Η δύναμη της δημιουργίας κόντρα στη βία της υπερκατανάλωσης

Ο λεγόμενος "ανεπτυγμένος κόσμος" διακατέχεται από μια μανία υπερκατανάλωσης. Χωρίς να είμαι ειδικός, πιθανολογώ ότι οι ποσότητες καταναλωτικών προϊόντων που διατίθενται στις χώρες αυτές, έχοντας υπόψιν μου τόσο διατροφικά προϊόντα όσον και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, θα επαρκούσαν για να καλύψουν ένα σημαντικό τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού - αν όχι το σύνολο - απλά και μόνο με έναν εξορθολογισμό της σχετικής σπατάλης.

Αυτή η μανία κατανάλωσης δεν είναι φυσιολογική. Έχει επιβληθεί ως μηχανισμός επιβίωσης ενός οικονομικού συστήματος που στηρίζεται στο κεφάλαιο και το μονοπώλιο. Όπως η συγκέντρωση κεφαλαίου στο πρωταρχικό της στάδιο γίνεται αποκλειστικά και μόνο με χρήση βίας, έτσι και η μανία κατανάλωσης είναι η εξέλιξη της βίας στην καθημερινότητα. Όλοι μας νιώθουμε υποχρεωμένοι να καταναλώσουμε, από φαγητό και ρούχα μέχρι αυτοκίνητα, σπίτια και πολυτελή ταξίδια. Όχι μόνο αυτό, αλλά ταυτίζουμε την προσωπική μας πρόοδο με την καταναλωτική μας δυνατότητα. Θεωρούμε πρόοδο να αγοράζουμε ακριβότερα ρούχα, ακριβότερο αυτοκίνητο, ακριβότερο σπίτι.

Αυτή η καταναλωτική μανία έδωσε ένα άριστο υπόβαθρο για τα φαινόμενα του υπερδανεισμού και της αισχροκέρδειας. Οι περισσότεροι από εμάς μπήκαμε σε έναν φαύλο κύκλο προεξόφλησης πιθανών μελλοντικών επιτυχιών μας για να βιώσουμε σήμερα την ψεύτικη ευτυχία της κατανάλωσης. Πολύ χειρότερα, προχωρήσαμε σε στρέβλωση των επαγγελματικών μας πρακτικών, υπερβήκαμε το πλαίσιο των αρχών & αξιών της κοινωνίας μας, φτάνοντας στην αισχροκέρδεια. Όλα αυτά, σε μια ατελείωτη προσπάθεια για ακόμα μεγαλύτερη κατανάλωση.

Δεν είναι καθόλου περίεργο που οι επιλογές αυτές οδήγησαν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα στην κατάρρευση. Η πιθανολογούμενη διάσωσή του έγινε και πάλι με τη βία: Οι κυβερνήσεις έδρασαν άμεσα για να προστατεύσουν τα συμφέροντα των πολυεθνικών που κινδύνευσαν να πέσουν σαν χάρτινοι πύργοι. Ποιοί πλήρωσαν τα σπασμένα; Και πάλι οι συνήθεις ύποπτοι: Τα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Ποιά είναι η λύση;

Δεν μπορώ να σκεφτώ καμία άλλη από τον έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας από αυτά τα πλατιά λαϊκά στρώματα. Για να επιτευχθεί αυτό χρειαζόμαστε πρώτα απ'όλα μια νέα σχέση με την εργασία που θα πάψει να είναι η διαδικασία για την ικανοποίηση της καταναλωτικής μανίας μας και θα γίνει το μέσο πραγμάτωσης της δημιουργικότητάς μας. Καθένας από εμάς θα ανακαλύψει τη χαρά της δημιουργίας και θα αφήσει πίσω του τον εθισμό στην κατανάλωση.

Αλλάζοντας το μοντέλο παραγωγής της οικονομίας είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι θα ανατραπεί και το μοντέλο κατανάλωσης. Το υποκείμενο-δημιουργός συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από το υποκείμενο-καταναλωτής. Αν καθένας από εμάς αποφασίσει να χαρακτηρίζεται από ότι παράγει και όχι από ότι καταναλώνει άμεσα θα εξορθολογιστεί η κατανάλωση, αφήνοντας περισσότερα αγαθά για εκείνους που τα έχουν πραγματικά ανάγκη.

Ποιός είναι λοιπόν με διαφορά o πιο αποτελεσματικός τρόπος να αντιδράσουμε στη βία που υφιστάμεθα καθημερινά; Απλά, να προτάξει καθένας μας τη δύναμη της δημιουργίας κόντρα στη βία της κατανάλωσης.