Εσύ τι έκανες για τη Μακεδονία πατριώτη;

Εσύ τι έκανες για τη Μακεδονία πατριώτη;

Λέει ο Σεφέρης:

“πως κάποιος άλλος Τεύκρος, ύστερα από χρόνια,

ή κάποιος Αίαντας ή Πρίαμος ή Εκάβη

ή κάποιος άγνωστος, ανώνυμος, που ωστόσο

είδε ένα Σκάμαντρο να ξεχειλάει κουφάρια,

δεν το 'χει μες στην μοίρα του ν' ακούσει

μαντατοφόρους που έρχουνται να πούνε

πως τόσος πόνος τόση ζωή

πήγαν στην άβυσσο

για ένα πουκάμισο αδειανό για μιαν Ελένη.”

Βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη πρώτη φορά το 1988. Νομίζω τότε άκουσα για τη μαγευτική αυτή πόλη που είναι η φυσική "πρωτεύουσα των Βαλκανίων".

Έκτοτε βρέθηκα στη "συμπρωτεύουσα" (μια λέξη που φοβάμαι πως από μόνη της είναι ενδεικτική του προβλήματος) αμέτρητες φορές, μα δυστυχώς δεν είδα ποτέ καμία πρωτεύουσα των Βαλκανίων.

Είδα μια πόλη αντίθετα που είχε στρέψει την πλάτη στο Βορρά και κοιτούσε προς την Αθήνα, την οποία αγαπούσε να μισεί. Είδα φίλους νέους επιχειρηματίες που για να πάνε στο Βουκουρέστι πετούσαν μέσω Αθήνας. Είδα μια πόλη να μαστίζεται από ανεργία ακόμα και τη δεκαετία του '90 που κάλπαζε η ανάπτυξη στη χώρα. Είδα ακόμα μια κοινωνία που είχε αφεθεί στη μιζέρια, στην παρακμή, στην υποκουλτούρα του φραπέ και του μπουζουξίδικου και άφησε να την εκπροσωπούν ταλιμπάν, ανόητοι, εγκληματίες, γραφικοί και αλκοολικοί.

Συνυπεύθυνοι για τα παραπάνω είναι οι πολίτες της Μακεδονίας, οι πολίτες της υπόλοιπης Ελλάδας και η πολιτική ηγεσία — πρώτα και κύρια βέβαια η ηγεσία που έχει την ευθύνη να προβλέπει και να καθοδηγεί (και όχι να αντιδρά στα αποτελέσματα δημοσκοπήσεις, όπως από δεκαετίες αρέσκεται να κάνει).

Δυστυχώς βλέπετε φτιάξαμε ένα αθηνοκεντρικό τηλεοπτικό πριγκηπάτο με σφαίρα ενδιαφέροντος από το Σύνταγμα έως το Κολωνάκι (άντε και με ελάχιστες εξαιρέσεις — Ψυχικό, Φιλοθέη, Εκάλη, Πανόραμα Βούλας, ίσως και Μύκονος).

Σήμερα, ανταποκρινόμενοι σε ένα κάλεσμα θολό, εκατομμύρια Έλληνες αναμένεται να διαδηλώσουν για τη Μακεδονία. Θα είναι έτοιμοι να πολεμήσουν για ένα πουκάμισο αδειανό. Είναι πραγματικά τραγικό.

Έχω δημόσια υποστηρίξει (εδώ και εδώ) ότι η Ελληνική δημοκρατία δεν μπορεί κατά κανένα τρόπο να αποδεχτεί το διαίρει και βασίλευε στον ίδιο της τον τόπο. Στα αδέρφια μας στα Βόρεια σύνορά μας έχει επιβληθεί μια ψεύτικη ταυτότητα με τρόπο κωμικό τραγικό. Η επιβολή αυτή ακριβώς γίνεται μέσα από την χρήση του όρου Μακεδονία και πολύ περισσότερο μέσα από την επίκληση της ιδιοκτησίας του ιστορικού και συμβολικού του κεφαλαίου.

Τι να κάνουμε λοιπόν; Νομίζω πως το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να τους βοηθήσουμε. Στο κράτος των Σκοπίων πρέπει να γίνει μια επίθεση φιλίας — Αντί να τους στέλνουμε στην αγκαλιά του γραφικού & τραγικού νέο-σουλτάνου (αλήθεια, έπεσε το Afrin; Ή ένας λαός παλεύει ηρωικά για την ελευθερία;).

Η λύση εν τέλει του λεγομένου "Μακεδονικού" είναι η Θεσσαλονίκη να καταστεί πραγματικά η πρωτεύουσα των Βαλκανίων.

Πως μπορεί να γίνει αυτό; Με τον αυθεντικό ελληνικό τρόπο: Πολιτισμός, παιδεία, επιστήμη, έρευνα, τεχνολογία, οικονομία, φιλοσοφία, δημιουργικότητα.

Συνοπτικά: Η Μακεδονία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού ιστορικού και συμβολικού κεφαλαίου. Για να μπορέσει το κεφάλαιο αυτό να αποδώσει όσα αξίζει, θα πρέπει να ανοίξουμε την αγκαλιά μας στους λαούς των Βαλκανίων και να μην ετεροπροσδιοριζόμαστε μέσω υπαρκτών ή ανύπαρκτων εχθρών.

Την παλιγγενεσία την οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό στον Ρήγα τον Βελεστινλή. Έλεγε ο Ρήγας:

“Στην πίστιν του καθ' ένας, ελεύθερος να ζη, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί. Βουλγάροι κι Αρβανήτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί, Αράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή, Για την ελευθερίαν, να ζώσωμεν σπαθί, πως είμαστ' αντριωμένοι, παντού να ξακουσθή.”

Δεν νομίζω πως χρειάζεται να προσθέσει κανείς κάτι άλλο. Οι λαοί των Βαλκανίων ήταν και είναι αδέρφια μας, οι φυσικοί μας σύμμαχοι. Άλλου είναι το πρόβλημα, στον κακό μας εαυτό. Ας το αντιμετωπίσουμε.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

Καθώς έλαβα πολλά μηνύματα απορίας και αγανάκτησης θέλω να διευκρινίσω τα εξής: 

— Όπως έχω πει πολλές φορές είμαι κάθετα αντίθετος στη χρήση του όρου Μακεδονία κατά οποιονδήποτε τρόπο στην ονομασία της FYROM καθώς επίσης και υποστηρίζω την επιτακτική ανάγκη απαλλαγής όλων μας από τις αλυτρωτικές ανοησίες των Σκοπίων και του εφευρήματος περί μακεδονικού έθνους. 

— Από εκεί και πέρα δεν μπορώ να μην οργιστώ με την ατελείωτη υποκρισία. Τι κάναμε για τη Μακεδονία τα τελευταία 30 χρόνια; Γιατί η Μακεδονία μας μαστίζεται από ανεργία από το 90; Τι κάναμε για την έρευνα, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την επιχειρηματικότητα στη Μακεδονία; Τι κάναμε για να είναι η Θεσσαλονίκη πραγματικά η πρωτεύουσα των Βαλκανίων και όχι ο φτωχός συγγενής της Αθήνας;

— Τίποτα δεν κάναμε. Είμαστε όλοι ένοχοι και δεν μπορούμε να καλύψουμε την ενοχή μας με συλλαλητήρια, όσο μεγάλα κι αν είναι αυτά. 

— Αν πρέπει να κάνουμε κάτι είναι να φροντίσουμε για τα εξής: Εκπαίδευση, έρευνα, επενδύσεις και δουλειές στη Θεσσαλονίκη και σε όλη τη Μακεδονία. Αν τα κάνουμε αυτά, δεν θα έχουμε κανέναν να φοβηθούμε.

Όλα τα παραπάνω πάντα φιλικά, πατριωτικά, προοδευτικά και αισιόδοξα. 

Για το λεγόμενο Μακεδονικό, σκέψεων συνέχεια

Έγραψα πολύ πρόσφατα συνοπτικά τις απόψεις μου για το λεγόμενο "Μακεδονικό" ζήτημα. Με βάση τα σχόλια που πήρα, έκρινα πως πρέπει να εξειδικεύσω μερικές από τις θέσεις μου πράγμα που επιχειρώ να κάνω παρακάτω. 

Στο λεγόμενο μακεδονικό ζήτημα, κατά την γνώμη δύο προσεγγίσεις υπάρχουν:

— Η μία είναι του Ρήγα Βελεστινλή: Οι λαοί της περιοχής είμαστε αδέρφια. Έχουμε προφανές συμφέρον να ενωθούμε αποδεχόμενοι ως μόνη αρχή τον νόμο, την ισότητα και τη δικαιοσύνη, ανεξάρτητα θρησκείας, γλώσσας κλπ.

— Η άλλη προσέγγιση είναι των 'τρίτων', των κέντρων εξουσίας δηλαδή που πριν 200 χρόνια ήταν σε Λονδίνο, Παρίσι, Μόσχα και Βιέννη και όλοι γνωρίζουν που είναι σήμερα. Αυτή είναι εκείνη του διαίρει και βασίλευε. Ότι δηλαδή κάποιοι λαοί της χερσονήσου μας είμαστε πιο καλοί από τους άλλους κι έτσι βλακωδώς μπορούμε να σφαζόμαστε μεταξύ μας όσο εκείνοι εξυπηρετούν τα συμφέροντα τους.

Βασικό εργαλείο του διαίρει και βασίλευε είναι η ανάπτυξη της ψεύτικης συνείδησης. Για παράδειγμα, εμείς πάψαμε να είμαστε Ρωμιοί και γίναμε Έλληνες. Η Ρούμελη έγινε Ελλάδα. Μας έπεισαν δηλαδή πως οι 25 αιώνες που μεσολάβησαν από την κλασική εποχή μέχρι σήμερα είναι αδιάφοροι. Επίσης, Αρβανίτες, Βλάχοι, Σαρακατσάνοι και τόσοι άλλοι που έδωσαν το αίμα τους για την ελευθερία του λαού μας ξαφνικά απέκτησαν μια κρίση ταυτότητας που τους βασανίζει μέχρι και σήμερα.

Εφτασαν για παράδειγμα να μας πείσουν πως είναι δυνατόν ο λαός της χώρας με το πορφυρό λάβαρο με τον δικέφαλο αετό, τη σημαία δηλαδή της Ρωμαΐδος, ότι είναι εχθρός μας (εννοείται να πείσουν για το ίδιο κι εκείνους... Παντού βλέπετε υπάρχουν οι χρήσιμοι ηλίθιοι).

Στα βόρεια σύνορα μας υπάρχει ένα κρατίδιο, όπου ζουν βασικά Σλάβοι και Αλβανοί, όπου η καλλιέργεια της ψεύτικης συνείδησης έχει πάρει την πιο ακραία, γελοία εκδοχή της.

Αν εμείς την αποδεχτούμε ως τετελεσμένη, ουσιαστικά πάμε κόντρα στο όραμα του Ρήγα. Ουσιαστικά λέμε πως εκείνοι που επεδίωξαν και πέτυχαν την κατάτμηση της χερσονήσου μας σε μικρά, αντιμαχόμενα κρατίδια, έπραξαν σωστά.

Θα ήταν τραγικό λάθος να το κάνουμε αυτό.

Οι λαοί της χερσονήσου αξίζουν την αυτονομία τους, αξίζουν την ελευθερία. Κι αυτό δεν μπορεί να στηθεί πάνω σε ψεύτικες ταυτότητες. Αυτό δεν μπορεί να στηριχτεί σε κράτη ετερόφωτα, σε προτεκτοράτα του 21ου αιώνα.

Όχι, η Ελληνική Δημοκρατία δεν μπορεί κατά κανέναν απολύτως τρόπο να αποδεχτεί τη χρήση της λέξης Μακεδονία σε κράτος στα βόρεια σύνορα της. Δεν μπορεί η λογική της κατάτμησης σε αντιμαχόμενα κρατίδια να γίνεται δεκτή στην Ευρώπη του 21ου αιώνα.

Αυτό όμως δεν σημαίνει κανένα μίσος, καμία μισαλλοδοξία. Το όραμα του φωτισμένου, φλογερού επανάσταση (περιγραφή του Βρετανού ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ για τον Ρήγα Βελεστινλή) παραμένει ζωντανό.

Μόνο αυτή μπορεί να είναι η πολιτική μας: Ένωση της χερσονήσου στη βάση της αλήθειας, του αλληλοσεβασμού, της ισότητας και της δικαιοσύνης. Πράγμα που με την προοπτική της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης είναι περισσότερο ρεαλιστικό από ποτέ.