 'τραπεζικά κριτήρια'. Οι εποπτικές αρχές όμως μάλλον το είχαν πιο ενδιαφέροντα πράγματα να κάνουν από το να ασχολούνται με τέτοια πεζά ζητήματα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.

Χρειάζεται τραπεζικό σύστημα για να εκκινήσει εκ νέου η οικονομία, να δημιουργηθούν - επιτέλους - πολλές & ποιοτικές θέσεις εργασίας; Αναμφίβολα ναι. Μπορεί να γίνει όσο παραμένουν οι ίδιες διοικήσεις στις τράπεζες και στις εποπτικές αρχές; Αναμφίβολα όχι. Ας μην γελιόμαστε, ένας ήταν ο ρόλος που έπαιξαν οι τράπεζες στη χώρα μας: Ήταν εργαλείο της οικονομικής ολιγαρχίας. Ουδέποτε νοιάστηκαν σοβαρά για την εθνική οικονομία, ούτε καν για τα χρήματα των καταθετών τους!

Ποιος εξάλλου έχει ξεχάσει τον CEO της Αγροτικής που λίγες μέρες πριν την εξαγορά της Τράπεζας έβγαλε τα χρήματά του στο εξωτερικό. Επίσης, έγκυρα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων όπως το Reuters, πολλές φορές έχουν μιλήσει με θαυμασμό για τις πρακτικές των διοικήσεων μεγάλων ελληνικών τραπεζών.

Ας σταματήσει λοιπόν το αισχρό θέατρο που παίζεται εδώ και δυο χρόνια με συγχωνεύσεις που ανακοινώνονται και παίρνονται πίσω. Με μανωλιούς που αλλάζουν φορώντας τα ρούχα τους αλλιώς. Η λύση που απαιτείται είναι ριζική, να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο και να προχωρήσουμε μπροστά.

Ποια θα μπορούσε να είναι μια λύση; Ενδεχομένως η ακόλουθη:

- Κρατικοποίηση όλων των τραπεζών στη χώρα
- Δημιουργία μιας 'κακής τράπεζας' που θα πάρει όλες τις επισφάλειες
- Δημιουργία δυο μεγάλων και ενός αριθμού μικρών & εξειδικευμένων νέων τραπεζών, κάθε μια με συγκεκριμένη ειδίκευση και επίσης συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχέδιο ιδιωτικοποίησής τους σε ορατό χρονικό διάστημα
- Επίβλεψη της παραπάνω διαδικασίας από Ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως η ΕΚΤ & η ΕΤΕπ.

Κάτι αντίστοιχο έγινε εξάλλου με επιτυχία στις ΗΠΑ ενώ το επιχειρούν και στη Μ. Βρετανία.

Παράλληλα με τα παραπάνω θα πρέπει να δημιουργηθούν αληθινοί οργανισμοί χρηματοδότησης υψηλού ρίσκου (venture capital), χωρίς τη συμμετοχή των τραπεζών οι οποίες στο dna τους, ορθώς, έχουν την αποφυγή του υψηλού ρίσκου.

Αυτή ίσως να ήταν μια λύση ρεαλισμού. Αν αντίθετα περιμένουμε τα υφιστάμενα τραπεζικά σχήματα να "πάρουν τα πάνω τους" και να "χρηματοδοτήσουν την επιχειρηματικότητα", τότε μάλλον αναμένουμε μια επανάληψη του θαύματος του Κυρίου μας με την ανάσταση του Λαζάρου.