Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

Δημιουργώντας μια επιχείρηση!

Ο επιχειρηματίας καλείται να παίξει πολύ διαφορετικό ρόλο στην εξέλιξη μιας επιχείρησης. Από το ξεκίνημά της μέχρι την ανάπτυξή της έχει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της. Εάν, όπως κατά την ταπεινή μου γνώμη οφείλει να είναι, στόχος του είναι το δημιούργημά του να τον υπερβεί, να γίνει "καλύτερο" από αυτόν και να μπορεί να υπάρχει χωρίς αυτόν (ακριβώς ότι δηλαδή ένας γονέας επιθυμεί για το παιδί του), τότε ανάλογα με το στάδιο εξέλιξης μιας επιχείρησης πρέπει να δράσει ως ακολούθως:

Στάδιο 1: Η δημιουργία
Στα πρώτα της βήματα θα πρέπει να κάνει λίγο-πολύ τα πάντα: Από τις πωλήσεις και το marketing, τα οικονομικά και τα λογιστικά, μέχρι την παραγωγή και την υποστήριξη πελατών. Ο,τιδήποτε χρειαστεί ώστε η επιχειρηματική δραστηριότητα να λάβει σάρκα και οστά.

Στάδιο 2: Η οργάνωση
Στο δεύτερο στάδιο ανάπτυξης, ο επιχειρηματίας θα πρέπει να δώσει απόλυτη έμφαση στην οργάνωση. Η επιχείρηση πρέπει πάση θυσία να αποκτήσει δομές και διαδικασίες ώστε να πάψει να εξαρτάται από συγκεκριμένα πρόσωπα, τον ίδιο ή συνεργάτες του, αλλά να καταστεί μια υπαρκτή άυλη οντότητα, ένα συλλογικό υποκείμενο που έχει τη δική του κουλτούρα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον ότι στο στάδιο αυτό αποτυγχάνουν οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις: Δυστυχώς οι επιχειρηματίες είναι συγκεντρωτικοί και αποτυγχάνουν να διαχωρίσουν την προσωπικότητά τους από εκείνη του δημιουργήματός τους. Το εντυπωσιακό είναι ότι, συνήθως, εφαρμόζουν τις τακτικές αυτές για την -υποτιθέμενη- διαφύλαξη των προσωπικών τους συμφερόντων ενώ αντίθετα η συμμετοχή σε μια εταιρεία γίνεται ουσιαστικό περιουσιακό στοιχείο όταν η επιχείρηση λειτουργεί ανεξάρτητα του μετόχου!

Στάδιο 3: Η εξέλιξη
Στο τρίτο στάδιο η επιχείρηση έχει μεγαλώσει και η εμπλοκή του επιχειρηματία-ιδρυτή στις λειτουργίες τις εταιρείας είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένη. Θα έλεγε κανείς πως το βασικότερο μέλημά του, πέρα από την αυτονόητη χάραξη στρατηγικής και παρακολούθηση των ανταγωνιστικων πλεονεκτημάτων της επιχείρησης σε σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον, είναι η έμπνευση της ομάδας για την πραγμάτωση του συλλογικού οράματος - πάντοτε σε συμφωνία με τις αξίες της επιχείρησης. Ο ορισμός της ηγεσίας ως "η δραστηριότητα εκείνη που ενθουσιάζει την ομάδα προς την επίτευξη άριστων αποτελεσμάτων" νομίζω δίνει ένα εξαίρετο περίγραμμα των καθηκόντων του επιχειρηματία στο στάδιο αυτό.

Ο παραπάνω συλλογισμός, όπως είπα και στην αρχή, βασίζεται στην παραδοχή ότι κίνητρο του επιχειρηματία είναι η δημιουργία. Γνώμη μου είναι πως καμία επιτυχημένη επιχείρηση δεν μπορεί να προέλθει από κίνητρο άλλο της δημιουργίας. Πολύ περισσότερο μάλιστα, ο καιροσκοπισμός, η κερδοσκοπία και ο εγωισμός, "καρκινώματα" ας μου επιτραπεί να πω της επιχειρηματικότητας, είναι συνταγές αποτυχίας με μαθηματική ακρίβεια.

3 σχόλια:

nkour είπε...

Σωστά, όμως τα στάδια 2 και 3 δεν είναι ευδιάκριτα. Επιπλέον το βασικό πρόβλημα είναι στο στάδιο 3 πως εξασφαλίζεται η "διαρκής" εξέλιξη της επιχείρησης ώστε να μένει σε επαφή με την αγόρα ενώ παράλληλα να μπορέσει κάποια στιγμή να προσφέρει στην κοινωνία και την οικονομία (σε επίπεδο εργαζόμενων της, μετόχων αλλά και ευρύτερου κοινωνικού συνόλου [πχ δωρεές]).

Η βασική πρόκληση δλδ δεν είναι η απλή εξέλιξη αλλά και η έρευση μιας κάποιας ισορροπίας ικανής για ένα έστω μικρό καθυσηχασμό.

Διαφορετικά οδηγούμαστε σε συνεχή πίεση για εξέλιξη/ανάπτυξη και καταλήγουμε να τρώμε τα σωθικά μας (βλέπε τα προβλήματα στις ΗΠΑ)

Νεκτάριος Μουμουτζής είπε...

Καταρχάς θα διαφωνήσω με το σχόλιο του Νίκου Κουρεμένου κατά την έννοια ότι "εξέλιξη" δεν σημαίνει κατ' ανάγκη και "διαρκή μεγέθυνση/ανάπτυξη" όπως, δυστυχώς, έχουμε συνηθίσει να την κατανοούμε. Η μανία της διαρκούς ανάπτυξης δείχνει τα όρια της στα φαινόμενα που καταγράφονται στον καιρό μας. Κάποιοι μιλούν με όρους αρχαιοελληνικής τραγωδίας για το φαινόμενο αυτό (http://www.amazon.com/Growth-Guilt-Psychology-Limits-Development/dp/0415116619).

Η έννοια της εξέλιξης ως διαρκούς διαλόγου του υποκειμένου (συλλογικού στην προκειμένη περίπτωση) με το περιβάλλον του, μέσω του οποίου συγκροτεί σχέσεις, διαμορφώνεται και διαμορφώνει, είναι τόσο αυτονόητη όσο και η έννοια της ζωής για τους βιολογικούς οργανισμούς. Η εξέλιξη είναι, κατά μία έννοια, η ζωή του οργανισμού, η εκδίπλωση της "προσωπικότητάς" του υπό το πρίσμα ενός ορισμένου φάσματος εναλλακτικών ενεργειών που καθορίζονται από την εκάστοτε συγκυρία.

Στη φάση λοιπόν της εξέλιξης, ήδη αυτό συμβαίνει από τη φάση της οργάνωσης, ο ρόλος του "ιδρυτή", είναι κατά τη γνώμη μου δευτερεύουσας σημασίας σε σχέση με το ρόλο των υπολοίπων συμμετεχόντων-εργαζομένων οι οποίοι πολλές φορές δίνουν κάτι από τη ψυχή τους στον οργανισμό. Ιδίως στη φάση της εξέλιξης, οι συμμετέχοντες, δεν μπορεί και δεν πρέπει να ακολουθούν τον "ηγέτη" αλλά να μπορούν να σκέφτοναι και να δρουν οι ίδιοι στρατηγικά. Είναι το σημείο εκείνο όπου ο οργανισμός αναπτύσσει στο έπακρο το στρατηγικό του δυναμικό και αποκόπτεται από τον "ομφάλιο λώρο" των ιεραρχικών δομών που συγκροτήθηκαν κατά τη δημιουργία του. Σαν σκαλωσιά που απομακρύνεται μετά την ανέγερση ενός κτιρίου, η ιεραρχική δομή διοίκησης πρέπει να παραχωρήσει τη θέση της σε ένα πλούσιο δίκτυο σχέσεων, οριζόντιο και ισότιμο, με ισχυρές διασυνδέσεις με τον "εξωτερικό κόσμο" και με την ικανότητα αυτοοργάνωσης που βασίζεται στην εμπιστοσύνη, κυρίως, μεταξύ των μελών του.

Μιλώ πάντα για οργανισμούς που υπεβαίνουν το ταιυλορικό πρότυπο της δουλειάς - δουλείας. Για οργανισμούς συνεργαζόμενων δημιουργών.

Δημήτρης Γ. Τσίγκος είπε...

Νεκτάριε, κάτι που πρέπει να προσέξεις ιδιαίτερα είναι πως στη 2η φάση, εκείνη της οργάνωσης η οποία προϋποτίθεται για να λάβει υπόσταση το συλλογικό υποκείμενο, τα μέλη της ομάδας εμφανίζουν έντονη ροπή στην ιδιότελεια.

Ερωτήματα του τύπου "γιατί να το κάνω εγώ και όχι αυτός;" ή "είναι δουλειά μου αυτό;" είναι μικρόβια που προσβάλλουν την ομαδικότητα και προωθούν τον ατομισμό. Περιέργως λοιπόν, η έλλειψη των ατόμων προς την ειλικρίνια του/ων ιδρυτή/ων για τον συλλογικό στόχο τελικά εκφυλίζουν την προσπάθεια και έχουμε φαινόμενα που συνηθίσαμε πια να αποκαλούμε (κακώς...) "δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία", η οποία εν τέλει αναιρεί κάθε δυνατότητα προόδου και δημιουργίας.

Το πρόβλημα αυτό, της διοίκησης της ομάδας με τρόπο που να μην επιτρέπει ιδιοτέλεια, να ενισχύει τη δημιουργικότητα και να στηρίζεται στην απόλυτη ισότητα των μελών, είναι μια πολύ, πολύ μεγάλη πρόκληση στην οποία καθένας μας έχει καθήκον να απαντήσει όσο καλύτερα μπορεί.

Ως τη Νίκη, Πάντοτε, Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Αγαπημένε Δάσκαλε Μιχάλη Χαραλαμπίδη, Ήταν Ιούνιος του 1996, διάβαζα μαθηματικά για τις πανελλήνιες εξετάσεις της επόμενης μέρας. Στιγμή ιερ...